Η κλιματική αλλαγή προκαλεί ολοένα περισσότερους ακραίους καύσωνες στον πλανήτη, αλλά πόση ζέστη μπορεί να αντέξει με ασφάλεια ο ανθρώπινος οργανισμός; Και ποιο είναι το όριο στην περιβαλλοντική θερμοκρασία, μετά από το οποίο το σώμα αρχίζει να καταπονείται;
Απάντηση στα ερωτήματα αυτά πιστεύουν ότι βρήκαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Roehampton, στο Λονδίνο, οι οποίοι διεξάγουν εδώ και χρόνια σχετικές μελέτες.
Ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Lewis Halsey, καθηγητής στη Σχολή Επιστημών Υγείας του πανεπιστημίου, θα παρουσιάσει τα νεότερα δεδομένα στο συνέδριο της Βρετανικής Εταιρείας Πειραματικής Βιολογίας SEB Centenary Conference 2023.
Σύμφωνα με αυτά, το ανώτατο όριο της θερμοκρασίας που αντέχει ο ανθρώπινος οργανισμός κυμαίνεται μεταξύ 40 και 50 βαθμών Κελσίου. Όταν η περιβαλλοντική θερμοκρασία υπερβαίνει αυτά τα όρια, αυξάνεται σημαντικά ο μεταβολικός ρυθμός σε κατάσταση ηρεμίας.
Ο ρυθμός αυτός αποτελεί δείκτη της ενέργειας που χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα για να λειτουργεί ομαλά, όταν είναι αδρανές.
Πόσο αυξάνεται
Οι έρευνες έχουν δείξει πως στους 40 βαθμούς Κελσίου, ο μεταβολικός ρυθμός αυξάνεται κατά 35% έναντι του φυσιολογικού που παρατηρείται σε θερμοκρασία περίπου 28 βαθμών Κελσίου.
Όταν η θερμοκρασία φθάνει στους 50 βαθμούς, η διαφορά φθάνει στο 48% έναντι του φυσιολογικού. Επομένως, όσο περισσότερη ζέστη κάνει, τόσο πιο σκληρά εργάζεται το σώμα για να διατηρήσει ομαλή τη λειτουργία του.
«Πολλές έρευνες έχουν γίνει για τη θερμοκρασία που αντέχουν τα διαφορετικά ζωικά είδη για να ζουν με άνεση, διατηρώντας χαμηλό τον μεταβολικό ρυθμό τους. Παραδόξως, όμως, ελάχιστες ανάλογες έρευνες έχουν γίνει για τους ανθρώπους», δήλωσε ο Dr. Halsey.
Όπως εξήγησε, το να γνωρίζουμε την ανώτατη θερμοκρασία που αντέχει ο άνθρωπος και τις παραμέτρους που την επηρεάζουν, έχει ζωτική σημασία. Και αυτό διότι μπορεί να έχει αντίκτυπο στις εργασιακές συνθήκες, την άθληση, τα ταξίδια, ακόμα και στην παροχή υπηρεσιών Υγείας.
«Η έρευνά μας δείχνει ποιο είναι το ιδανικό περιβάλλον και πως αυτό διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων», τόνισε ο καθηγητής.
Διαφορές στην καρδιά
Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει πως όταν η θερμοκρασία υπερβαίνει τα προαναφερθέντα όρια, επηρεάζεται μεταξύ άλλων η καρδιακή λειτουργία. Ωστόσο οι επιπτώσεις σε αυτήν εξαρτώνται από χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, η ηλικία και η φυσική κατάσταση.
«Άνδρες και γυναίκες έχουν σημαντικά διαφορετικές καρδιολογικές αντιδράσεις στη ζέστη», λέει ο Dr. Halsey. «Στις γυναίκες παρατηρείται πολύ πιο έντονη αύξηση στους καρδιακούς παλμούς. Παρατηρείται επίσης μειωμένη συστολή του καρδιακού μυός μετά την εξώθηση του αίματος από την καρδιά».
«Δημιουργούμε σταδιακά μία εικόνα για τις αντιδράσεις του ανθρώπινου σώματος στην υψηλή θερμοκρασία, την προσαρμοστικότητά του και τα όριά του. Το σημαντικό όμως είναι ότι αποτυπώνουμε τις διαφορές μεταξύ των ατόμων. Σε ένα περιβάλλον που θερμαίνεται ολοένα περισσότερο, οι γνώσεις αυτές είναι πολύτιμες», κατέληξε.
Φωτογραφία: iStock