Εκατομμύρια ζωές έχουν σωθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) τις τελευταίες δεκαετίες χάρη στην πρόοδο στη διάγνωση και την αντιμετώπιση των κακοήθων νόσων. Ωστόσο τα περιστατικά αυξάνονται ασταμάτητα, με συνέπεια μεγάλος αριθμός ανθρώπων να καταλήγουν ετησίως από καρκίνο.
Η τάση αυτή θα συνεχιστεί και το 2024. Υπολογίζεται ότι οι θάνατοι από καρκίνο θα ξεπεράσουν τα 1,27 εκατομμύρια. Εν τούτοις, η θνησιμότητα θα είναι μειωμένη σε άνδρες και γυναίκες.
Μειωμένοι θα είναι οι θάνατοι από μερικούς από τους συχνότερους καρκίνους, όπως του πνεύμονα, του μαστού και του παχέος εντέρου. Σε άλλες μορφές, όπως, όπως ο καρκίνος του παγκρέατος, η θνησιμότητα θα αυξηθεί.
Τις εκτιμήσεις αυτές κάνει διεθνής ομάδα επιστημόνων σε ανάλυση που δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Annals of Oncology. Οι ερευνητές εξέτασαν τους θανάτους από καρκίνο στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, εστιάζοντας στις τάσεις που παρατηρούνται στις πέντε πολυπληθέστερες χώρες:
- Τη Γαλλία
- Τη Γερμανία
- Την Ιταλία
- Την Ισπανία
- Την Πολωνία
Εξέτασαν επίσης τις θνησιμότητες στη Μεγάλη Βρετανία. Η ανάλυση αφορά ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως:
- Του στομάχου
- Του παχέος εντέρου
- Του παγκρέατος
- Του πνεύμονα
- Του μαστού
- Του ενδομητρίου και του τραχήλου της μήτρας
- Των ωοθηκών
- Του προστάτη
- Της ουροδόχου κύστεως
- Των λευχαιμιών
Είναι η 14η συνεχόμενη χρονιά που η συγκεκριμένη επιστημονική ομάδα δημοσιεύει τις εκτιμήσεις της.
Η συνολική εικόνα
Σύμφωνα με την ανάλυση, στους άνδρες της ΕΕ θα υπάρξει μέση μείωση κατά 6,5% στη θνησιμότητα από όλες τις μορφές καρκίνου. Από 132 θάνατοι ανά 100.000 άνδρες που ήταν το 2018, η θνησιμότητα θα μειωθεί το 2024 σε 123 θανάτους ανά 100.000.
Αντίστοιχα στις γυναίκες η μείωση θα είναι της τάξεως του 4%. Από 82,5 σε 79 ανά 100.000 το 2024.
Η αύξηση όμως του ηλικιωμένου πληθυσμού θα καλύψει την πρόοδο αυτή. Έτσι, σε απόλυτους αριθμούς θα πεθάνουν περισσότεροι άνθρωποι το 2024 απ’ ό,τι το 2018. Ειδικότερα θα αυξηθούν κατά περίπου 61.000 ως εξής:
- Στους άνδρες από 675.265 το 2018, θα ξεπεράσουν τις 705.100 το 2024
- Στις γυναίκες από 535.291 το 2018, θα υπερβούν τις 565.700 το 2024
Εν τούτοις, η πρόοδος στη διάγνωση και τη θεραπεία έχει αποτρέψει περισσότερα από 6,18 εκατομμύρια θανάτους από καρκίνο μεταξύ 1989 και 2024. Οι περισσότεροι (πάνω από 4,2 εκατομμύρια) έχουν αποφευχθεί στους άνδρες.
Ο καρκίνος του πνεύμονα
Οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα μειώνονται στους άνδρες. Παραμένει όμως η κακοήθης νόσος με τα υψηλότερα ποσοστά σε άνδρες και γυναίκες. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι το 2024 ο καρκίνος αυτός θα έχει θνησιμότητα 28 άνδρες και 13,6 γυναίκες ανά 100.000 πληθυσμού.
Οι αναλογίες αυτές αντιπροσωπεύουν μείωση κατά 15% στους άνδρες σε σύγκριση με το 2018. Στις γυναίκες όμως η θνησιμότητα έχει παραμείνει σταθερή.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
Ο καρκίνος αυτός αποτελεί τον δεύτερο πιο επικίνδυνο καρκίνο στους άνδρες της ΕΕ μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Είναι επίσης η τρίτη κακοήθης νόσος σε θνησιμότητα (μετά τον καρκίνο του μαστού και του πνεύμονα) στις γυναίκες της ΕΕ. Εν τούτοις, είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο μεταξύ των μη-καπνιστών.
Το καλό είναι ότι μειώνεται η θνησιμότητα από αυτόν. Σε σύγκριση με το 2018, η μείωση είναι:
- 5% στους άνδρες (θα φτάσει σε 15 ανά 100.000 πληθυσμού το 2024)
- 9% στις γυναίκες (θα φτάσει σε 8 ανά 100.000 πληθυσμού)
Η τάση αυτή, όμως, παρατηρείται στις χώρες με καλύτερη πρόσβαση στις προληπτικές εξετάσεις (π.χ. κολονοσκόπηση) και την έγκαιρη διάγνωση. Επιπλέον, «δεν ισχύει για τους νέους (ηλικίες 49 ετών και κάτω). Στις ηλικίες αυτές παρατηρείται ανησυχητική αύξηση των θανάτων», τόνισε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Carlo La Vecchia, καθηγητής στο Τμήμα Κλινικών Επιστημών & Κοινοτικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Μιλάνου.
Ο καρκίνος του μαστού
Η θνησιμότητα εξαιτίας του βελτιώνεται στην ΕΕ. Το 2024 οι ερευνητές εκτιμούν ότι θα μειωθεί κατά 6%:
- Από 14 θάνατοι ανά 100.000 γυναίκες το 2018
- Σε 13 ανά 100.000 το 2024
«Η πρόοδος στη διάγνωση του καρκίνου του μαστού ασφαλώς συμβάλλει στη σημαντική μείωση στη θνησιμότητα εξαιτίας του. Ωστόσο ο κύριος λόγος είναι οι βελτιώσεις στη θεραπεία της νόσου», τόνισε η Dr. Eva Vanna Lorenza Negri, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Ο καρκίνος του παγκρέατος
Αντίθετη είναι η εικόνα στον καρκίνο του παγκρέατος, ο οποίος είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθεί νωρίς και να αντιμετωπιστεί επιτυχώς. Στην πραγματικότητα, αποτελεί τη μοναδική μορφή για την οποία δεν προβλέπεται βελτίωση ούτε στους άνδρες, ούτε στις γυναίκες.
Ο καρκίνος του παγκρέατος αντιπροσωπεύει το περίπου 3% των κρουσμάτων καρκίνου στην ΕΕ. Ευθύνεται, όμως, για το 7% των θανάτων, γεγονός που τον καθιστά την τέταρτη κύρια αιτία από κακοήθη νόσο.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θνησιμότητα εξαιτίας του θα αυξηθεί και άλλο. Η αύξηση εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης του 1,6% και 4% σε άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα.
«Το κάπνισμα είναι κύριος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος. Εξηγεί όμως μόνο εν μέρει τις διαχρονικά αυξημένες θνησιμότητες», είπε η Dr. Negri. «Εκτιμούμε ότι μπορεί να παίζουν ρόλο και παράγοντες όπως το περιττό βάρος, ο διαβήτης και η υπερκατανάλωση αλκοόλ».
Φωτογραφία: iStock