HDL: Πότε γίνεται επικίνδυνη η καλή χοληστερίνη

Η ιδιαίτερα αυξημένη καλή (HDL) χοληστερόλη μπορεί να είναι επιζήμια για την καρδιαγγειακή υγεία, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Οι επιστήμονες πραγματοποίησαν μελέτη με σχεδόν 1.400 μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες (ηλικίες άνω των 50 ετών). Όπως διαπίστωσαν, όσες είχαν τα υψηλότερα επίπεδα της HDL, είχαν αυξημένες πιθανότητες να διαθέτουν αθηρωματικές πλάκες στις καρωτίδες αρτηρίες του λαιμού τους.

Οι αρτηρίες αυτές τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο. Η ανάπτυξη αθηρωματικών πλακών στα τοιχώματά τους προκαλεί στένωση και αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Αποτελεί επίσης ένδειξη καρδιαγγειακής νόσου.

Στην παρούσα μελέτη δεν εξετάστηκαν τα εγκεφαλικά ανάμεσα στις συγκεκριμένες γυναίκες. Ωστόσο τα ευρήματά της επιβεβαιώνουν πως η πολλή καλή χοληστερόλη είναι επιζήμια για την υγεία, λένε οι ερευνητές.

«Κάποτε πιστεύαμε πως όσο υψηλότερη ήταν η HDL, τόσο το καλύτερο», σχολίασε η Dr. Karol Watson, καθηγήτρια Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άνζτελες (UCLA). «Ωστόσο τα τελευταία χρόνια αναθεωρούμε αυτή την άποψη».

Η Dr. Watson, η οποία δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη, πρόσθεσε πως «όλοι συμφωνούν πλέον ότι η χαμηλή HDL (κάτω από 40 mg/dl) είναι επιζήμια». Εξίσου επιζήμια, όμως, ως φαίνεται ότι είναι και τα πάρα πολύ υψηλά επίπεδά της.

Το 2016, λ.χ., μελέτη σε 630.000 ανθρώπους έδειξε πως όσοι είχαν HDL πάνω από 90 mg/dl διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Ένας χαμαιλέοντας

Η HDL είναι γνωστή ως καλή χοληστερόλη επειδή απομακρύνει τα λιπώδη ιζήματα από τα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών και τα προωθεί στο ήπαρ για να απομακρυνθούν από τον οργανισμό.

Ωστόσο η ιατρική έρευνα δείχνει πως η λειτουργία της διαταράσσεται όταν το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται δεν είναι το ιδανικό. Αυτό, λ.χ., συμβαίνει όταν ένα άτομο είναι παχύσαρκο, έχει σακχαρώδη διαβήτη ή πάσχει από άλλα νοσήματα  που προκαλούν χρόνια φλεγμονή στα αιμοφόρα αγγεία.

«Ως φαίνεται η HDL είναι ένας χαμαιλέοντας που αλλάζει βάσει του περιβάλλοντός του», είπε παραστατικά η Dr. Watson.

Η νέα μελέτη

Αυτή η γενική ιδέα μπορεί να εξηγεί τα ευρήματα της νέας μελέτης, κατά την επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Samar El Khoudary, αναπληρώτρια καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.

Όπως εξηγεί, στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης οι γυναίκες βιώνουν οξεία μείωση των οιστρογόνων στον οργανισμό τους. Τα οιστρογόνα είναι οι καρδιοπροστατευτικές ορμόνες του γυναικείου φύλου.

Οι γυναίκες βιώνουν επίσης αλλαγές στην κατανομή του σωματικού λίπους, των λιπιδίων του αίματος, καθώς και σε διάφορες μεταβολικές διεργασίες.

Όλες αυτές οι αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια φλεγμονή η οποία θα μπορούσε να αλλάξει την ποιότητα των μορίων της HDL.

Επομένως, «μια ιδιαίτερα αυξημένη HDL δεν είναι απαραιτήτως καρδιοπροστατευτική», είπε η Dr. El Khoudary.

Τι σημαίνει «ιδιαίτερα αυξημένη»; Προς το παρόν, σαφής απάντηση δεν υπάρχει, κατά την Dr. Watson. Σε γενικές γραμμές, όμως, η HDL θεωρείται επαρκής όταν κυμαίνεται από 60 έως 80 mg/dl, πρόσθεσε.

Ωστόσο πρέπει κανείς να κοιτάζει σφαιρικά κάθε ασθενή, έσπευσε να επισημάνει. Αν μία γυναίκα έχει πολύ υψηλή LDL χοληστερόλη (είναι η κακή χοληστερίνη) ή είναι παχύσαρκη και καπνίζει, η αυξημένη HDL μπορεί να είναι παραπλανητική, είπε.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology.