Η ψωρίαση, μια φλεγμονώδης νόσος που προκαλεί φολιδωτές βλάβες στο δέρμα, σχετίζεται με μια σειρά από άλλες χρόνιες παθήσεις, κυρίως με την ψωριασική αρθρίτιδα. Με την ψωρίαση σχετίζεται όμως και η υπέρταση, που είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
«Οι ασθενείς με ψωρίαση έχουν συνήθως υψηλότερο ποσοστό υψηλής αρτηριακής πίεσης σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό», αναφέρει ο κος Κώστας Λούμος, πρόεδρος του ΚΑΛΥΨΩ.
Σε μία ανασκόπηση στο Journal of Hypertension αναλύθηκαν τα ιατρικά αρχεία περισσότερων από 300.000 ατόμων με ψωρίαση. Όπως διαπιστώθηκε, η αυξημένη αρτηριακή πίεση ήταν ιδιαίτερα συχνή σε ασθενείς με σοβαρά δερματικά συμπτώματα. Επηρέαζε περισσότερους από τους μισούς (το 54%).
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι τα άτομα με μέτρια ή σοβαρά δερματικά συμπτώματα ψωρίασης είναι πιο πιθανό να έχουν ανεξέλεγκτη αρτηριακή πίεση, σύμφωνα με άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Dermatology.
Η σχέση μεταξύ ψωρίασης και υψηλής αρτηριακής πίεσης είναι πολύπλοκη και δεν είναι πλήρως κατανοητή. Δεν είναι γνωστό εάν η ίδια η ψωρίαση προκαλεί υπέρταση ή εάν η σχέση προκαλείται από άλλους παράγοντες κινδύνου (π.χ. παχυσαρκία, κάπνισμα, διατροφή).
Το μεταβολικό σύνδρομο
Οι ασθενείς με ψωρίαση φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς και σε άλλους παράγοντες κινδύνου για υψηλή αρτηριακή πίεση, όπως:
- Η αντίσταση στην ινσουλίνη
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
Η ψωρίαση συνδέεται επίσης με το μεταβολικό σύνδρομο – και αυτό πιθανότατα οφείλεται σε φλεγμονή. Το μεταβολικό σύνδρομο είναι ένα σύμπλεγμα συμπτωμάτων που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένα από τα πέντε συμπτώματα του μεταβολικού συνδρόμου. Τα άλλα είναι:
- Η κοιλιακή παχυσαρκία
- Η μειωμένη ρύθμιση της γλυκόζης
- Τα υψηλά τριγλυκερίδια
- Η μειωμένη HDL («καλή» χοληστερόλη)
«Όταν έχετε ψωρίαση, η φλεγμονή προκαλεί ή σχετίζεται με πολλές από τις καταστάσεις [όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση] που οδηγούν σε καρδιακές προσβολές», αναφέρει ο κος Λούμος.
Σε μοριακό επίπεδο
Μελέτες (συμπεριλαμβανομένης μίας έρευνας στο Medical Archives), δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της ψωρίασης και της αύξησης πολλών ενζύμων και πρωτεϊνών που αυξάνουν έμμεσα την αρτηριακή πίεση ή αυξάνουν τη φλεγμονή.
Το ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης (ACE) μετατρέπει την ορμόνη αγγειοτενσίνη Ι σε αγγειοτενσίνη ΙΙ, προκαλώντας συστολή των αιμοφόρων αγγείων και συνεπώς αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Οι ασθενείς με ψωρίαση μπορεί να έχουν αυξημένα επίπεδα αγγειοτενσίνης και ACE. Η αγγειοτενσίνη ΙΙ διεγείρει επίσης την παραγωγή ορμονών που αναγκάζουν τους νεφρούς να απορροφούν αλάτι και νερό. Αυτό αυξάνει την αρτηριακή πίεση, αυξάνοντας την ποσότητα των υγρών στο σώμα.
Οι ασθενείς με ψωρίαση μπορεί επίσης να έχουν αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης ενδοθηλίνη-1. Αυτή έχει προφλεγμονώδη αποτελέσματα, που εμπλέκονται σε καρδιαγγειακές παθήσεις.
Ο ρόλος των θεραπειών
Υπάρχουν πλέον στοιχεία ότι η θεραπεία της ψωρίασης βελτιώνει την υπέρταση και μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Ορισμένα βιολογικά φάρμακα για την ψωρίαση μπορεί να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. «Πολλά μητρώα δείχνουν ότι, όταν ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και ψωρίαση υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αναστολείς του TNF, είχαν 50% μείωση των καρδιακών προσβολών», αναφέρει ο κ. Λούμος.
«Οτιδήποτε θεραπεύει την ψωρίαση μειώνει τη φλεγμονή. Μέχρι στιγμής, τα περισσότερα δεδομένα που έχουμε για τη μείωση των καρδιακών προσβολών προέρχονται από τους αναστολείς TNF. Τα οφέλη για τους ασθενείς είναι το καθαρό δέρμα και η μείωση των συννοσηροτήτων όπως η καρδιακή προσβολή», προσθέτει.
Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι το φως του ήλιου, που βελτιώνει την ψωρίαση, μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην αρτηριακή πίεση. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association έδειξε ότι η έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία σχετίζεται με χαμηλότερη συστολική αρτηριακή πίεση.
Τι μπορείτε να κάνετε
Για να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής σε άτομα με ψωρίαση, το ΚΑΛΥΨΩ προτείνει στα μέλη του να επισκέπτονται έναν γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας που μπορεί να παρακολουθεί την αρτηριακή τους πίεση και να συζητήσει άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
«Επίσης ενθαρρύνουμε τους ασθενείς να χάσουν βάρος και να σταματήσουν το κάπνισμα», τονίζει ο κος Λούμος. «Πολλοί ασθενείς με ψωρίαση είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, βασικός παράγοντας κινδύνου για μεταβολικό σύνδρομο. Ο λιπώδης ιστός φαίνεται να είναι πηγή αγγειοτενσίνης. Επομένως η μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης».
Εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση, ο γιατρός της πρωτοβάθμιας περίθαλψης μπορεί να σας συστήσει φάρμακα, αλλαγές στον τρόπο ζωής ή και τα δύο. Oι συμβουλές που ακολουθούν μπορεί να σας βοηθήσουν να μειώσετε την αρτηριακή πίεση με φυσικό τρόπο:
- Σωματική δραστηριότητα. Προσπαθήστε να κάνετε τη συνιστώμενη σωματικής δραστηριότητας. Είναι τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης σωματική δραστηριότητα την εβδομάδα.
- Τρώτε λιγότερο αλάτι. Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων για να ελέγξετε την περιεκτικότητα σε νάτριο. Προσπαθήστε να περιορίσετε την πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων.
- Αυξήστε την πρόσληψη καλίου. Το κάλιο βοηθά το σώμα σας να απαλλαγεί από το νάτριο. Οι μπανάνες, τα πεπόνια, τα πορτοκάλια, τα αβοκάντο και οι ντομάτες είναι όλα καλές πηγές του ιχνοστοιχείου.
- Μην πίνετε πολύ αλκοόλ. Για να βοηθήσουν στη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης, συνιστάται στους άνδρες να περιορίζουν την κατανάλωση αλκοόλ σε δύο ποτά την ημέρα. Οι γυναίκες να περιορίζουν την πρόσληψη σε ένα ποτό την ημέρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία.
- Μειώστε το άγχος. Το χρόνιο στρες μπορεί να σας βάλει σε κίνδυνο για διάφορες χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής αρτηριακής πίεσης, των καρδιακών παθήσεων και του εγκεφαλικού. Η εύρεση τρόπων μείωσης ή διαχείρισης του στρες μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της συνολικής υγείας σας.
Νέα πρωτοβουλία ευαισθητοποίησης για την υπέρταση
Οι ασθενείς με ψωρίαση τείνουν να υποβάλλονται σε ανεπαρκή διάγνωση και υποθεραπεία για παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου όπως η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη. Για τον λόγο αυτό, το National Psoriasis Foundation των ΗΠΑ προσπαθεί να βελτιώσει το πρόβλημα μέσω της ανάπτυξης και της δοκιμής ενός κεντρικού μοντέλου συντονιστή φροντίδας.
Στο νέο μοντέλο, που περιγράφεται σε πρωτότυπη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο JAMA Dermatology, τα άτομα με ψωρίαση που έχουν παράγοντες κινδύνου πρώιμης καρδιακής νόσου θα παραπέμπονται από τον δερματολόγο ή τον ρευματολόγο τους σε έναν συντονιστή φροντίδας για να βοηθήσουν στη διαχείριση παραγόντων κινδύνου και να τους συνδέσουν με πάροχο πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Φωτογραφία: iStock