Καρκίνος του παγκρέατος: Όλα τα συμπτώματα και αίτια – Σκοτώνει μέσα σε λίγο καιρό αν δεν εντοπιστεί άμεσα

Μιχάλης Θερμόπουλος
23 Σεπτεμβρίου 2021 | 08:30

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Στα αρχικά στάδια, μπορεί να μην υπάρχουν πολλές (ή και καθόλου) ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί συχνά τον περιγράφουν ως "σιωπηλό δολοφόνο".

Πρόσφατα ο ηθοποιός Willie Garson πέθανε από καρκίνο του παγκρέατος. Γνωστός για τον ρόλο του ως Stanford Blatch στο Sex and the City, ο Garson ήταν 57 ετών όταν πέθανε από αυτόν τον πολύ θανατηφόρο καρκίνο στις 21 Σεπτεμβρίου μετά από “μια σύντομη ασθένεια”, όπως ανέφεραν τα διεθνή ΜΜΕ.

Καρκίνος του παγκρέατος: Γενικά

Ο καρκίνος του παγκρέατος ξεκινά από τους ιστούς του παγκρέατος, το οποίο βρίσκεται στην κοιλιά πίσω από το κάτω μέρος του στομάχου. Το πάγκρεας απελευθερώνει ένζυμα που βοηθούν την πέψη και παράγει ορμόνες που βοηθούν στη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα σας.

Διάφοροι τύποι όγκων μπορούν να εμφανιστούν στο πάγκρεας, τόσο καρκινικοί, όσο και μην καρκινικοί. Ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου που σχηματίζεται στο πάγκρεας ξεκινά από τα κύτταρα στην επένδυση των αγωγών, οι οποίοι μεταφέρουν τα πεπτικά ένζυμα έξω από το πάγκρεας (αδενοκαρκίνωμα παγκρεατικού πόρου).

Ο καρκίνος του παγκρέατος σπάνια ανιχνεύεται στα αρχικά του στάδια όταν και είναι πιο θεραπεύσιμος. Αυτό συμβαίνει επειδή συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα παρά μόνο αφότου εξαπλωθεί σε άλλα όργανα.

Οι επιλογές θεραπείας επιλέγονται με βάση την έκταση του καρκίνου. Μπορεί να περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή συνδυασμό αυτών.

Καρκίνος του παγκρέατος: Συμπτώματα

Τα σημάδια και τα συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος συχνά δεν εμφανίζονται μέχρι να προχωρήσει η ασθένεια. Σε κάθε περίπτωση, αυτά μπορεί να είναι:

Κοιλιακός πόνος που “ακτινοβολεί” στην πλάτη
Απώλεια όρεξης ή ακούσια απώλεια βάρους
Κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού τμήματος των ματιών (ίκτερος)
Ανοιχτόχρωμα κόπρανα
Σκουρόχρωμα ούρα
Φαγούρα στο δέρμα
Νέα διάγνωση διαβήτη ή υπάρχοντος διαβήτη που καθίσταται πιο δύσκολο να ελεγχθεί
Θρόμβοι αίματος
Κούραση

Πότε να δείτε έναν γιατρό

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε ανεξήγητα συμπτώματα που σας ανησυχούν. Πολλές άλλες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα, οπότε ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει για αυτές τις καταστάσεις καθώς και για τον καρκίνο του παγκρέατος.

Καρκίνος του παγκρέατος: Αιτίες

Δεν είναι σαφές τι προκαλεί καρκίνο του παγκρέατος. Οι γιατροί έχουν εντοπίσει ορισμένους παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αυτού του τύπου καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος και της κληρονομικής γονιδιακής μετάλλαξης.

Πώς λειτουργεί το πάγκρεας

Το πάγκρεας έχει μήκος περίπου 15 εκατοστά και μοιάζει με “ξαπλωμένο αχλάδι”. Απελευθερώνει (εκκρίνει) ορμόνες, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης, για να βοηθήσει το σώμα να επεξεργάζεται τα σάκχαρα στις τροφές που καταναλώνουμε. Και παράγει “χωνευτικούς χυμούς” για να βοηθήσει το σώμα να αφομοιώσει τα τρόφιμα και να απορροφήσει τα θρεπτικά τους συστατικά.

Πώς σχηματίζεται ο καρκίνος του παγκρέατος

Ο καρκίνος του παγκρέατος εμφανίζεται όταν τα κύτταρα του παγκρέατος αναπτύσσουν αλλαγές (μεταλλάξεις) στο DNA τους. Το DNA ενός κυττάρου περιέχει τις οδηγίες που λένε σε ένα κύτταρο τι να κάνει. Αυτές οι μεταλλάξεις λένε στα κύτταρα να αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα και να συνεχίσουν να ζουν αφότου τα φυσιολογικά κύτταρα πεθάνουν. Αυτά τα συσσωρευμένα κύτταρα μπορούν να σχηματίσουν έναν όγκο. Όταν αφεθούν χωρίς θεραπεία, τα καρκινικά κύτταρα του παγκρέατος μπορούν να εξαπλωθούν σε κοντινά όργανα και αιμοφόρα αγγεία και σε απομακρυσμένα μέρη του σώματος.

καρκίνος του παγκρέατος

Τις περισσότερες φορές ο καρκίνος του παγκρέατος ξεκινά από τα κύτταρα στην επένδυση των αγωγών του παγκρέατος. Αυτός ο τύπος καρκίνου ονομάζεται παγκρεατικό αδενοκαρκίνωμα. Λιγότερο συχνά, ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να σχηματιστεί στα κύτταρα που παράγουν ορμόνες ή στα νευροενδοκρινικά κύτταρα του παγκρέατος. Αυτός οι τύπος ονομάζεται παγκρεατικός ενδοκρινικός καρκίνος.

Καρκίνος του παγκρέατος: Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος είναι:

Κάπνισμα
Διαβήτης
Χρόνια φλεγμονή του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα)
Οικογενειακό ιστορικό γενετικών συνδρόμων που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου, συμπεριλαμβανομένης μιας μετάλλαξης στο γονίδιο BRCA2, του συνδρόμου Lynch και του οικογενειακού άτυπου συνδρόμου κακοήθους μελανώματος (FAMMM)
Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος
Παχυσαρκία
Προχωρημένη ηλικία, καθώς οι περισσότεροι διαγιγνώσκονται μετά την ηλικία των 65 ετών

Μια μεγάλη μελέτη έδειξε ότι ο συνδυασμός καπνίσματος, μακροχρόνιου διαβήτη και κακής διατροφής αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος περισσότερο από οποιονδήποτε από αυτούς τους παράγοντες μεμονωμένα.

Καρκίνος του παγκρέατος: Επιπλοκές

Καθώς ο καρκίνος του παγκρέατος εξελίσσεται, μπορεί να προκαλέσει τις εξής επιπλοκές:

Απώλεια βάρους

Πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν απώλεια βάρους σε άτομα με καρκίνο του παγκρέατος. Η απώλεια βάρους μπορεί να συμβεί καθώς ο καρκίνος καταναλώνει την ενέργεια του σώματος. Η ναυτία και ο έμετος που προκαλούνται από θεραπείες για τον καρκίνο ή ένας όγκος που πιέζει το στομάχι μπορεί να δυσκολέψει την κατανάλωση φαγητού. Ή το σώμα μπορεί να έχει δυσκολία στην επεξεργασία θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα, επειδή το πάγκρεας δεν παράγει αρκετούς χωνευτικούς χυμούς.

Ίκτερος

Ο καρκίνος του παγκρέατος που εμποδίζει τον χοληδόχο πόρο του ήπατος μπορεί να προκαλέσει ίκτερο. Τα σημάδια περιλαμβάνουν κίτρινο δέρμα και μάτια, σκουρόχρωμα ούρα και ανοιχτόχρωμα κόπρανα. Ο ίκτερος εμφανίζεται συνήθως χωρίς κοιλιακό άλγος.

Πόνος

Ένας αυξανόμενος όγκος μπορεί να πιέσει τα νεύρα στην κοιλιά, προκαλώντας πόνο που μπορεί να γίνει σοβαρός. Τα φάρμακα για τον πόνο μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε πιο άνετα. Θεραπείες, όπως η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία, μπορεί να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του όγκου και να παρέχουν κάποια ανακούφιση από τον πόνο.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μια διαδικασία για την έγχυση αλκοόλ στα νεύρα που ελέγχουν τον πόνο στην κοιλιά (μπλοκ κοιλιακού πλέγματος). Αυτή η διαδικασία σταματά τα νεύρα να στέλνουν σήματα πόνου στον εγκέφαλό σας.

Απόφραξη του εντέρου

Ο καρκίνος του παγκρέατος που αναπτύσσεται, ή πιέζει το πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου (δωδεκαδάκτυλος) μπορεί να εμποδίσει τη ροή των χωνευμένων τροφών από το στομάχι σας στα έντερα.

Καρκίνος του παγκρέατος: Πρόληψη

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος εάν:

Σταματήσετε το κάπνισμα

Εάν καπνίζετε, προσπαθήστε να σταματήσετε. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να σταματήσετε, συμπεριλαμβανομένων ομάδων υποστήριξης, φαρμάκων και θεραπείας υποκατάστασης νικοτίνης.

Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος

Εάν έχετε υγιές βάρος, προσπαθήστε να το διατηρήσετε. Εάν πρέπει να χάσετε βάρος, στοχεύστε σε μια αργή, σταθερή απώλεια βάρους 0,5 έως 1 κιλό την εβδομάδα. Συνδυάστε την καθημερινή άσκηση με μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως με μικρότερες μερίδες που θα σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος.