Καλοήθεις παθήσεις του μαστού: Συντρέχει λόγος ανησυχίας;

Της

Φιορίτας Πουλακάκη PhD. EBSQ,

Χειρουργού Μαστού.

ΙΝΟΚΥΣΤΙΚΗ ΜΑΣΤΟΠΑΘΕΙΑ

Πρόκειται για μία πάθηση που εμφανίζεται με συχνότητα 50% στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και περισσότερο χαρακτηρίζει την πυκνή σύσταση των μαστών παρά ουσιαστικά αποτελεί μία παθολογική κατάσταση. Πολύ συχνά προκαλεί έντονο πόνο στο μαστό (μαστοδυνία) και έκκριση από τη θηλή. Η νόσος εκδηλώνεται με την παρουσία πολλαπλών κύστεων ως αποτέλεσμα απόφραξης ή εκτασίας (διάτασης) των κεντρικών γαλακτοφόρων πόρων, αποτέλεσμα της οποίας είναι και μαστοδυνία. Η αντιμετώπιση της ήπιας μαστοδυνίας, εφόσον αυτή οφείλεται στην ινοκυστική μαστοπάθεια, είναι η αποχή από το κάπνισμα, η μείωση της κατανάλωσης καφέ ή σοκολάτας και η αντιμετώπιση του άγχους που συνυπάρχει στις περισσότερες των περιπτώσεων. Εάν ο πόνος εμφανίζεται έντονος, συνιστάται η χορήγηση απλής αναλγητικής αγωγής με δραστική ουσία όπως παρακεταμόλη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα και ένζυμα που βοηθούν στη μείωση του οιδήματος και της φλεγμονής.

ΕΚΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ

Πρόκειται για κατάσταση κατά την οποία συντελείται διάταση των πόρων κάτω από τη θηλή και εμφανίζεται συχνότερα σε καπνίστριες. Συνήθως εντοπίζεται με υπερηχογράφημα, ενώ συνοδεύεται από έκκριση υποκίτρινου υγρού και δεν χρήζει αντιμετώπισης.

ΚΥΣΤΕΙΣ ΜΑΣΤΟΥ

Μονήρεις ή πολλαπλές, οι κύστεις μαστού συναντώνται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας από 30 έως 40 ετών και μάλιστα καπνίστριες αλλά ενδέχεται να προκληθούν και από άλλες αιτίες, όπως τραυματισμούς ή ακτινοβολία. Η τυχόν απότομη αύξηση στο μέγεθός τους μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο, εντοπισμένο πόνο. Εάν οι κύστεις «επικοινωνούν» με τους γαλακτοφόρους πόρους, κάτι που συναντάται σχετικά συχνά, συνήθως ο πόνος συνοδεύεται και με έκκριση υγρού από τη θηλή, χρώματος ανοιχτού πράσινου ή σκούρου καφέ. Η αντιμετώπιση των κύστεων ποικίλει ανάλογα με το μέγεθος και το περιεχόμενό τους. Σε κύστεις που το υπερηχογράφημα έχει δείξει πως δεν ξεπερνούν το 1.5 εκατοστό και δεν έχουν υπερηχογενές περιεχόμενο στο εσωτερικό τους συστήνεται απλή παρακολούθηση, ενώ όταν οι διαστάσεις των κύστεων αυξάνουν συνιστάται παρακέντηση και αποστολή του δείγματος για κυτταρολογική διερεύνηση. Όταν οι κύστεις υποτροπιάζουν συνεχώς έπειτα από επανειλημμένες παρακεντήσεις ή όταν το υπερηχογράφημα, η μαστογραφία ή η κλινική εξέταση γενούν υποψίες για το περιεχόμενό τους, τότε απαιτείται χειρουργική εκτομή και ιστολογική ταυτοποίηση.

ΙΝΟΑΔΕΝΩΜΑ ΜΑΣΤΟΥ

Πρόκειται για καλοήθεις συμπαγείς όγκους, όπου σε υπερηχογράφημα εμφανίζονται ως καλά περιγεγραμμένη κινητή μάζα. Εμφανίζονται κυρίως στην αναπαραγωγική ηλικία, ενώ το μέγεθός τους αυξάνεται τόσο στην εγκυμοσύνη όσο και κατά τη λήψη οιστρογόνων και υποχωρούν σε συχνότητα κατά την εμμηνόπαυση. Γι’ αυτό το λόγο είναι πιθανόν η εμφάνισή τους να σχετίζεται με ορμονικούς παράγοντες. Εάν το μέγεθος του ινοαδενώματος δεν ξεπερνά τα 2 εκατοστά και η κλινική και απεικονιστική τους εικόνα δεν εγείρει καμία υποψία για πιθανή κακοήθεια, τότε συστήνεται η 6μηνη παρακολούθηση με κλινική και απεικονιστική εξέταση. Για τον ασφαλή αποκλεισμό πιθανής κακοήθειας συστήνεται να γίνεται παρακέντηση με τη χρήση λεπτής βελόνας (FNA) και περαιτέρω κυτταρολογικός έλεγχος. Σε περίπτωση όπου κατά τον έλεγχο με συνεχή υπερηχογραφήματα διαφαίνεται ότι το μέγεθος του ινοαδενώματος αυξάνει ή το σχήμα αλλάζει τότε απαιτείται χειρουργική αφαίρεσή του. Η επεμβατική αντιμετώπιση με λήψη δείγματος συστήνεται και σε περιπτώσεις όπου τα ινοαδενώματα κατά την πρώτη εξέταση βρέθηκαν να ξεπερνούν τα 2 εκατοστά ή το σχήμα τους εμφανίστηκε πολυλοβωτό.

ΘΗΛΩΜΑΤΑ ΠΟΡΩΝ

Μονήρη ή πολλαπλά, τα θηλώματα εμφανίζονται με συχνότερο σύμπτωμα την έκκριση από τη θηλή αιματηρού ή κιτρινωπού υγρού, είτε αυτόματα είτε με πρόκληση (πίεση της θηλής). Το μέγεθος των θηλωμάτων συνήθως παραμένει μικρό ενώ σπάνια μπορεί να γίνει αντιληπτό κάτω από τη θηλή με ψηλάφηση. Τα θηλώματα των πόρων δεν απαιτούν θεραπεία όμως συστήνεται παρακολούθησή τους σε τακτά χρονικά διαστήματα. Όταν πρωτοεμφανίζεται το έκκριμα θα πρέπει να διερευνάται με κυτταρολογική εξέταση, ενώ εφόσον συνεχίζεται να εκκρίνεται υγρό, οι κυτταρολογικές εξετάσεις θα πρέπει να διενεργούνται συχνά. Σε περίπτωση όπου ο υπερηχογραφικός έλεγχος δείξει αύξηση του μεγέθους του θηλώματος προτείνεται χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεσή του (μικροπορεκτομή) και εν συνεχεία ιστολογική ταυτοποίηση (βιοψία).

ΦΛΕΓΜΟΝΕΣ

Φλεγμονές, όπως η μαστίτιδα και τα αποστήματα του μαστού, εμφανίζονται πιο συχνά στις θηλάζουσες μητέρες, είναι όμως πιθανόν να εμφανιστούν και στον υπόλοιπο πληθυσμό. Τα μικρόβια που ευθύνονται συχνότερα για τις φλεγμονές του στήθους είναι ο Χρυσίζων Σταφυλόκοκκος και ο Στρεπτόκοκκος και η αντιμετώπισή τους θα πρέπει να γίνεται εγκαίρως με τη λήψη αντιβιοτικών, τα οποία συντελούν στην προφύλαξη του στήθους από το σχηματισμό αποστήματος. Αντιβιοτικά πρώτης εκλογής αποτελούν ο συνδυασμός αμοξυκιλλίνης και κλαβουλανικού οξέος ή κεφαλοσπορίνες 2ης γενιάς. Εφόσον δημιουργηθεί απόστημα, τότε θα πρέπει να λαμβάνεται δείγμα από την αποστηματική κοιλότητα με παρακέντηση με λεπτή βελόνα (FNA). Εάν η φλεγμονή δεν υποχωρεί και έχει εγκατασταθεί, τότε προτείνεται χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος.

ΓΑΛΑΚΤΟΚΗΛΗ

Κατάσταση που παρουσιάζεται συνήθως μετά τη διακοπή του θηλασμού όπου κύστεις περιέχουν γάλα. Για την αντιμετώπισή της συστήνεται παρακέντηση για την εκκένωση της κύστης από τη συλλογή του γάλακτος, γεγονός που επιβεβαιώνει και την αρχική διάγνωση.

ΝΕΚΡΩΣΗ ΛΙΠΟΥΣ

Πρόκειται για μια ευαίσθητη σκληρή μάζα που προκαλείται συνήθως από τραυματισμό και δεν χρήζει αντιμετώπισης. Στον απεικονιστικό έλεγχο και συγκεκριμένα στη μαστογραφία εμφανίζεται ως αποτιτανωμένη (λευκή) μάζα.

ΑΜΑΡΤΩΜΑ

Πρόκειται για μια καλοήθη αλλοίωση που εμφανίζεται αρκετά σπάνια ενώ διαγιγνώσκεται απεικονιστικά με μαστογραφία. Συστήνεται η παρακολούθησή του, ενώ στην περίπτωση όπου παρουσιαστεί αλλαγή στο μέγεθός του ή στην ακτινολογική του εικόνα συνιστάται χειρουργική εκτομή.

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΑΣΤΟΠΑΘΕΙΑ

Συνήθως εμφανίζεται σε γυναίκες που νοσούν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και οι οποίες, εξαιτίας των επιπλοκών της νόσου, παρουσιάζουν νευροπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια. Η τυπική απεικονιστική εικόνα της διαβητικής μαστοπάθειας είναι ψηλαφητός όγκος στο μαστό, ο οποίος έπειτα από βιοψία αποδεικνύεται καλοήθης. Μετά την ιστολογική διερεύνηση δεν χρειάζεται περαιτέρω αντιμετώπιση.

Φιορίτα Πουλακάκη PhD. EBSQ,

Χειρουργός Μαστού.

mail: poulakakifiorita@yahoo.com

site: www.poulakaki.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Καρκίνος του μαστού και κληρονομικότητα

Πως προλαμβάνουμε καρκίνους, εμφράγματα και άλλες ασθένειες

Είστε άνδρας; Διαβάστε τις εξετάσεις που απαραίτητα πρέπει να κάνετε

Ο καρκίνος χτυπά τους Έλληνες! Πόσα περιστατικά έχουμε κάθε χρόνο

Ποια άλλα τεστ εντοπίζουν γονιδιακά τον καρκίνο στο στήθος

Συμβουλές για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού