«Κανένας δεν μπορεί να αγνοήσει την εξέλιξη αυτή καθώς ήδη η χρήση των Μηχανών Τεχνικής Νοημοσύνης (Ρομπότ) έχει βελτιώσει σημαντικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες σε πολλούς τομείς της ιατρικής» αναφέρει ο χειρουργός οφθαλμίατρος, Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και επιστημονικός υπεύθυνος του Οφθαλμολογικού Κέντρου Γλαυκώματος & Laser Αθηνών, Βασίλειος Κοζομπόλης.
Την ίδια έποψη ενστερνίζεται και ο Ελβετός καθηγητής Jörg Goldhahn, MD, αναπληρωτής επικεφαλής του Ινστιτούτου Μεταγραφικής Ιατρικής στο ETH Zurich της Ελβετίας, λέγοντας, σε συζήτηση που εγινε online στις 7 Νοεμβρίου στο BMJ, «ότι αυτό στο εγγύς μέλλον θα είναι απολύτως εφικτό. Οι γιατροί και ο τρόπος που αλληλεπιδρούν με τον ασθενή, όπως τον γνωρίζουμε μέχρι τώρα, θα αλλάξει ριζικά».
Σύμφωνα με διάσημους επιστήμονες τα ρομπότ έχουν ήδη αποδείξει ότι διαθέτουν τη δυνατότητα να είναι το ίδιο ή και περισσότερο αποτελεσματικά από τους γιατρούς:
-Για τη διάγνωση σε ορισμένες ειδικότητες.
-Την παραγωγή προγνωστικών μοντέλων.
-Για την εκτέλεση ορισμένων χειρουργικών επεμβάσεων, όπου η συμμετοχή τους φαίνεται ότι ήδη παράγει βελτιωμένα αποτελέσματα (ρομποτική χειρουργική).
Μάλιστα το 2017 ρομπότ πέρασε τις εθνικές εξετάσεις στην ιατρική στη Κίνα, υπερβαίνοντας το ελάχιστο όριο που απαιτείται, δηλαδή τους 96 βαθμούς.
«Πρόσφατα η Google παρουσίασε ρομποτικά προγράμματα με διαγνωστικές δυνατότητες σε οφθαλμικές παθήσεις που συναγωνίζονται σε επιδόσεις ή και ξεπερνούν εξειδικευμένους οφθαλμιάτρους σε επί μέρους διαγνωστικά πεδία» εξηγεί από την πλευρά του ο κ Κοζομπόλης και προσθέτει.
«Όσον αφορά το αντεπιχείρημα ότι οι ασθενείς θα χρειάζονται πάντα την ενσυναίσθηση του γιατρού για να νιώθουν εμπιστοσύνη, υπάρχει η άποψη ότι οι μηχανές και οι υπολογιστές μπορεί να είναι σε θέση να εκπληρώσουν επίσης αυτές τις ανάγκες.
Τα ρομπότ μπορούν να είναι πιο αξιόπιστα διότι θα θεωρηθούν πιο αμερόληπτα, ενώ βγαίνει εκτός κάθε υποψία συναλλαγής και σύγκρουσης συμφερόντων. Σε ορισμένες πολύ προσωπικές περιπτώσεις μπορεί να προτιμώνται οι υπηρεσίες του ρομπότ διότι οι ασθενείς πολλές φορές ντρέπονται να αποκαλύψουν ορισμένα συμπτώματα».
Τα ρομπότ διαθέτουν επίσης ικανότητες επεξεργασίας γλωσσών που τους επιτρέπουν να επεξεργάζονται μεγάλους όγκους επιστημονικής βιβλιογραφίας και μπορούν να διδάσκονται π.χ. για τις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων. Έχοντας την ικανότητα μάθησης, αποκτούν γνώσεις με ταχύτητα που δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή του ανθρώπου και αυτό είναι το μεγάλο τους πλεονέκτημα.
Οι γιατροί προφανώς θα είναι πάντα απαραίτητοι στην υγειονομική περίθαλψη αλλά πιθανώς με τελείως διαφορετικό ρόλο.
Υπάρχουν βέβαια και οι υποστηρικτές της άποψης ότι θα υπάρχουν πτυχές φροντίδας που τα μηχανήματα δεν μπορούν ποτέ να παρέχουν. Οι γιατροί θα παραμείνουν καλύτεροι στο να ασχοληθούν με τον ασθενή ως σύνολο και προσωπικότητα, το οποίο περιλαμβάνει τις κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται και την αντιληπτική ικανότητα και νοημοσύνη κάθε ασθενούς που ο θεράπων γιατρός συνυπολογίζει στην αλληλεπίδραση του με τον ασθενή.
Σε κάθε περίπτωση, οι μηχανές θα αλλάξουν μεν τον τρόπο εργασίας των γιατρών. Μπορεί να μην τους αντικαταστήσουν εντελώς διότι μόνο οι άνθρωποι μπορούν να έχουν βαθειά επικοινωνία με τον ασθενή ως συνάνθρωπο και να αποκτήσουν ολιστική γνώση των αναγκών του σε σχέση με τη ζωή του. Η σχέση αυτή περιλαμβάνει ιδεώδη όπως εμπιστοσύνη, σεβασμό, θάρρος και ευθύνη που δεν μπορεί ο ασθενής να τα αισθανθεί από τις μηχανές. Σίγουρα όμως θα αλλάξουν τον παραδοσιακό ρόλο του γιατρού σε ένα οργανωμένο σύστημα υγείας.
Με λίγα λόγια είναι αρκετοί ακόμη αυτοί που ισχυρίζονται ότι υπάρχουν μερικά πράγματα που οι μηχανές απλώς δεν μπορούν να κάνουν.
Τα ρομπότ είναι ωφέλιμα για το ΕΣΥ
«Το πιο σημαντικό όμως στην παρούσα φάση είναι ότι με την σωστή αξιοποίηση των ρομπότ θα αλλάξει ο τρόπος που είναι οργανωμένα τα Εθνικά Συστήματα Υγείας. Οι δυνατότητες των ρομπότ ενταγμένες στην υπηρεσία υγειονομικών δομών σε περιφερειακές και απομεμακρυσμένες ή νησιωτικές περιοχές θα ανατρέψουν τις υπάρχουσες αντιλήψεις για την δομή των ΕΣΥ. Οι υποδομές αυτές που δεν θα είναι κατασκευαστικά δαπανηρές και θα είναι σε διασύνδεση με κάποιο μεγάλο κέντρο αναφοράς στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, θα βοηθήσουν την πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια διαγνωστική δυνατότητα εντός των Συστημάτων Υγείας και την πρώιμη διάγνωση παθήσεων με όλα τα οφέλη και οικονομικά μεταξύ άλλων που αυτό συνεπάγεται.
Στην Οφθαλμολογία π.χ. που οι πρώτες αιτίες τύφλωσης στον δυτικό κόσμο είναι η εκφύλιση της ωχράς, το γλαύκωμα και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, ένα τέτοιο σύστημα καλά οργανωμένο, θα μπορούσε να συμβάλλει τα μέγιστα στην πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών και συνεπώς να μειώσει σε πολύ μεγάλο ποσοστό τις συνέπειες που οδηγούν στη λειτουργική και νομική τύφλωση. Οι κοινωνικές και οικονομικές θετικές επιπτώσεις γίνονται ευκόλως αντιληπτές.
Τα ρομπότ – εντός του οργανωμένου συστήματος υγείας – θα μπορούν επίσης να παρακολουθούν τους ασθενείς και την πορεία της νόσου από απόσταση και να εξοικονομείται έτσι χρόνος και άνεση για τον ασθενή και τεράστια οικονομία για τα ΕΣΥ. Ας καλωσορίσουμε την τηλεϊατρική που ήδη έχει κάνει την εμφάνιση της σε ορισμένα κράτη (Φινλανδία κ.α,λ)» καταλήγει ο κ Κοζομπόλης.