Iatropedia

Γήρανση: Σε ποιες δύο ηλικίες το σώμα μας γερνά απότομα σε μοριακό επίπεδο

Woman standing arm in arm with her senior mother and smiling while standing together outside in a yard at home

Μια νέα ενδιαφέρουσα μελέτη κατάφερε να αποδείξει πως η διαδικασία γήρανσης στους ανθρώπους δεν είναι γραμμική, αλλά περιλαμβάνει δύο σημαντικά ηλικιακά ορόσημα.

Οι μεγαλύτερες αλλαγές και η απότομη γήρανση στον οργανισμό μας συμβαίνουν στις ηλικίες των 44 και 60 ετών.

Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Aging, οι επιστήμονες παρακολούθησαν 108 συμμετέχοντες για αρκετά χρόνια, παρατηρώντας τις αλλαγές που συνέβησαν στο σώμα τους σε μοριακό επίπεδο, όπως π.χ. στο RNA, τις πρωτεΐνες και το μικροβίωμα.

Βρήκαν λοιπόν, ότι η διαδικασία γήρανσης επιταχύνεται σε συγκεκριμένα χρονικά σημεία και δεν ακολουθεί έναν γραμμικό ρυθμό. Οι αλλαγές αυτές αφορούν σημαντικές μεταβολές στην ικανότητα του οργανισμού να ολοκληρώνει λειτουργίες.

Βρέθηκε για παράδειγμα πως στις ηλικίες αυτές, μειώνεται η ικανότητα του οργανισμού μας να μεταβολίζει την καφεΐνη και το αλκοόλ, ενώ παράλληλα συμβαίνουν και αλλαγές στις πρωτεΐνες που επηρεάζουν τους ιστούς.

Αυτά τα ευρήματα απέδειξαν ότι οι συγκεκριμένες ηλικίες έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Κι έτσι η συγκεκριμένη έρευνα, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα πότε χρειάζεται να κάνουμε τις κρίσιμες παρεμβάσεις για την πρόληψη των ασθενειών, αναφέρουν οι επιστήμονες.

Ο Michael Snyder, πρόεδρος του τμήματος γενετικής στο Πανεπιστήμιο Stanford και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, τόνισε μλώντας στο CNN, για τα δύο αυτά ορόσημα της γήρανσης:

«Οι άνθρωποι στα 40 τους παθαίνουν συχνά μυϊκούς τραυματισμούς, ενώ διαπιστώνουν πως ο οργανισμός τους συσσωρεύει εύκολα λίπος (κάτι που σχετίζεται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων). Στα 60 τους από την άλλη, τους “χτυπά” η σαρκοπενία (μυϊκή απώλεια) και είναι κι αυτό σίγουρα ένα πολύ μεγάλο ζήτημα».

Και οι δύο αυτές ηλικιακές ομάδες παρουσίασαν, επίσης όπως πρόσθεσε, αλλαγές στις πρωτεΐνες που συγκρατούν τους ιστούς, κάτι που πιθανότατα εξηγεί τις αλλαγές στην επιδερμίδα, στους μύες και την ύπαρξη των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Οι κίνδυνοι εμφάνισης ασθενειών αυξάνονται επίσης ταχύτερα, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 60 ετών, ενώ η ίδια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω είναι πιο ευαίσθητα σε καρδιαγγειακές διαταραχές, προβλήματα με τα νεφρά και διαβήτη τύπου 2.

Γήρανση: Τι έδειξε η μελέτη

Η μελέτη επικεντρώθηκε σε συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 25 και 75 ετών και τους μελέτησε σχεδόν επί δύο χρόνια. Όλοι ζούσαν στην Καλιφόρνια, ήταν υγιείς και προέρχονταν από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας, οι γιατροί τους έπαιρναν δείγματα αίματος, κοπράνων, δέρματος και ρινικά και στοματικά επιχρίσματα και συγκεκριμένα κάθε τρεις έως έξι μήνες.

Δεδομένου ότι η επιταχυνόμενη γήρανση στις γυναίκες θα μπορούσε να αποδοθεί στην εμμηνόπαυση (η οποία εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 45 και 55 ετών), οι ερευνητές πραγματοποίησαν ξεχωριστή ανάλυση στις γυναίκες.

Προς έκπληξή τους, διαπίστωσαν ότι τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια και στα δύο φύλα – κάτι που σημαίνει πως το μεταβατικό ηλικιακό ορόσημο των 55 ετών, θα μπορούσε να είναι κοινό σε γυναίκες και άνδρες.

Τι πρέπει να κάνουμε για να επιβραδύνουμε τη γήρανση

Σε μια προηγούμενη μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές από τη Γερμανία και τις ΗΠΑ είχαν εντοπίσει πώς υπάρχει ένα άλλο «κύμα» γήρανσης γύρω στα 75 έτη του ανθρώπου, όμως, η πιο πρόσφατη έρευνα δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει τα συγκεκριμένα ευρήματα λόγω του περιορισμένου ηλικιακού εύρους της κοόρτης στη δοκιμή.

Όσο για το τι πρέπει να γίνει; Οι ερευνητές συμβουλεύουν όταν πλησιάζουμε σε αυτά τα κρίσιμα χρόνια, δηλαδή στα 44 και τα 60 μας, να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής μας και συγκεκριμένα: