Κατοικίδια και άνθρωποι μπορεί να μοιράζονται επικίνδυνα μικρόβια μεταξύ τους

Τα υγιή κατοικίδια ζώα μπορεί να μεταδίδουν πολυανθεκτικά μικρόβια στους άρρωστους ιδιοκτήτες τους και εκείνοι με τη σειρά τους μπορεί να τα μολύνουν με επικίνδυνα μικρόβια, προειδοποιούν επιστήμονες από τη Γερμανία.

Η μελέτη περισσότερων από 2.800 ασθενών που νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία και των κατοικιδίων του αποκάλυψε ότι είναι πιθανή η μετάδοση παθογόνων μεταξύ τους.

Ο ρόλος των κατοικιδίων ως δυνητικών δεξαμενών μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα υπάρχοντα αντιβιοτικά, απασχολεί έντονα την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Η αντοχή των βακτηρίων στα αντιβιοτικά ευθύνεται ετησίως για τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων. Το 2019, λ.χ., πέθαναν 5 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.

Η νέα μελέτη «επιβεβαιώνει ότι είναι πιθανή η ανταλλαγή πολυανθεκτικών βακτηρίων μεταξύ των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Carolin Hackmann από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Charité, στο Βερολίνο. «Ωστόσο ανιχνεύσαμε μικρό αριθμό περιστατικών, επομένως η ύπαρξη γάτας ή σκύλου στο σπίτι δεν είναι κύρια αιτία του προβλήματος».

Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας & Λοιμωδών Νόσων (ECCMID 2023), που διεξάγεται στην Κοπεγχάγη. Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα από 2.891 νοσηλευόμενους ασθενείς και από τις γάτες και τους σκύλους που ενδεχομένως ζούσαν στα σπίτια τους. Συνολικώς 626 ασθενείς ήσαν ιδιοκτήτες κατοικιδίων.

Τα βακτήρια που περιείχε κάθε δείγμα αναλύθηκαν γονιδιωματικά, ώστε να εντοπιστούν εκείνα που ενδεχομένως θα ήταν κοινά σε ζώα και ανθρώπους.

Πόσο συχνά συμβαίνει

Όπως έδειξε η γονιδιωματική ανάλυση, το 30% των νοσηλευομένων ασθενών ήσαν φορείς πολυανθεκτικών βακτηρίων. Από αυτούς, το 11% ήσαν ιδιοκτήτες σκύλων και το 9% είχαν γάτες. Κατοικίδια διέθετε επίσης το 13% των ασθενών που δεν ήσαν φορείς πολυανθεκτικών βακτηρίων.

Οι ερευνητές ζήτησαν στη συνέχεια από όλους τους ασθενείς που είχαν κατοικίδια να τους στείλουν δείγματα από τα ζώα. Οι 300 εξ αυτών απέστειλαν δείγματα από συνολικώς 400 ζώα.

Όπως έδειξε η ανάλυσή τους, το 15% των δειγμάτων από τους σκύλους ήταν θετικό για τουλάχιστον ένα πολυανθεκτικό μικρόβιο. Το ίδιο ίσχυε για το 5% των δειγμάτων από γάτες.

Σε 4 περιπτώσεις, τα πολυανθεκτικά μικρόβια ήταν από το ίδιο είδος σε ανθρώπους και ζώα και είχαν την ίδια αντοχή στα αντιβιοτικά. Σε 1 από αυτά τα περιστατικά, το παθογόνο ήταν γονιδιακά πανομοιότυπο στα κατοικίδια και τον ιδιοκτήτη τους.

Ποια είναι τα ανθεκτικά βακτήρια

«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν μικρό βαθμό μετάδοσης μεταξύ ζώων και ανθρώπων», είπε η Dr. Hackmann. «Ωστόσο τα κατοικίδια-φορείς των μικροβίων μπορεί να τα αποβάλλουν για μήνες στ περιβάλλον τους. Έτσι, ενδέχεται να αποτελέσουν πηγή μόλυνσης των πιο ευάλωτων ανθρώπων». Στην κατηγορία αυτή ανήκουν λ.χ. όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό, οι ηλικιωμένοι και τα βρέφη, πρόσθεσε.

Τα πολυανθεκτικά μικρόβια που αποτέλεσαν αντικείμενο της μελέτης ήταν:

• Ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος (MRSA)
• Ανθεκτικοί στην βανκομυκίνη εντερόκοκκοι (VRE)
• Ανθεκτικά στις τρίτης γενιάς κεφαλοσπορίνες εντεροβακτήρια (3GCRE)
• Ανθεκτικά στην καρβαπενέμη εντεροβακτηρίδια (CRE)

Τα βακτήρια αυτά είναι ανθεκτικά σε πολλαπλά αντιβιοτικά, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η πενικιλλίνη και οι κεφαλοσπορίνες.

Οι μελέτες που ανακοινώνονται σε ιατρικά συνέδρια θεωρούνται προκαταρκτικές, έως ότου δημοσιευθούν μετά από αξιολόγηση σε κάποια ιατρική επιθεώρηση. Την παρούσα μελέτη χρηματοδότησε το γερμανικό ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας.

Φωτογραφία: iStock