Η καρδιαγγειακή νόσος εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου διεθνώς. Τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν τη ρήση ότι η πρόληψη είναι αποτελεσματικότερη από τη θεραπεία.
Γράφει η Aγγελική Ε. Ελευθερίου MD, PhD *
Ως εκ τούτου, συνήθειες που αναφέρονται παρακάτω μπορούν να υιοθετηθούν στην καθημερινότητα και να συντελέσουν στη βελτίωση της λειτουργίας του καρδιαγγειακού συστήματος.
Κατανάλωση φυτικών ινών
Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη τύπου 2 και κακοηθειών. Επιπλέον, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών βοηθά στη ρύθμιση του σωματικού βάρους και στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης.
Είναι απαραίτητη η λήψη πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως. Τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά είναι τα πλέον ωφέλιμα όπως και ο συνδυασμός διαφορετικού χρώματος λαχανικών.
Κατανάλωση μαύρης σοκολάτας
Την τελευταία δεκαετία πληθώρα μελετών απέδειξαν την ευεργετική επίδραση του κακάου και της μαύρης σοκολάτας στο καρδιαγγειακό σύστημα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κακάο είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή (φυσικά αντιοξειδωτικά, που βρίσκονται άφθονα σε φρούτα και λαχανικά).
Τα φλαβονοειδή μειώνουν τη φλεγμονώδη διεργασία στο σώμα η οποία είναι υπεύθυνη για το σχηματισμό αθηροσκληρωτικών πλακών. Επιπλέον, το κακάο αυξάνει τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης, μειώνει την αρτηριακή πίεση, βελτιώνει την πήξη του αίματος και την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Επαρκής ύπνος
Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Μελέτη που συμπεριέλαβε 3.000 ενήλικες άνω των 45 ετών διαπίστωσε ότι τα άτομα που κοιμόντουσαν λιγότερο από έξι ώρες την ημέρα είχαν διπλάσιες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή προσβολή σε σχέση με τα άτομα που κοιμόντουσαν έξι έως οκτώ ώρες την ημέρα.
Αλλά και ο πολύωρος ύπνος (περισσότερο από εννιά ώρες) προκαλεί διαταραχές σε βιολογικές διαδικασίες συμπεριλαμβανομένης της αρτηριακής πίεσης και προάγει τη δημιουργία φλεγμονώδους περιβάλλοντος
Αρωματοθεραπεία
Είναι γνωστό ότι οι στρεσογόνες καθημερινές συνθήκες επηρεάζουν δυσμενώς το σώμα, αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης.. Η διαχείριση του άγχους με διάφορες μεθόδους μπορεί να προστατεύσει την καρδιά.
Πολλαπλές μελέτες απέδειξαν ότι η εισπνοή αιθέριων ελαίων (λεβάντα, δενδρολίβανο, περγαμόντο κλπ) μία φορά την ημέρα μειώνει τις αντιδράσεις του ψυχολογικού στρες, τα επίπεδα κορτιζόλης στον ορό, την αρτηριακή πίεση και την καρδιακή συχνότητα.
Τακτικός οδοντιατρικός έλεγχος
Άτομα με καλή στοματική υγιεινή παρουσιάζουν χαμηλό επίπεδο κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου βάσει μελέτης δημοσιευμένης στο European Journal of Preventive Cardiology. Ο πληθυσμός αυτός συνήθως έχει χαμηλά επίπεδα γλυκόζης, λιποπρωτεϊνών, συστολικής αρτηριακής πίεσης και περιμέτρου μέσης.
Επίσης, τα άτομα αυτά δεν είναι καπνιστές, δεν καταναλώνουν αλκοόλ, είναι λιγότερο αγχώδη και συνήθως έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Αν η περιοδοντική νόσος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο αποτελεί ακόμα θέμα συζήτησης. Ορισμένες μελέτες δείχνουν μέτρια συσχέτιση ενώ άλλες έχουν αντιφατικά ευρήματα. Είναι βέβαιο όμως ότι η περιοδοντική νόσος και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των ανθρώπων είναι στενά συνδεδεμένες.
Ακρόαση αγαπημένων μουσικών κομματιών
Η καρδιαγγειακή νόσος συνδέεται με ενδοθηλιακή δυσλειτουργία. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες το άκουσμα ευχάριστης μουσικής για 30 λεπτά σχετίζεται με βελτιωμένη ενδοθηλιακή λειτουργία πιθανώς μέσω της β- ενδορφίνης η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου από το ενδοθήλιο. Ο συνδυασμός δε μουσικής και άθλησης εμφάνισε (βάσει μελετών) ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση της ενδοθηλιακής λειτουργίας.
Ετήσιος αντιγριπικός εμβολιασμός
Η εποχική γρίπη αποτελεί σημαντικό αίτιο νοσηρότητας και θνητότητας (ιδιαίτερα στους υπερήλικες). Οι μελέτες δείχνουν αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου (ΟΕΜ) κατά τη διάρκεια της εποχικής γρίπης. Δημοσιευμένη μελέτη στο Heart έδειξε ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός φαίνεται να έχει προστατευτική δράση έναντι των καρδιακών προσβολών μειώνοντας τον κίνδυνο κατά 45%.
Οι ερευνητές καλούν τους κλινικούς γιατρούς να συστήνουν με εμφατικό τρόπο τον ετήσιο αντιγριπικό εμβολιασμό ως προληπτικό όφελος στους ασθενείς με υψηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Συμπερασματικά, οι ανωτέρω συνήθειες μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό και να τον προστατέψουν από ενδεχόμενη νόσηση. Όσες περισσότερες από αυτές μπορούμε να εφαρμόσουμε τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ασπίδα προστασίας.
* Η Aγγελική Ε. Ελευθερίου MD, PhD είναι ειδικός καρδιολόγος, διευθύντρια του Καρδιολογικού Τμήματος, Νοσοκομείο «Ιατρικό Κέντρο Αθηνών»
Φωτογραφία: iStock