Κακοήθεις όγκοι δέρματος: Πως αντιμετωπίζονται;
Του Αθανάσιου Χριστόπουλου
Πλαστικού Χειρουργού
O Πλαστικός Χειρουργός είναι ο ειδικός γιατρός για την πλήρη αντιμετώπιση μίας τέτοιας βλάβης. Αυτό περιλαμβάνει την παρακολούθηση, τη διάγνωση, την αρχική αφαίρεση, την επανόρθωση της περιοχής και την αντιμετώπιση των πιθανών μελλοντικών προβλημάτων.
Είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση προκειμένου ο καρκίνος του δέρματος να αντιμετωπιστεί ριζικά. Για παράδειγμα το μελάνωμα, που είναι η χειρότερη μορφή καρκίνου του δέρματος, εάν διαγνωστεί σε αρχικά στάδια μπορεί να θεραπευθεί σε ποσοστό 99%. Αντιθέτως, αν παραμεληθεί, η εξέλιξή του είναι πολύ δυσμενής. Στις ΗΠΑ όπου ο κόσμος έχει λάβει μία πολύ πιο μεθοδευμένη ενημέρωση, η θνησιμότητα από καρκίνο του δέρματος βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Στην Ελλάδα η ενημέρωση δεν είναι συστηματική και οργανωμένη.
Στη χώρα μας δυστυχώς υπάρχει η λανθασμένη άποψη ότι η οποιαδήποτε βλάβη του δέρματος δεν πρέπει να αφαιρείται γιατί μπορεί να καρκινοποιηθεί. Αυτό είναι απόλυτα εσφαλμένο και δυστυχώς είναι πάρα πολλές οι φορές στη χώρα μας που ο καρκίνος του δέρματος αφαιρείται όταν πλέον είναι ήδη αργά.
O Πλαστικός Χειρουργός, ως ειδικός, γνωρίζει πολύ καλά το ποιά βλάβη πρέπει να αφαιρείται και ποιά όχι. Σημαντικό όμως είναι να έχει την ευχέρεια να κάνει έγκαιρη διάγνωση. Υποχρέωση του κάθε ατόμου προς τον εαυτό του, είναι να προσέρχεται στο γιατρό αμέσως μόλις του δημιουργηθεί η παραμικρή αμφιβολία για κάποια βλάβη. O βασικός κανόνας που πρέπει να θυμάται ο καθένας μας είναι ο εξής:
Oποιαδήποτε βλάβη του δέρματος μεταβάλλεται σε χρώμα, σχήμα ή μέγεθος, πρέπει να εξετάζεται από ειδικό ιατρό. Oι δοξασίες του τύπου «μην το αγγίζετε γιατί θα γίνει κακό», ανήκουν πια στο παρελθόν και όχι στους σύγχρονους κανόνες της ιατρικής.
Το στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα δρα σαν φίλτρο επιτρέποντας μόνο σε ένα μικρό μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας να περάσει στην επιφάνεια της γης. Η αύξηση της διαπερατότητας του στρώματος του όζοντος στην υπεριώδη ακτινοβολία, οφείλεται καθαρά και μόνο στη βλαβερή επίδραση του ανθρώ-που πάνω σε αυτή. Το ανθρώπινο δέρμα έχει τη δυνατότητα να αντιστέκεται στις βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας αλλά όχι απεριόριστα. Η διαρκής ενίσχυση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της γης έχει πλέον ξεπεράσει τις ανοχές του δέρματός μας, με αποτέλεσμα στις μέρες μας η συχνότητα του καρκίνου του δέρματος να αυξάνεται ραγδαία.
Επειδή η κατάσταση αυτή δεν αναμένεται να βελτιωθεί στα αμέσως επόμενα χρόνια, λόγω του ότι κανένα μέτρο δεν λαμβάνεται παγκοσμίως προς αυτή την κατεύθυνση, εκείνο το οποίο είναι βέβαιο είναι ότι για τις επόμενες δεκαετίες ο καρκίνος του δέρματος θα συνεχίσει να αυξάνεται ραγδαία. Η αύξηση αυτή υπολογίζεται στο 6% ετησίως, το οποίο θεωρείται ως πραγματικά τεράστιο ποσοστό.
Πρέπει να αποφεύγεται η απότομη και για μεγάλο διάστημα έκθεση στον ήλιο από άτομα που κατά τη διάρκεια του έτους εργάζονται σε κλειστούς χώρους και επομένως δεν έχουν τη δυνατότητα να εκτεθούν στην ηλιακή ακτινοβολία σταδιακά.
Τα άτομα που έχουν πολλούς σπίλους (κοινώς ελιές) στο σώμα τους πρέπει κατά διαστήματα να παρακολουθούνται από Πλαστικό Χειρουργό και ενδεχομένως να γίνεται χαρτογράφηση των σπίλων αυτών.
Oι τύποι καρκίνου του δέρματος, ως επί το πλείστον είναι τρεις:
1. Βασικοκυτταρικά καρκινώματα: διακρίνονται για το χαμηλό βαθμό κακοήθειας, εμφανίζονται πολύ συχνά κυρίως στο πρόσωπο, παρουσιάζονται σαν πληγές που δεν κλείνουν και αν αφαιρεθούν σωστά θεραπεύονται οριστικά.
2. Ακανθοκυτταρικά καρκινώματα: διακρίνονται για το μέτριο βαθμό κακοήθειας, εμφανίζονται κυρίως μέσα στο στόμα ή στα χείλη και θεραπεύονται εάν διαγνωστούν σε αρχικό στάδιο.
3. Μελανώματα: διακρίνονται για το μεγάλο βαθμό κακοήθειας, εμφανίζο-νται σαν χρωματικές κηλίδες συνήθως μαύρες οι οποίες μεταβάλλονται ως προς το χρώμα, το σχήμα ή το μέγεθος. Εάν διαγνωστούν σε πολύ πρώιμο στάδιο, μπορούν ακόμα και να θεραπευθούν. Εάν παραμεληθούν όμως μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ άσχημη εξέλιξη.
Όπως σε οτιδήποτε έτσι και στον καρκίνο του δέρματος βασικός κανόνας είναι ότι δεν χρειάζεται ούτε υπερβολική ανησυχία αλλά ούτε και αμέλεια. Όπως δεν είναι σωστό σε κάθε απλή εμφάνιση μιας κηλίδας στο δέρμα μας να θέλουμε να την αφαιρέσουμε, δεν είναι επίσης σωστό μία βλάβη ή δυσχρωμία η οποία μεταβάλλεται σε χρώμα, σχήμα ή μέγεθος, να μην εξετάζεται έστω οπτικά από τον κατάλληλο ιατρό.
Εάν όλα τα παραπάνω γίνουν κατανοητά από τον καθένα μας και εφαρμοστούν, αυτό και μόνο είναι αρκετό ώστε ο καρκίνος του δέρματος να σταματήσει να αποτελεί ουσιαστικό πρόβλημα.
Αθανάσιος Χριστόπουλος Πλαστικός ΧειρουργόΑθανάσιος Χριστόπουλος
Πλαστικός Χειρουργός
Μέλος της Παγκόσμιας Εταιρίας Αισθητικής Πλαστικής Χειρουργικής (ISAPS) και της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Laser Αισθητικής Χειρουργικής (ESLAS), της Ελλ. Εταιρίας Πλαστικής Επανορθωτικής & Αισθητικής Χειρουργικής, της Ελληνικής Εταιρίας Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής
www.athanasioschristopoulos.com
email: anaplasis@a-a.gr