Οι γιατροί ανέπτυξαν ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης το οποίο μπορεί να προβλέπει ποιες γυναίκες με καρκίνο του μαστού έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν παρενέργειες στις θεραπείες που κάνουν.
Το εργαλείο ανέπτυξε διεθνής ομάδα επιστημόνων, για να μπορούν να γνωρίζουν εκ των προτέρων εάν οι ασθενείς τους θα εκδηλώσουν παρενέργειες στην μαστεκτομή και στην ακτινοθεραπεία.
«Τα ποσοστά μακροχρόνιας επιβίωσης των ασθενών μας αυξάνονται διαρκώς. Για αρκετές από αυτές, όμως, η μακροχρόνια επιβίωση σημαίνει ότι πρέπει να ζήσουν με τις παρενέργειες των θεραπειών», είπε ο Dr. Tim Rattay, αναπληρωτής καθηγητής Χειρουργικής Μαστού στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ.
Όπως εξήγησε, στις παρενέργειες από τις θεραπείες συμπεριλαμβάνονται:
- Αλλαγές στο δέρμα
- Ουλές
- Λεμφικό οίδημα (ή λεμφοίδημα)
- Βλάβες στην καρδιά από την ακτινοθεραπεία
Το λεμφικό οίδημα είναι η επώδυνη, χρονία διόγκωση του μπράτσου μετά την μαστεκτομή και την ακτινοθεραπεία για καρκίνο του μαστού.
32 χαρακτηριστικά
Ο Dr. Rattay και οι συνεργάτες του παρουσίασαν το σύστημα που ανέπτυξαν στο 14ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για τον Καρκίνο του Μαστού (EBCC 14), που διεξάγεται στο Μιλάνο. Όπως είπαν οι επιστήμονες, το σύστημα αναπτύχθηκε για να προβλέπει το λεμφοίδημα έως και 3 χρόνια μετά την μαστεκτομή και την ακτινοθεραπεία.
Η ανάπτυξή του βασίσθηκε σε δεδομένα από 6.361 γυναίκες με καρκίνο του μαστού. Το 6% από αυτές είχαν αναπτύξει λεμφοίδημα. Το σύστημα βασίζει τις προβλέψεις του σε 32 διαφορετικά χαρακτηριστικά που έχουν οι ασθενείς και οι θεραπείες. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται:
- Αν η ασθενής έχει κάνει χημειοθεραπεία
- Εάν έχει υποβληθεί σε βιοψία λεμφαδένα-φρουρού στη μασχάλη
- Το είδος της ακτινοθεραπείας που θα κάνει
Το σύστημα προέβλεψε με ακρίβεια το λεμφοίδημα στο 81,6% των περιπτώσεων. Είχε επίσης ακρίβεια 72,9% στις προβλέψεις για τις ασθενείς που δεν θα το ανέπτυσσαν. Η συνολική ακρίβειά του ήταν 73,4%.
Οι γυναίκες που διαπιστώνεται ότι είναι υψηλού κινδύνου, μπορούν να λάβουν εγκαίρως μέτρα, όπως η χρήση συμπιεστικής περίδεσης. Κατ’ αυτήν τυλίγεται το μπράτσο της ασθενούς με επιδέσμους χαμηλής ελαστικότητας. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να φορούν γάντι διαβαθμισμένης συμπίεσης. Και οι δύο μέθοδοι μειώνουν μακροπρόθεσμα το οίδημα, κατά τον Dr. Rattay.
Επόμενη μελέτη
Οι επιστήμονες προγραμματίζουν τώρα να δοκιμάσουν το σύστημά τους σε 780 ασθενείς που θα αρχίσουν θεραπείες για καρκίνο του μαστού. Στόχος τους είναι να τις παρακολουθήσουν για δύο χρόνια, για να καταγράψουν την έκβασή τους.
Συνεχίζουν επίσης την τροφοδοσία του συστήματός τους με δεδομένα, ώστε να το δοκιμάσουν και για την πρόβλεψη και άλλων παρενεργειών από τις θεραπείες. Αυτή τη φορά θα είναι οι βλάβες στο δέρμα και στην καρδιά των ασθενών.
Φωτογραφία: iStock