Iatropedia

Καρκίνος: Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι προσπάθησαν να τον θεραπεύσουν πριν από 4.000 χρόνια

Τα ευρήματα σε δύο κρανία από την αρχαία Αίγυπτο. Από τι είδους καρκίνο έπασχαν οι νεκροί.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι προσπάθησαν να θεραπεύσουν χειρουργικά τον καρκίνο πριν από περισσότερα από 4.000 χρόνια, ανακοίνωσε διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Σε νέα δημοσίευση περιγράφουν τα ευρήματά τους σε δύο αιγυπτιακά κρανία. Το ένα εξ αυτών χρονολογείται μεταξύ 2686 και 2345 π.Χ. (3η-5η Δυναστεία του Παλαιού Βασιλείου). Το κρανίο αυτό ανήκε σε έναν άνδρα ηλικίας 30-35 ετών. Έφερε βλάβες ενδεικτικές καρκίνου, ενώ αποκλείστηκε το ενδεχόμενο να οφείλονταν σε τραύμα ή λοίμωξη.

Οι παλαιοπαθολογοανατόμοι που πρώτοι το εξέτασαν πριν από πολλές δεκαετίες, είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για καρκίνο του ρινοφάρυγγα, που είχε προκαλέσει δεκάδες μικρότερες μεταστατικές βλάβες.

Η νέα έρευνα βασίσθηκε σε νέες ανθρωπολογικές αναλύσεις και σε εξελιγμένες απεικονιστικές εξετάσεις. Επιβεβαίωσε πολλά από τα αρχικά ευρήματα, ενώ επέτρεψε την καταμέτρηση των βλαβών. Το κρανίο έφερε συνολικά 34 έως 35 διακριτές, μεταστατικές αλλοιώσεις. Επιπλέον, εντοπίστηκαν γύρω τους σημάδια κοπής από αιχμηρό αντικείμενο.

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει μια πιθανή απόπειρα χειρουργικής θεραπείας, λένε οι ερευνητές. Και προσθέτουν πως τα νέα ευρήματα μπορεί να αλλάξουν τις κρατούσες αντιλήψεις  για το πότε άρχισε η σύγχρονη Ιατρική.

«Αυτό που βρήκαμε είναι οι πρώτες ενδείξεις χειρουργικής παρέμβασης που σχετίζεται άμεσα με τον καρκίνο», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Edgard Camarós Perez, παλαιοπαθολογοανατόμος στο Πανεπιστήμιο of Santiago de Compostela στην Ισπανία. «Από εδώ άρχισε η σύγχρονη Ιατρική».

Το δεύτερο κρανίο

Η νέα έρευνα δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Frontiers in Medicine. Όπως γράφουν οι ερευνητές, τα δύο κρανία φυλάσσονται στο Εργαστήριο Duckworth του Πανεπιστημίου Καίημπριτζ.

Το δεύτερο κρανίο είχε βρεθεί στην Γκίζα. Χρονολογείται μεταξύ 664 και 343 π.Χ. (26η-30η Δυναστεία). Ανήκε σε γυναίκα ηλικίας περίπου 50 ετών. Και αυτό είχε μία μεγάλη βλάβη που υποδήλωνε καρκίνο. Βάσει των χαρακτηριστικών της οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως επρόκειτο για πρωτοπαθές οστεοσάρκωμα ή μηνιγγίωμα.

Το κρανίο έφερε δύο ακόμα αλλοιώσεις, ενδεικτικές τραυματικών κακώσεων σαν αυτές που επιφέρει η επίθεση με αιχμηρό όπλο. Το ένα τραύμα ήταν βαθύ και παρατηρήθηκε στο μετωπιαίο οστό. Το άλλο συνοδευόταν από κάταγμα στο κρανίο και εντοπίστηκε στο βρεγματικό οστό.

Και τα δύο ήταν επουλωμένα, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν την ικανότητα να φροντίζουν σοβαρά τραύματα στο κεφάλι, λένε οι ερευνητές.

«Η Ιατρική των αρχαίων Αιγυπτίων ήταν πολύ εξελιγμένη», είπε στο New Scientist ο Dr. Camarós. «Μπορούσαν να αντιμετωπίσουν πολλές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων τραυματισμών και λοιμώξεων. Μπορούσαν επίσης να φροντίζουν την στοματική υγεία». Ως φαίνεται, όμως, και η δική τους Ιατρική είχε τα όριά της.

Φωτογραφία: iStock