Ηπατίτιδα C: Οι απαντήσεις στα πιο συνηθισμένα ερωτήματα

Ρούλα Τσουλέα
17 Μαΐου 2019 | 14:51

Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα C; Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να πάσχει από αυτήν χωρίς να το ξέρει; Υπάρχει άραγε θεραπεία; Και πόσο αποτελεσματική είναι;

Η χρόνια ηπατίτιδα C αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας σε όλες τις χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτήν περίπου 75.000-100.000 άτομα. Δυστυχώς, όμως, από αυτούς τους ασθενείς, μόλις ένας στους πέντε γνωρίζουν ότι νοσούν.

Ο καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας Γεώργιος Β. Παπαθεοδωρίδης, διευθυντής της Πανεπιστημιακής Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Λαϊκού και συντονιστής της Επιτροπής για την Υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Εξάλειψη της Ηπατίτιδας C, απαντά σε μερικά από τα πιο συνηθισμένα ερωτήματα για τη νόσο.

Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα C;

Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως με έκθεση ενός ατόμου σε μολυσμένο αίμα. Συνηθέστεροι τρόποι μετάδοσης είναι:

Η παρεντερική (ενδοφλέβια, ενδομυϊκά) χρήση ναρκωτικών. Ήταν και παραμένει ο συχνότερος τρόπος μετάδοσης.
Οι μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του πριν το 1992. Μετά το 1992, το αίμα και τα παράγωγά του ελέγχονται για ηπατίτιδα C, επομένως είναι ασφαλή.
Η σεξουαλική επαφή. Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού με το σεξ είναι μικρός αλλά υπαρκτός. Οι πιθανότητες μετάδοσης κυμαίνονται από 2% έως 5%.
Από τη μητέρα στο παιδί κατά τον τοκετό. Και σε αυτή την περίπτωση ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μικρός (2-5%).

Ωστόσο σε ποσοστό 40-45% των ασθενών με ηπατίτιδα C δεν αναφέρεται έκθεση σε γνωστό παράγοντα κινδύνου.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C. Γι’ αυτό τον λόγο η πρόληψη της μετάδοσης στηρίζεται στην τήρηση γενικών μέτρων που πρέπει να ισχύουν για όλο τον πληθυσμό. Τέτοια μέτρα είναι:

Αποφυγή χρησιμοποίησης από άλλους βελονών-συρίγγων ή προσωπικών αντικειμένων που μπορεί να έλθουν σε επαφή με το αίμα. Τέτοια αντικείμενα είναι οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια και ό,τι προκαλεί μικροτραυματισμό
Χρήση προφυλακτικού κατά τις ερωτικές επαφές, ιδίως από άτομα με εναλλαγές ερωτικών συντρόφων.

Σημειώνεται ότι ο ιός της ηπατίτιδας C δεν μεταδίδεται από τουαλέτες, πιάτα-ποτήρια-σκεύη κουζίνας ή γενικότερα με την κοινωνική επαφή.

Πως γίνεται να έχει ηπατίτιδα C ένας άνθρωπος χωρίς κανένα σύμπτωμα;

Η χρόνια ηπατίτιδα C είναι μία ύπουλη νόσος, αφού για χρόνια δεν προκαλεί συμπτώματα. Ταυτοχρόνως όμως μπορεί να καταστρέφει το ήπαρ. Έτσι, ένα ποσοστό των ασθενών αναπτύσσει κίρρωση του ήπατος, που σημαίνει πλήρης καταστροφή της δομής του οργάνου.

Ωστόσο ακόμη και οι ασθενείς με κίρρωση μπορεί να μην έχουν συμπτώματα για λίγα χρόνια. Η ασθένειά τους όμως επιδεινώνεται συνεχώς και μπορεί να εμφανισθούν:

Υγρό στην κοιλιά (ασκίτης)
Αιμορραγία από φλέβες (κιρσοί) του οισοφάγου
Εγκεφαλοπάθεια
Ίκτερος.
Όλοι οι ασθενείς με κίρρωση διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος.

Στην πραγματικότητα, οι επιπλοκές της κίρρωσης και ο καρκίνος του ήπατος αποτελούν τις συχνότερες αιτίες θανάτου των πασχόντων από χρόνια ηπατίτιδα C.

Πως γίνεται η διάγνωση;

Η ηπατίτιδα C δεν μπορεί να διαγνωσθεί με τις συνηθισμένες εξετάσεις που γίνονται σε ένα συνηθισμένο check-up. Απαιτείται ειδική εξέταση αίματος που ανιχνεύει τα αντισώματα του ιού της ηπατίτιδας C.

Τα άτομα που διαπιστώνεται ότι έχουν θετικά αντισώματα ηπατίτιδας C, πρέπει ύστερα να υποβάλλονται σε πιο ειδική, επιβεβαιωτική εξέταση.

Μπορεί να θεραπευθεί η ηπατίτιδα C;

Ο ιός της ηπατίτιδας C μπορεί να εκριζωθεί και ο ασθενής μπορεί να θεραπευθεί. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αφενός βελτιώνονται οι υπάρχουσες ηπατικές βλάβες, αφετέρου σταματά η δημιουργία νέων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην αναπτύσσεται κίρρωση και καρκίνος.

Ταυτοχρόνως, εξαφανίζεται η πιθανότητα μετάδοσης του ιού από τον ασθενή στο περιβάλλον του.

Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν αντιϊικά φάρμακα που είναι ιδιαίτερα ασφαλή και πολύ αποτελεσματικά. Είναι δισκία που λαμβάνονται από το στόμα και πρακτικά δεν έχουν αντενδείξεις. Έτσι, μπορεί να χορηγηθούν σχεδόν σε όλους ασθενείς προσφέροντας πιθανότητες εκρίζωσης του ιού πάνω από 95%. Από το Σεπτέμβριο του 2018, τα νέα φάρμακα διατίθενται χωρίς συμμετοχή σε όλους τους ασθενείς με ηπατίτιδα C.