Καρκίνος του προστάτη: Τι είναι και πότε εφαρμόζεται η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία

Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία είναι ένα αξιόπιστο εργαλείο για την ανίχνευση και τη σταδιοποίηση του καρκίνου του προστάτη.

Ο Δρ. Νίκος Μποντόζογλου

Επιτρέπει να απεικονισθούν με ακρίβεια οι ύποπτες βλάβες στον αδένα και διευκολύνει την στόχευσή τους για βιοψία, βελτιώνοντας έτσι την ακρίβεια της διάγνωσης και περιορίζοντας τον αριθμό των μη αναγκαίων βιοψιών.

Αυτό τονίζει ο ακτινοδιαγνώστης Δρ. Νίκος Μποντόζογλου, διευθυντής Αξονικής & Μαγνητικής Τομογραφίας στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και παραθέτει τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας και πώς αυτά την καθιστούν το «χρυσό πρότυπο» στην ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη.

Τι είναι η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη;

Είναι ένα από τα πιο σύγχρονα και πιο αποτελεσματικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη. Συμπληρώνει τις συνηθισμένες μαγνητικές τομογραφίες με πρόσθετη απεικόνιση, προκειμένου να παράσχει στους ακτινολόγους λεπτομερείς ανατομικές πληροφορίες για τον προστάτη αδένα.

Ανιχνεύοντας την παρουσία καρκίνου σε ιστολογικό επίπεδο (π.χ. εστίες με αυξημένη κυτταροβρίθεια και αγγειοβρίθεια), η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία θέτει την υποψία για την παρουσία καρκίνου του προστάτη, αναδεικνύοντας την ύποπτη περιοχή και τα σημεία στα οποία πρέπει να επικεντρωθεί η βιοψία.

Πώς πραγματοποιείται η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία; Τι προετοιμασία απαιτεί;

Ως εξέταση δε διαφέρει από τη συμβατική μαγνητική τομογραφία. Είναι εντελώς ανώδυνη, διαρκεί περίπου 15 λεπτά (η κυρίως εξέταση) και δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία.

Ο ασθενής προσέρχεται στο κέντρο, αφαιρεί όποια μεταλλικά αντικείμενα φέρει και ξαπλώνει στο κρεβάτι του τομογράφου σε ύπτια θέση. Εκεί, του παρέχονται ειδικά ακουστικά για τον θόρυβο.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματά της;

Τα πλεονεκτήματα της εξέτασης είναι σημαντικά, ως προς την ανίχνευση και τον εντοπισμό υπόπτων εστιών και την ακριβή καθοδήγηση της βιοψίας. Ειδικότερα, η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη:

• Έχει μεγαλύτερη επιτυχία στην ανίχνευση κλινικά σημαντικών καρκίνων σε σύγκριση με μια τυφλή βιοψία, π.χ. στην περίπτωση προσθίων όγκων του προστάτη.
• Επιτρέπει να αποφεύγονται οι αχρείαστες βιοψίες (περίπου κατά 25%).
• Μειώνει τον αριθμό των ασήμαντων κακοηθειών που ανιχνεύονται τυχαία με τις βιοψίες.
• Περιορίζει τον αριθμό των απαιτούμενων τεμαχίων βιοψίας που λαμβάνονται, μειώνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών που σχετίζονται με τη διαδικασία.

Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη;

Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία ενδείκνυται:

• Σε περιπτώσεις ασθενών όπου τίθεται η κλινική υποψία καρκίνου του προστάτη
• Σε άνδρες με αυξανόμενο ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA) έπειτα από αρχική αρνητική βιοψία

Η εξέταση έχει επίσης χρήση σε ασθενείς με νόσο χαμηλού κινδύνου που βρίσκονται σε παρακολούθηση, καθώς συμβάλλει στην αξιολόγηση του κινδύνου τους.

Η κατευθυνόμενη με αυτήν βιοψία είναι το «χρυσό πρότυπο» για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη;

Ολοένα περισσότερες μελέτες δείχνουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Όπου απαιτείται η διενέργεια βιοψίας του προστάτη, έχει αποδειχθεί ότι η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία πριν από τη διαδικασία και η καθοδήγηση που παρέχει στην ανάδειξη των υπόπτων περιοχών για τη λήψη των δειγμάτων, υπερέχει έναντι της τυφλής απευθείας βιοψίας.

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η εξέταση απαιτεί ιδιαίτερη τεχνογνωσία και πρέπει να λαμβάνει χώρα σε εξειδικευμένα κέντρα με προηγμένο εξοπλισμό και εμπειρία στην πραγματοποίησή της. Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, πραγματοποιούμε μεγάλο αριθμό εξετάσεων κάθε χρόνο, σε εξελιγμένο μαγνητικό τομογράφο 3 Tesla, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Φωτογραφία: iStock