Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο σχήματος αχλαδιού, που βρίσκεται κάτω από την δεξιά πλευρά του ήπατος.
Ο κύριος σκοπός του είναι να συγκεντρώνει το πεπτικό υγρό (χολή) που παράγεται από το ήπαρ. Το υγρό παραμένει και συμπυκνώνετε στην χοληδόχο κύστη και ελευθερώνεται με σύσπαση αυτής μετά το φαγητό βοηθώντας στην πέψη. Η χολή ταξιδεύει μέσω στενών σωληνοειδών καναλιών (χοληδόχος πόρος) μέσα στο λεπτό έντερο, όπου συμμετέχει στην πέψη.
Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως δεν σχετίζεται με καμία διαταραχή της πέψης στους περισσότερους ασθενείς.
Τα προβλήματα στην χοληδόχο κύστη συνήθως προκαλούνται από την παρουσία χολόλιθων δηλαδή μικρές σκληρές μάζες που σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα. Αυτά σχηματίζονται στη χοληδόχο κύστη ή στο χοληδόχο πόρο.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΧΟΛΗ ;
Λιθίαση των χοληφόρων
Είναι συχνότερη σε ασθενείς στην 7η – 8η 10ετία και σε γυναίκες
(Οι πιο επικίνδυνες πέτρες είναι αυτές με μικρή διάμετρο γιατί μπορούν πιο εύκολα να περάσουν από τον κυστικό πόρο και να φράξουν το σημείο στο οποίο εκβάλει και ο παγκρεατικός πόρος έτσι ώστε να έχουμε ίκτερο ,παγκρεατίτιδα που είναι μείζονες επιπλοκές .Ενώ οι πιο μεγάλες προκαλούν συνήθως χολοκυστίτιδα)
Δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί ο μηχανισμός δημιουργίας των λίθων στην χοληδόχο κύστη. Παράγοντες όμως που έχουν ενοχοποιηθεί είναι:
Παχυσαρκία
Χρόνιες παθήσεις του λεπτού εντέρου
Υπερλιπιδαιμία
Κίρρωση του ήπατος
Αυξημένη πρόσληψη λίπους και πρωτεϊνών
Αιμόλυση
Δεν υπάρχουν γνωστοί τρόποι ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία χολόλιθων.
Τώρα όσον αφορά την πρόληψη, για την δημιουργία λίθων στη χοληδόχο κύστη ,θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε έναν τρόπο ζωής προσπαθώντας να αποφύγουμε την παχυσαρκία ,το δυτικό διαιτολόγιο και να επανέλθουμε στην μεσογειακή διατροφή με ελλατωμένη πρόσληψη λιπαρών και πρωτεϊνών. Και όλα αυτά για να ‘ελλατώσουμε’ τις πιθανότητες δημιουργίας λίθων στην χοληδόχο κύστη και όχι να τις εξαλείψουμε Οι χολόλιθοι δεν αποβάλλονται από μόνοι τους. Αυτή η αγωγή έχει περιορισμένα και προσωρινά ποσοστά επιτυχίας. Τα συμπτώματα θα συνεχισθούν μέχρι να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη
Η δημιουργία των χολόλιθων είναι αποτέλεσμα 3 διαταραχών
Υπερκορεσμός της χολής με χοληστερόλη
Εμπυρήνωση. Ο χρόνος που απαιτείται για το σχηματισμό μικροκρυστάλλων χοληστερόλης.
Στάση της χολής. Έχει παρατηρηθεί ότι ασθενείς με διαταραχές της κινητικότητας της χοληδόχου κύστεως εμφανίζουν συχνότερα χολολιθίαση. Αίτια της στάσης της χολής μπορεί να είναι η:
– Κύηση
– Ολική παρεντερική διατροφή
– Σωματοστατινώματα
– Χρόνια χορήγηση οκτρεοτίδης
– Υψηλή κάκωση νωτιαίου μυελού
– Βαγοτομή
– Γαστρεκτομή
– Παχυσαρκία
– Απότομη απώλεια βάρους
Χολολιθίαση
60%-40% ασυμπτωματική
Ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται (με εξετάσεις αίματος και υπέρηχο)
Συμπτώματα
Άλγος στο δεξιό υποχόνδριο (επέκταση στο επιγάστριο, αντανακλά στη δεξιά οσφυϊκή χώρα ή το δεξιό ώμο)
Το άλγος εισβάλλει μετά το γεύμα (ιδίως λιπαρά γεύματα), διατηρείται για μερικές ώρες και έπειτα υποχωρεί
Ναυτία, έμετος, δυσπεπτικά ενοχλήματα
Τις περισσότερες φορές ο ασθενής αναρρώνει και τα συμπτώματα επανεμφανίζονται ή εμφανίζονται επιπλοκές όπως η Οξεία χολοκυστίτιδα και η Χρόνια χολοκυστίτιδα
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Οι πέτρες αυτές μπορεί να μπλοκάρουν την ροή της χολής έξω από την χοληδόχο κύστη προκαλώντας την διόγκωσή της με αποτέλεσμα οξύ κοιλιακό άλγος, εμέτους, δυσπεψία και σε κάποιες περιπτώσεις πυρετό.
– Ύδρωπας διάταση της χοληδόχου κύστεως .
– Εμπύημα επιμόλυνση του περιεχομένου της χοληδόχου κύστεως.
– Διάτρηση
– Γάγγραινα. Συνήθως σε ηλικιωμένους ασθενείς έχει σαν αποτέλεσμα τη νέκρωση της χοληδόχου κύστεως.
– Εμφυσηματώδης χολοκυστίτιδα. Χαρακτηρίζεται από παρουσία αέρα στο τοίχωμα ή στον αυλό της χοληδόχου κύστεως.
Είναι πιο συχνή σε διαβητικούς άνδρες
Χρόνια χολοκυστίτιδα
Ασθενείς με υποτροπιάζοντα ενοχλήματα από το δεξιό υποχόνδριο
Εάν ο χολόλιθος μπλοκάρει τον κοινό χοληδόχο πόρο, μπορεί να προκληθεί ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος).
Κακοήθη εξαλλαγή
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η χολολιθίαση όταν είναι ασυμπτωματική μπορεί όπως αναφέρεται προηγουμένως να παρακολουθείτε, με το ‘ρισκο’ να χρειαστεί έκτακτη αντιμετώπιση κάποιας επιπλοκής με απρόβλεπτες συνέπειες.
Την οριστική λύση στο πρόβλημα αυτό δίνει η χειρουργική αντιμετώπιση ,όπου στην εποχή μας το golden standard είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Η χολοκυστεκτομή είναι μία από τις πιο διαδεδομένες χειρουργικές επεμβάσεις. Σήμερα, οι περισσότερες επεμβάσεις χολής γίνονται λαπαροσκοπικά.
Αντί για μία τομή πέντε με επτά εκατοστά, η επέμβαση απαιτεί 4 μικρές οπές στην κοιλιακή χώρα των 5 mm.
Ο ασθενής συνήθως έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο.
Ο ασθενής συνήθως έχει γρηγορότερη ανάρρωση απ’ ότι στην κλασσική χειρουργική. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σπίτι μετά από μία ημέρα και στις κανονικές τους δραστηριότητες πολύ γρήγορα.
Οι περισσότεροι ασθενείς μετά από μία λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή εξέρχονται από το νοσοκομείο την επόμενη της επεμβάσεως. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, μπορούν να φύγουν και την ίδια ημέρα.
Πολυάριθμες ιατρικές έρευνες δείχνουν ότι ο βαθμός επιπλοκών από μία λαπαροσκοπική επέμβαση χολοκυστεκτομής όταν, βέβαια, αυτή γίνεται από ένα σωστά εκπαιδευμένο και έμπειρο χειρουργό, είναι ανάλογος με τον βαθμό επιπλοκών από μία επέμβαση χολοκυστεκτομής με την κλασσική μέθοδο.
Παρόλο ότι υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με οποιοδήποτε είδος επέμβασης, η ευρεία πλειοψηφία των ασθενών, οι οποίοι υποβάλλονται σε μία λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή έχουν ελάχιστες ή και καθόλου επιπλοκές και είναι ικανοί να επιστρέψουν σύντομα στις κανονικές τους δραστηριότητες
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ Ε. ΘΩΜΑΣ M.D.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ
ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ