Οι ασθενείς με ημικρανία μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν εγκεφαλικό επεισόδιο. Σύμφωνα, όμως, με τα υπάρχοντα στοιχεία, αυτό αφορά κυρίως πάσχοντες από ένα συγκεκριμένο τύπο ημικρανίας.
«Δεν είναι ότι όποιος έχει ημικρανία πρέπει να αγωνιά, μήπως πάθει εγκεφαλικό. Ωστόσο αυτό μπορεί να συμβεί σε μερικούς ασθενείς», λέει ο νευρολόγος Dr. Mitchell Elkind, καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στη Νέα Υόρκη.
Και συνεχίζει: «Παρότι χρειαζόμαστε περισσότερες έρευνες για το θέμα, η γενική παραδοχή είναι πως η ημικρανία με αύρα σχετίζεται με διπλάσιο κίνδυνο εγκεφαλικού στις γυναίκες».
Πόσο συχνά εμφανίζεται εγκεφαλικό που σχετίζεται με την ημικρανία; Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ίδρυμα Ημικρανίας (AMF), από τα περίπου 800.000 εγκεφαλικά που καταγράφονται ετησίως στις ΗΠΑ, τα 2.000 έως 3.000 σχετίζονται με την ημικρανία. Δηλαδή περισσότερα από 1 στα 300 εγκεφαλικά επεισόδια σχετίζονται με την ημικρανία.
Τα συμπτώματα
Η ημικρανία είναι μία συχνή μορφή κεφαλαλγίας που προσβάλλει το 10% του πληθυσμού. Το χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι η ανάπτυξη ισχυρού πόνου, συνήθως στην μία πλευρά του κεφαλιού. Ο πόνος συχνά συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά εκδηλώνονται πριν, στη διάρκεια ή μετά την έναρξή του πόνου.
Σύμφωνα με ειδικούς από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, το περίπου 75% των πασχόντων από ημικρανία εκδηλώνουν μια σειρά από νοητικά, συναισθηματικά και σωματικά συμπτώματα. Τα πιο συχνά είναι:
- Ναυτία και έμετος
- Δυσκαμψία του αυχένα
- Ευαισθησία στο φως και στον θόρυβο, μερικές φορές και στις μυρωδιές και στο άγγιγμα
- Επίμονο χασμουρητό
- Αυξημένη δίψα και ούρηση
Ειδικά οι πάσχοντες από ημικρανία με αύρα μπορεί ακόμα να εκδηλώσουν αισθητήρια συμπτώματα, όπως:
- Λάμψεις φωτός ή τεθλασμένες γραμμές στο οπτικό πεδίο
- Θόλωση της όρασης
- «Τσιμπήματα» στο ένα χέρι ή πόδι
- Δυσκολίες στην ομιλία
- Ανεξέλεγκτες κινήσεις
Σπασμός στις αρτηρίες
Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Κλινικής Νευροεπιστήμης Dr. Karen Furie, επικεφαλής του Τμήματος Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Brown, στο Ρόουντ Άιλαντ, η ημικρανία εμπεριέχει σπασμό σε κάποια αρτηρία.
Ο σπασμός αυτός μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για ένα εγκεφαλικό, κυρίως αν η ασθενής με ημικρανία με αύρα παίρνει αντισυλληπτικά χάπια. Τα αντισυλληπτικά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θρόμβωσης στο αίμα.
«Ο σπασμός της αρτηρίας είναι όπως η πίεση σε έναν σωλήνα. Αν πιέσεις τον σωλήνα σε ένα σημείο και ταυτοχρόνως προσθέσεις στο νερό μία ουσία που το πήζει, το επακόλουθο μπορεί να απόφραξη του σωλήνα», λέει παραστατικά. «Αν η απόφραξη συμβεί σε μία αρτηρία του εγκεφάλου, το επακόλουθο είναι εγκεφαλικό επεισόδιο».
Η Dr. Furie, η οποία ηγείται του Συμβουλίου Εγκεφαλικών στην Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA), τονίζει ότι το φαινόμενο αυτό είναι σχετικά σπάνιο. Ωστόσο οι γυναίκες με ημικρανία με αύρα μπορούν να κάνουν αρκετά πράγματα για να προστατευθούν. Να τι συνιστά:
- Απευθυνθείτε σε έναν ειδικό στην αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας.
- Ενημερώστε τον γενικό γιατρό σας ότι παθαίνετε ημικρανίες με αύρα.
- Προσπαθήστε να ακολουθήσετε τους κανόνες προστασίας από τα εγκεφαλικά. Δηλαδή μην καπνίζετε, να γυμνάζεστε συστηματικά, μην κάνετε κατάχρηση αλκοόλ και ελέγξτε τους βασικούς δείκτες της υγείας. Οι δείκτες αυτοί είναι το σωματικό βάρος, τα επίπεδα σακχάρου και χοληστερόλης, και η υπέρταση.
- Αν έχετε παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, καλό είναι να μην παίρνετε αντισυλληπτικά.
- Αν παίρνετε αντισυλληπτικά, μην καπνίζετε. Ο συνδυασμός αυτός αυξάνει ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο θρόμβωσης.
Ύποπτες αλλαγές
Ειδικά στις γυναίκες ηλικίας άνω των 50-60 ετών, ο Dr. Elkind συνιστά να έχουν το νου τους για τυχόν αλλαγές στις ημικρανίες τους.
«Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που για εμάς είναι «καμπανάκια κινδύνου»», λέει. «Αν, λ.χ., έχει μια γυναίκα σπανίως πονοκέφαλο αλλά ξαφνικά παρουσιάζει συχνές κρίσεις, αυτό είναι ύποπτο. Το ίδιο και αν ο πονοκέφαλός της ήταν ήπιος, αλλά ξαφνικά γίνεται σοβαρός. Αυτού του είδους οι ενδείξεις πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά από έναν γιατρό διότι μερικές φορές μπορεί να υποκρύπτουν κάτι σοβαρό».