Κολπίτιδα: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται

Οι περισσότερες γυναίκες θα παρουσιάσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους περισσότερα απο ένα επεισόδιο κολπικής λοίμωξης με κολπική υπερέκκριση και κνησμό. Συχνά δεν πρόκειται μόνο για κολπίτιδα αλλά και για αιδοιοκολπίτιδα (φλεγμονή του αιδοίου) ή συνοδεύεται από τραχηλίτιδα (φλεγμονή του τραχήλου). Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω ζέστης και υγρασίας υπάρχει έξαρση, ενώ είναι συχνές και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα και να αναζητούμε την κατάλληλη θεραπεία.

Τα συμπτώματα της κολπίτιδας περιλαμβάνουν ερεθισμό και κνησμό στον κόλπο και στο αιδοίο, ερυθρότητα στα τοιχώματα του κόλπου και λευκή παχύρευστη έκκριση από τον κόλπο.Έχουν περίεργο χρώμα και οσμή ενώ μερικές φορές υπάρχει και λίγο αίμα. Ο φυσιολογικός κόλπος έχει τη λεγόμενη φυσιολογική χλωρίδα, στην οποία επικρατούν οι γαλακτοβάκιλλοι, οι οποίοι παίζουν προστατευτικό ρόλο και εμποδίζουν τα παθογόνα μικρόβια να εισέλθουν.

Αυτά εμφανίζονται όταν διαταράσσεται η ισορροπία του pH στον κόλπο από παράγοντες όπως η εμμηνόπαυση, η εγκυμοσύνη, το stress, τα αρωματικά σαπούνια, τα στενά ρούχα αλλά και τα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά ή όταν έχουμε μείωση της άμυνας του οργανισμού ή των οιστρογόνων.

Τα αίτια της κολπίτιδας μπορεί να είναι :

• Μύκητες (το πιο συχνό αίτιο)
• Βακτηρίδια (Gardnerella Vaginalis)
• Τριχομονάδες (Trichomonas vaginalis)
• Μυκόπλασμα (ουρεόπλασμα hominis)
• Χλαμύδια
• Ιοί, όπως ο HPV και ο έρπης γεννητικών οργάνων
• Ατροφική κολπίτης (εφηβεία – εμμηνόπαυση)

Οι τρεις συχνότερες παθήσεις που σχετίζονται με την κολπική υπερέκκριση είναι η βακτηριδιακή κολπίτιδα, η τριχομοναδική κολπίτιδα και η μυκητίαση (καντιτίαση).

Βακτηριδιακή Κολπίτιδα

Πρόκειται για ένα μαζικό αποικισμό του κόλπου από διάφορα μικρόβια και την αντικατάσταση της φυσιολογική κολπικής χλωρίδας από υψηλές συγκεντρώσεις αναερόβιων βακτηρίων, gardnerella vaginalis, ουρεόπλασμα, μυκόπλασμα.

Αποτελεί κύρια αιτία κολπικής υπερέκκρισης ή κακοσμίας και μπορεί να είναι είτε περιοδική είτε να διαρκέσει μεγαλύτερο διάστημα. Σχετίζεται με τη μη χρήση προφυλακτικού και την έλλειψη κολπικών γαλακτοβακίλων.

Για τη θεραπεία της υπάρχουν σκευάσματα γα λήψη από το στόμα και από τον κόλπο. Οι πλύσεις με αντισηπτικό πρέπει να αποφεύγεται αφού μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία του κόλπου και να προκαλέσουν αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό. Χρησιμοποιήστε για κολπικές πλύσεις το χαμομήλι, το οποίο αντιμετωπίζει άμεσα φλεγμονές και ερεθισμούς του κολπικού βλεννογόνου.

Τριχομοναδική Κολπίτιδα

Οφείλεται σε ένα αναερόβιο πρωτόζωο, την Trichomonas vaginalis και η κλινική εικόνα χαραχτηρίζεται από μια δύσοσμη λευκοκίτρινη κολπική έκκριση με ερεθισμό του αιδοίου. Κατα τη θεραπεία υπάρχει υψηλή πιθανότητα επαναμόλυνσης (17%) στους πρώτους τρεις μήνες.

Θεραπεία θα πρέπει να λαμβάνουν και οι σεξουαλικοί σύντροφοι ενώ παράλληλα θα πρέπει να συστήνεται αποχή από τις σεξουαλικές επαφές μέχρι την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Μυκητιασική Αιδοιοκολπίτιδα

Υπολογίζεται ότι περίπου το 75% των γυναικών θα έχουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο αυτής της μορφής κολπίτιδας και 40%-45% δύο ή περισσότερα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Προκαλείται κυρίως από την Candida Albicans. Χαρακτηρίζεται από κολπικό ερεθισμό, έντονο κνησμό και κολπική έκκριση. Εκτός από κνησμό, υπάρχει και πόνος μέσα και γύρω από την είσοδο του κόλπου, καθώς και παχύρευστες υπόλευκες εκκρίσεις που θυμίζουν κομμένο γιαούρτι αλλά δεν έχουν δυσάρεστη οσμή.

Είναι νόσος κυρίως της αναπαραγωγικής ηλικίας (όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων άρα και η έκκριση γλυκογόνου είναι υψηλή), με έξαρση τους θερινούς μήνες. Προδιάθεση για να αναπτυχθεί είναι η λήψη αντιβιοτικών, η εγκυμοσύνη, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα αντισυλληπτικά, η παρατεταμένη χρήση κορτιζόνης, η πτώση της άμυνας του οργανισμού, το κάπνισμα, ο υποθυρεοειδισμός και η σιδηροπενική αναιμία.

Η μυκητιασική κολπίτιδα μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά ή μέσω της στοματογεννητικής επαφής, δεν θεωρείται όμως σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, γιατί οι μύκητες βρίσκονται υπο φυσιολογικές συνθήκες στο περιβάλλον του κόλπου και γιατί βρίσκονται και σε γυναίκες που δεν είναι σεξουαλικά ενεργές.

Η θεραπεία γίνεται με τη λήψη σκευασμάτων κυρίως από την κολπική οδό ενώ απαραίτητη είναι και η θεραπεία του συντρόφου.

Κολπίτιδα από Χλαμύδια

Πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενη μορφή κολπίτιδας. Τα χλαμύδια είναι μια ξεχωριστή ομάδα μικροοργανισμών με ιδιαίτερα χαραχτηριστικά.

Οι περισσότερες γυναίκες δεν εμφανίζουν συμπτώματα, πράγμα που δυσχεραίνει πολύ τη διάγνωση.

Συνήθως, παρουσιάζουν ελαφρά ροή αίματος ειδικά μετά τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να έχουν πόνο χαμηλά στην κοιλιά ή στη μέση. Προσβάλουν τον τράχηλο της μήτρας, της σάλπιγγας, το ουροποιητικό σύστημα και την πύελο.

Ακόμα, προσβάλλονται τα μάτια, ο φάρυγγας και ο πρωκτός. Εάν η μόλυνση δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές, κυριότερη των οποίων είναι η στειρότητα.

Πρόληψη

• Σχολαστική τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής.
• Αποφεύγετε εσωτερικές (κολπικές) πλύσεις με αντισηπτικά.
• Κατά την αφόδευση σκουπίζεστε ΠΑΝΤΑ με κατεύθυνση από μπροστά προς τα πίσω για να αποφύγετε μόλυνση του κόλπου με μικρόβια από το έντερο.
• Χρησιμοποιείτε ταμπόν όσο το δυνατόν λιγότερο.
• Περιορίστε τα σερβιετάκια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
• Στην παραλία, μετά το μπάνιο, να αλλάζετε τουλάχιστον το κάτω μέρος του μαγιώ, γιατί η υγρασία που αναπτύσσεται είναι ο «καλύτερος φίλος» των μυκήτων.
• Χρησιμοποιείτε πάντοτε πετσέτα ή ψάθα όταν ξαπλώνετε στην παραλία.
• Προτιμήστε βαμβακερά ρούχα
• Εμπλουτίστε το καθημερινό σας διαιτολόγιο με γιαούρτι και γάλα, τα οποία αποτελούν καλές πηγές βιταμίνης Β που προστατεύουν τη φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού.

Συμπερασματικά, πρέπει να πούμε κάθε μια γυναίκα, η οποία παρατηρεί κάτι ασυνήθιστο που αφορά το γεννητικό της σύστημα, καλό είναι να απευθύνεται πάντα στο γυναικολόγο της, καθότι με τον τρόπο αυτό τις περισσότερες φορές με πολύ απλές παρεμβάσεις, μπορεί να επιλύσει το πρόβλημά της. Ακολουθούμε λοιπόν τις οδηγίες του Γιατρού μας και τον συμβουλευόμαστε για καθετί νέο παρατηρούμε στον εαυτό μας.

Μητσάκος-Μπαρμπαγιάννης Κυριάκος

Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος

Πρόεδρος Δ.Σ. «ΡΕΑ Γυναικολογικής Μαιευτικής Κλινικής»