Καρδιά: Πότε »θέλει» επειγόντως γιατρό;

Iatropedia
15 Μαΐου 2015 | 08:05

Η καρδιά είναι ένα όργανο που, όταν πάσχει, οδηγεί συχνά σε οξείες και επικίνδυνες κλινικές καταστάσεις αναγκάζοντας τον ασθενή να καταφύγει στο Νοσοκομείο ή τουλάχιστον να επικοινωνήσει με τον καρδιολόγο του. Πότε η καρδιά θέλει το γιατρό της; Τι να κάνετε σε επείγουσες καταστάσεις;Απαντήσεις στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί!

Του Θανάση Πατσιαλά

Καρδιολόγου

Η καρδιά είναι ένα όργανο που, όταν πάσχει, οδηγεί συχνά σε οξείες και επικίνδυνες κλινικές καταστάσεις αναγκάζοντας τον ασθενή να καταφύγει στο Νοσοκομείο ή τουλάχιστον να επικοινωνήσει με τον καρδιολόγο του. Οι κυριότερες απο τις οξείες αυτές καταστάσεις είναι:

Θωρακικός πόνος (στηθάγχη, έμφραγμα μυοκαρδίου, ανεύρυσμα αορτής, πνευμονική εμβολή κ.ά.)

Δύσπνοια (οξύ πνευμονικό οίδημα, πνευμονική εμβολή, πνευμοθώρακας κ.ά.)

Λιποθυμία (με απώλεια συνείδησης)

Κοιλιακές αρρυθμίες (συγκοπή, ανακοπή)

Καρδιογενές shock (σόκ=καταπληξία)

Ο θωρακικός πόνος, το σφίξιμο ή το βάρος στο στήθος αντιπροσωπεύουν τα συχνότερα και σπουδαιότερα συμπτώματα του καρδιοπαθούς. Η διάρκεια του πόνου συνήθως είναι μικρή (2’-4’) και η εμφάνισή του συνδυάζεται με σωματική ή/και ψυχική φόρτιση. Εάν παραταθεί πέραν των 20’ ασταμάτητα τότε ο πόνος είναι ύποπτος για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αλλες καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν τα παραπάνω συμπτώματα είναι: η περικαρδίτιδα, το διαχωριστικό ανεύρυσμα της αορτής, η πνευμονική εμβολή, ο πνευμοθώρακας κλπ με τα ανάλογα συνοδά συμπτώματα η καθεμιά.

Δύσπνοια είναι η υποκειμενική αίσθηση του πάσχοντος οτι του λείπει ο αέρας ή/και οτι έχει ανάγκη για περισσότερο αέρα. Κατ’ αρχήν πρέπει να διαπιστωθεί αν πράγματι υπάρχει δύσπνοια και αν αυτή είναι οργανικής ή ψυχολογικής αιτιολογίας. Φυσικά είναι απαραίτητη η ακρόαση των πνευμόνων απο το γιατρό και εφ’ όσον υπάρχει υποψία οργανικής δύσπνοιας, να γίνεται πάντοτε ακτινογραφία θώρακος.

Λιποθυμικά επεισόδια: Ως λιποθυμία χαρακτηρίζεται η αιφνίδια παροδική απώλεια της συνείδησης που οφείλεται σε ελλειπή αιμάτωση του εγκεφάλου. Σε κάθε περίπτωση που μηδενίζεται η καρδιακή παροχή προς τον εγκεφάλο ο άνθρωπος εμφανίζει απώλεια των αισθήσεων. Αν η πτώση της καρδιακής παροχής διαρκέσει λιγότερο απο 3’‘ ο ασθενής πιθανότατα δεν θα χάσει τις αισθήσεις του, αλλά απλώς θα νιώσει σκοτοδίνη και λιποθυμική τάση (προλιποθυμικό επεισόδιο). Αν όμως η πτώση της καρδιακής παροχής διαρκέσει περισσότερο απο 4’‘-5’‘ ο ασθενής χάνει εντελώς τις αισθήσεις του (λιποθυμικό επεισόδιο). Όλα τα λιποθυμικά επεισόδια καλό είναι να διακομίζονται στο εφημερεύον νοσοκομείο. Για να επαναφέρει κανείς ένα λιποθυμικό επεισόδιο φτάνει να ξαπλώσει τον πάσχοντα και να του σηκώσει ψηλά τα πόδια (ώστε να αυξηθεί η αιμάτωση του εγκεφάλου), μέχρι να συνέλθει. Εάν δέν συνέλθει σε 10’-15’ καλέστε αμέσως το ΕΚΑΒ (τηλ. 166).

Συγκοπτικά επεισόδια απο βραδυαρρυθμίες ή ταχυαρρυθμίες: Η κλινική εικόνα αυτών των επεισοδίων είναι λίγο-πολύ ίδια με τα λιποθυμικά επεισόδια αλλά τα αίτια πολύ σοβαρότερα. Οφείλονται κυρίως σε κοιλιακές (κοιλίες της καρδιάς) αρρυθμίες όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία και συχνά είναι θανατηφόρες όπως η κοιλιακή μαρμαρυγή.

Το καρδιογενές shock είναι η κατάσταση εκείνη που χαρακτηρίζεται απο ιδιαίτερα χαμηλή αρτηριακή πίεση εως απροσδιόριστη, μείωση της διούρησης και έκδηλο περιφερικό αγγειόσπασμο (ωχρότητα το δέρματος και κρύος ιδρώτας). Στο καρδιογενές σόκ η αρχική αιτία βρίσκεται στη πτώση της ισχύος της καρδιακής λειτουργίας (π.χ. λόγω ενός εκτεταμένου βαρέως εμφράγματος του μυοκαρδίου).

Όπως είπα και στην αρχή όλες είναι βαρειές καταστάσεις και πρέπει οι πάσχοντες να διακομίζονται επειγόντως στο εφημερεύον νοσοκομείο.

Καλείτε πάντα το ΕΚΑΒ στον τηλεφωνικό αριθμό 166 δώστε με ψυχραιμία πλήρη στοιχεία περιγραφής της κατάστασης του πάσχοντος και φυσικά τον τόπο όπου αυτός βρίσκεται. Μην κλείνετε το τηλέφωνό σας εάν δεν το κλείσει πρώτος ο τηλεφωνητής του ΕΚΑΒ. Πείτε μήπως χρειάζεται να έλθει η κινητή μονάδα ανάνηψης με γιατρό.