Έντονη δραστηριότητα εμφανίζει η γρίπη στην κοινότατα και η θετικότητά της, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ, παραμένει πολύ πάνω από 10%.
Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο εποχικό όριο έναρξης της επιδημικής δραστηριότητας της γρίπης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC).
Από την αρχή της επιτήρησης της γρίπης, 85 ασθενείς στη χώρα μας έχουν νοσηλευθεί με γρίπη στην εντατική. Οι 84 από αυτούς είχαν γρίπη τύπου Α και ένας τύπου Β. Συνολικά 25 ασθενείς έχουν χάσει τη ζωή τους, μεταξύ αυτών και ο ασθενής με γρίπη τύπου Β.
Ο τύπος Α προκαλεί πιο βαριά συμπτώματα, γι’ αυτό και είναι πολύ περισσότεροι οι ασθενείς που νοσηλεύονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) εξαιτίας του, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε σε επιστήμονες του Ινστιτούτου Παστέρ, το οποίο επιτηρεί τις επιδημίες που προκαλεί κάθε χρόνο στη χώρα μας η γρίπη.
Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης
Στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ λειτουργεί το Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος. Επιστημονικά υπεύθυνος είναι ο δρ Ε. Αγγελάκης, ιατρός-βιοπαθολόγος, διευθυντής Ερευνών. Την τεχνική καθοδήγηση έχει η βιολόγος Μ. Εμμανουήλ, ειδική λειτουργική επιστήμονας.
Με βάση τα δεδομένα του Εργαστηρίου, η εφετινή εποχική γρίπη οφείλεται σε ποσοστό 92% στον ιό γρίπης Α(Η1N1pdm09). Εμφάνισε έντονα αυξητική τάση στις αρχές Ιανουαρίου, με το ποσοστό θετικότητας να φθάνει στο 38% σε αντιπροσωπευτικό δείγμα της κοινότητας κατά την δεύτερη εβδομάδα του έτους.
Η διαχρονική παρακολούθηση του νοσήματος στην Ελλάδα από τα Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς δείχνει ότι η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης κυμαίνεται από τον Οκτώβριο έως τον Μάιο. Συνήθως κορυφώνεται κατά τους μήνες Ιανουάριο-Φεβρουάριο-Μάρτιο. Από το 2023, η επιτήρηση της γρίπης πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυξημένη θετικότητα τον Ιανουάριο
Το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος δέχεται αντιπροσωπευτικό αριθμό δειγμάτων από τους φορείς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, δηλαδή από:
- Ιδιώτες ιατρούς
- Κέντρα υγείας
- Νοσοκομεία
Είναι υπεύθυνο για την επιτήρηση των κυκλοφορούντων στελεχών γρίπης στη χώρα μας, σε συνεργασία με το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Βορείου Ελλάδος.
Από τις αρχές Οκτωβρίου 2023 έως και την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου 2024 έχουν τυποποιηθεί 215 στελέχη γρίπης. Προέρχονταν από νοσοκομειακά δείγματα και από δείγματα Κέντρων Υγείας κοινότητας (Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας Sentinel). Το 99% ήταν τύπου Α και το 1% τύπου Β.
Κατά την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου 2024 ο δείκτης γριπώδους συνδρομής παρουσίασε αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες. Άνοδος καταγράφηκε στις ηλικιακές ομάδες 0-4, 15-64 και άνω των 65 ετών. Στο σύνολο των δειγμάτων που ελήφθησαν από τους εργαστηριακούς παρατηρητές του δικτύου Sentinel η γρίπη είχε θετικότητα που έφτασε στο 43%.
Κατά την δεύτερη εβδομάδα του Ιανουαρίου, η θετικότητα του ιού της γρίπης κυμάνθηκε όπως προαναφέρθηκε στο 38%. Παρατηρήθηκε επίσης μικρή μείωση των κρουσμάτων σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Αποτελεσματικότητα των εμβολίων
Ο κύριος τρόπος για να προστατευθούμε από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, τονίζουν οι δύο επιστήμονες. Κανένα φάρμακο δεν μπορεί να τον υποκαταστήσει, σημειώνουν.
«Όταν οι ιοί της γρίπης που περιλαμβάνει το εμβόλιο είναι παρόμοιοι με τους ιούς που κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι πολύ αποτελεσματικό», εξηγούν. «Στους ηλικιωμένους και σε αυτούς που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα το εμβόλιο συχνά είναι λιγότερο αποτελεσματικό. Ακόμα, όμως, και σε αυτές τις περιπτώσεις μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους από επιπλοκές. Στη φετινή χειμερινή περίοδο, η χρήση ενισχυμένων αντιγριπικών εμβολίων εξυπηρετεί την καλύτερη ανοσοποίηση των ευπαθών ομάδων έναντι του ιού της γρίπης».
Εφέτος κυκλοφορούν τέσσερα εμβόλια για τη γρίπη, που περιέχουν τέσσερα στελέχη ιών γρίπης τα:
- Α(Η3Ν2)
- Α(Η1Ν1)
- Β(Victoria)
- B(Yamagata)
Το ένα από τα τέσσερα εμβόλια παρασκευάζεται με επώαση σε αυγά κότας. Το δεύτερο σε κυτταροκαλλιέργειες. Το τρίτο είναι τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο υψηλής δόσης. Και το τέταρτο είναι τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο γρίπης με ανοσοενισχυτικό MF59.
«Τα προκαταρτικά αποτελέσματα γενετικού και αντιγονικού χαρακτηρισμού των κυκλοφορούντων στελεχών σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείχνουν υψηλή συσχέτιση του εμβολίου με το στέλεχος Η1Ν1pdm09, που επικρατεί μέχρι στιγμής στην κοινότητα», αναφέρει ο κ. Αγγελάκης. Αυτό σημαίνει πως είναι πολύ αποτελεσματικό για την προστασία από βαριά γρίπη.
Ανάλογη αποτελεσματικότητα δείχνουν τα εμβόλια και για το στέλεχος τύπου Β που αναμένεται να παρουσιάσει άνοδο μετά τον Μάρτιο. Χαμηλότερη φαίνεται η κάλυψή τους έναντι του στελέχους Η3Ν2, το οποίο όμως κυκλοφορεί σε χαμηλά ποσοστά στην κοινότητα, κατά τον κ. Αγγελάκη.
Συνολικά, «φαίνεται να υπάρχει καλή συσχέτιση του φετινού εμβολίου με τα κυκλοφορούντα στελέχη, όμως πληρέστερα δεδομένα θα έχουμε με τη συγκέντρωση συνολικών δεδομένων μετά το πέρας του επιδημικού κύματος της γρίπης», καταλήγει.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: iStock