Κάνετε δίαιτα για να χάσετε «πόντους»; Ποιος κίνδυνος σας απειλεί, σύμφωνα με νέα έρευνα

Αν κάνετε δίαιτα για να χάσετε τα «περιττά» σας κιλά, βεβαιωθείτε ότι την χρειάζεστε στ’ αλήθεια. Ειδάλλως, μπορεί άθελά σας να υπονομεύετε την υγεία σας, προειδοποιούν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

Αναλύοντας στοιχεία τριών δεκαετιών, που αφορούσαν δεκάδες χιλιάδες εθελοντές, διαπίστωσαν πως η δίαιτα ωφελεί μακροπρόθεσμα μόνον όποιον την έχει ανάγκη από ιατρικής πλευράς. Οι δίαιτες της μόδας πριν από το ρεβεγιόν ή από το καλοκαίρι, για να φορέσει κάποιος ένα ρούχο, μπορεί να βλάψουν σοβαρά την υγεία.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση PLOS Medicine. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους, το αδυνάτισμα έχει ζωτική σημασία για την διαφύλαξη της υγείας των υπέρβαρων και των παχύσαρκων ανθρώπων. Έτσι, πραγματοποίησαν τη μελέτη τους για να το διερευνήσουν σε συνάρτηση με τον τύπου 2 διαβήτη.

Στην μελέτη τους ανέλυσαν στοιχεία από 197.290 εθελοντές, ηλικίας 24 ετών και άνω. Η πλειονότητα εξ αυτών (πάνω από το 80%) ήταν γυναίκες. Σχεδόν ο ένας στους τρεις είχαν προσπαθήσει να χάσουν βάρος, κατά την πρώτη τετραετία της παρακολούθησής τους.

Οι ερευνητές επικέντρωσαν την ανάλυσή τους σε όσους είχαν χάσει τουλάχιστον 4,5 κιλά. Αυτό είχε επιτευχθεί με διάφορους τρόπους:

• Με δίαιτα μειωμένων θερμίδων, με ή χωρίς άσκηση
• Με νηστεία
• Με προγράμματα αδυνατίσματος του εμπορίου
• Με χάπια αδυνατίσματος
• Με συνδυασμό νηστείας, προγραμμάτων αδυνατίσματος ή/και χαπιών

Οι ερευνητές ήλεγξαν εκ νέου το σωματικό βάρος των εθελοντών τους 4 χρόνια αργότερα. Επιπλέον, εξέτασαν πόσοι από αυτούς έπασχαν από διαβήτη 24 χρόνια αργότερα.

Τα ευρήματα

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η δίαιτα μαζί με άσκηση ήταν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να χάσουν βάρος οι εθελοντές που ήσαν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Ήταν επίσης ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να διατηρήσουν το νέο βάρος μετά από 4 χρόνια. Στην πραγματικότητα, με τη βοήθειά του το μέσο βάρος ήταν μειωμένο στην τετραετία:

• Κατά 4,2% στους παχύσαρκους εθελοντές
• Κατά 2,5% στους υπέρβαρους εθελοντές
• Κατά 0,3% σε όσους είχαν φυσιολογικό σωματικό βάρος

Αντιθέτως, ο συνδυασμός νηστείας, εμπορικών προγραμμάτων και χαπιών είχε την μικρότερη αποδοτικότητα μακροπρόθεσμα. Στην τετραετία συσχετίσθηκε με:

• Μείωση κατά 0,3% του αρχικού σωματικού βάρους στους παχύσαρκους εθελοντές
• Αύξηση κατά 2% στους υπέρβαρους
• Αύξηση κατά 3,7% σε όσους είχαν εξ αρχής φυσιολογικό βάρος

Μακροπρόθεσμη απειλή

Οι αλλαγές στο σωματικό βάρος είχαν αντίκτυπο στον κίνδυνο αναπτύξεως σακχαρώδους διαβήτη που διέτρεχαν οι εθελοντές. Στην πραγματικότητα, 24 χρόνια αργότερα οι παχύσαρκοι εθελοντές που είχαν αδυνατίσει αρκετά διέτρεχαν κατά 13% έως 21% μικρότερο κίνδυνο διαβήτη, αναλόγως με την δίαιτα που είχαν κάνει.

Αντίστοιχα, οι υπέρβαροι είχαν 9% έως 42% μικρότερο κίνδυνο διαβήτη. Αντιθέτως, όσοι έκαναν δίαιτα παρότι δεν είχαν ιατρικό λόγο γι’ αυτό διέτρεχαν έως και 54% υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν διαβήτη.

«Μας εξέπληξαν αρχικώς οι συσχετίσεις της αύξησης του βάρους και του κινδύνου για διαβήτη στους αδύνατους εθελοντές», παραδέχθηκε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Qi Sun, αναπληρωτής καθηγητής Διατροφής & Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. «Αυτού του είδους οι παρατηρήσεις, όμως, υποστηρίζονται από τη βιολογία. Δυστυχώς, οι αδύνατοι άνθρωποι που προσπαθούν να χάσουν βάρος, κινδυνεύουν να έχουν τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η δίαιτα αποδίδει μόνο όταν υπάρχει ιατρικός λόγος, ακόμα κι αν η απώλεια βάρους είναι παροδική».

Φωτογραφία: iStock