Καύσωνας: Τι να προσέχετε αν έχετε υπέρταση ή πρόβλημα στην καρδιά – Οι συστάσεις των καρδιολόγων

Πολύ προσεκτικοί πρέπει να είναι τις μέρες που έρχονται οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την καρδιά τους, καθώς σε περιόδους παρατεταμένου καύσωνα αυξάνονται οι εισαγωγές στα νοσοκομεία με οξέα καρδιαγγειακά προβλήματα.

Τον Ιούλιο του 1987, όταν έπληξε τη χώρα μας ένα ακραίο κύμα καύσωνα, η ημερήσια θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 97%, αναφέρει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ). Σε εκείνον τον καύσωνα, η μέγιστη θερμοκρασία στην Αττική έφτασε στους 43,6 βαθμούς Κελσίου. Επιπλέον, για οκτώ συνεχείς ημέρες δεν μειωνόταν ούτε τη νύχτα κάτω από τους 30 βαθμούς.

Το επακόλουθο ήταν να καταγραφούν σε όλη τη χώρα 2.000 επιπλέον θάνατοι από τους αναμενόμενους. Περισσότεροι από 1.300 είχαν καταγραφεί στην Αττική. Κύρια αιτία γι’ αυτό ήταν ο συνδυασμός της ζέστης με τις αυξημένες συγκεντρώσεις ρύπων στην ατμόσφαιρα, που προάγουν την φλεγμονώδη διεργασία και επιβαρύνουν την καρδιά.

Η πολλή ζέστη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Αυτά κυμαίνονται από αδυναμία, εξάντληση, κράμπες έως και την απειλητική για τη ζωή θερμοπληξία. Οι καρδιοπαθείς ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ιδίως όταν είναι και ηλικιωμένοι.

Η ΕΚΕ έχει μερικές ζωτικής σημασίας συμβουλές προς τους ασθενείς με προβλήματα στην καρδιά. Κατ’ αρχάς, όσοι λαμβάνουν φάρμακα για την πίεση, την καρδιακή ανεπάρκεια ή/και διουρητικά, πρέπει να επικοινωνήσουν με τον καρδιολόγο τους. Εκείνος θα τους πει πόσα υγρά χρειάζονται και τι άλλο πρέπει να κάνουν.

Επιπλέον, όσοι έχουν κλιματιστικό στο σπίτι συνιστάται να μην το βάζουν σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία, καθώς και να διατηρούν ανοιχτό ένα παράθυρο. Να ρυθμίζουν επίσης τη ροή του αέρα για να μην έχει φορά πάνω στα άτομα που βρίσκονται στο χώρο.

Διατροφή και τρόπος ζωής

Όσοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την καρδιά τους, πρέπει επίσης να αλλάξουν διατροφικές συνήθειες. Για να μην επιβαρύνεται ο οργανισμός σας:

• Να τρώτε πολλά φρούτα, λαχανικά, σαλάτες
• Να πίνετε χυμούς (όχι γκρέιπφρουτ, αν αντενδείκνυται) και πολύ νερό. Χρειάζεστε 1,5-2 λίτρα εκτός κι αν ο θεράπων ιατρός έχει δώσει άλλες οδηγίες.

Πρέπει επίσης να αποφεύγετε τα μεγάλα γεύμα, καθώς και τα ροφήματα με αλκοόλ ή πολλή καφεΐνη. Εάν η εφίδρωση είναι μεγάλη, ίσως πρέπει να γίνεται προσθήκη αλατιού σε μικρές ποσότητες στο φαγητό, για να εξισορροπηθεί η απώλεια ηλεκτρολυτών. Και πάλι, συμβουλευθείτε γι’ αυτό τον γιατρό σας.

Για να μην επιβαρυνθεί η καρδιά, απαραίτητη είναι ακόμα η αποφυγή του ήλιου 11 π.μ.-16 μ.μ.. Εξίσου σημαντικό είναι να αποφεύγετε την σωματική καταπόνηση (βαριά σωματική εργασία, άθληση) σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία ή υγρασία.

Καλό θα ήταν να αποφύγετε και τις παρατεταμένες μετακινήσεις με μέσα μαζικής μεταφοράς. Μην παραλείπετε, επίσης, να κάνετε αρκετά ντους με χλιαρό νερό στη διάρκεια της ημέρας.

Τι να γνωρίζετε ανά καρδιολογικό νόσημα

• Υπέρταση: Συχνά χρειάζεται τροποποίηση της αντιυπερτασικής αγωγής. Οι υπερτασικοί το καλοκαίρι χρειάζονται μικρότερες δόσεις φαρμάκων γιατί η πίεση μειώνεται με τη ζέστη.
• Καρδιακή ανεπάρκεια: Συχνά χρειάζεται αναπροσαρμογή της δοσολογίας φαρμάκων όπως τα διουρητικά και τα αγγειοδιασταλτικά. Υπάρχει κίνδυνος ηλεκτρολυτικών διαταραχών και αφυδάτωσης.
• Οξύ έμφραγμα, ασταθής στηθάγχη: Απαγορεύεται το ταξίδι με αεροπλάνο ή άλλο μέσο στους ασθενείς με πρόσφατο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ασταθή στηθάγχη.
• Bypass, απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας: Απαγορεύεται το ταξίδι με αεροπλάνο ή άλλο μέσο στους ασθενείς με πρόσφατη επέμβαση by pass ή απορρύθμιση  καρδιακής ανεπάρκειας.
• Βηματοδότες, εμφυτεύσιμοι απινιδωτές: Όσοι φέρουν μόνιμους βηματοδότες για την καρδιά, μπορούν να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Όμως κάποια είδη βηματοδοτών και εμφυτεύσιμων απινιδωτών απορρυθμίζονται από τα συστήματα ασφαλείας του αεροδρομίου. Γι’ αυτό τον λόγο, καλό είναι οι ασθενείς να έχουν μαζί τους «την ταυτότητα» του βηματοδότη ή απινιδωτή.
• Όλοι οι ασθενείς με πρόβλημα στην καρδιά: Όλοι οι καρδιοπαθείς πρέπει οπωσδήποτε να είναι εφοδιασμένοι με όλα τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζονται. Πρέπει επίσης να έχουν πρόχειρα το όνομα και τα τηλέφωνα του γιατρού του, και τις απαραίτητες πληροφορίες για την πάθηση και την περίθαλψή τους.

Στη θάλασσα και στο βουνό

Η ΕΚΕ συνιστά να μην πηγαίνετε καθόλου στην παραλία τις ώρες που ο ήλιος καίει περισσότερο (12 το μεσημέρι έως 4 το απόγευμα). Μην μπαίνετε στο νερό εάν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 2 ώρες από το τελευταίο γεύμα. Επιπλέον, να μπαίνετε σταδιακά στη θάλασσα και όχι αφού κάνετε πρώτα ηλιοθεραπεία.

Να θυμάστε ότι η κολύμβηση παρέχει πολλά οφέλη στην υγεία σας και στην καρδιά σας. Θέστε ως στόχο να κολυμπάτε 30-45 λεπτά την ημέρα, αλλά με ήπια ένταση.

Αν πρόκειται να ταξιδεύσετε στο βουνό, προσέξτε το υψόμετρο. Όσο αυξάνεται, τόσο μειώνεται το οξυγόνο και η ατμοσφαιρική πίεση. Στα μεγάλα υψόμετρα, η μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Επιπλέον, η μείωση του οξυγόνου αναγκάζει τον οργανισμό να κάνει συχνότερες και πιο βαθιές αναπνοές. Προκαλεί επίσης αύξηση στην συχνότητα με την οποία πάλλεται η καρδιά.

Όταν το υψόμετρο υπερβαίνει τα 2.500 μέτρα, μπορεί να προκληθεί:

• Πονοκέφαλος
• Ζάλη
• Ταχυπαλμία
• Πνευμονικό οίδημα

Επομένως, καλό είναι οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια να αποφεύγουν τα μεγάλα υψόμετρα, τονίζει η ΕΚΕ.

Πως θα καταλάβετε αν κινδυνεύετε

Αν έχετε πρόβλημα με την καρδιά σας και εκδηλώσετε ορισμένα ύποπτα συμπτώματα, πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με τον γιατρό σας. Τα συμπτώματα αυτά είναι:

• Θωρακική δυσφορία που επεκτείνεται στην κάτω γνάθο και ενδεχομένως αντανακλά στην πλάτη ή το χέρι (είναι δηλωτικά στηθαγχικού πόνου)
• Δύσπνοια
• Αδυναμία, καταβολή δυνάμεων
• Ελαττωμένο επίπεδο συνείδησης, σύγχυση
• Αίσθημα παλμών («φτερουγίσματα» της καρδιάς), ταχυκαρδία
• Κεφαλαλγία (πονοκέφαλος), ζάλη
• Εκδηλώσεις θερμοπληξίας. Πρόδρομα (αρχικά) συμπτώματα είναι η δίψα, η αδυναμία, η ζάλη, ο ίλιγγος, ο πονοκέφαλος και η ναυτία. Όψιμα ο ασθενής παρουσιάζει απώλεια των αισθήσεων, σύγχυση, σπασμούς, λήθαργο και κώμα.

Φωτογραφία: iStock