Σε αυτή τη φάση της πανδημίας, πιθανότατα θα έχετε πολλές μάσκες στο σπίτι και στο αυτοκίνητό σας, αφού πρέπει πλέον να τις φοράμε σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους. Γιατί όμως ξαφνικά οι υφασμάτινες μάσκες δεν είναι από μόνες τους επαρκείς για να μας προστατεύσουν από το στέλεχος Όμικρον που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός;
Όπως εξηγεί ο λοιμωξιολόγος Dr. Steven Gordon, διευθυντής στο Τμήμα Λοιμωδών Νόσων της Cleveland Clinic και καθηγητής Λοιμωξιολογίας στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, οι μάσκες δεσμεύουν τα σταγονίδια που εκπνέουμε στον αέρα γύρω μας. Δεσμεύουν επίσης όσα εκλύονται με τον βήχα και το φτάρνισμα. Έτσι, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού, αφού αυτός μεταδίδεται με τα μολυσμένα σταγονίδια.
Οι υφασμάτινες μάσκες συνήθως αποτελούνται από υλικά όπως το βαμβάκι. Το υλικό αυτό δεν εμποδίζει επαρκώς την εισπνοή των σταγονιδίων που περιέχουν τον ιό. Με έναν ιό τόσο μεταδοτικό όπως η παραλλαγή Όμικρον, η αδυναμία αυτή δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα.
«Ουσιαστικά, καθημερινές επαφές που έως πρότινος δεν οδηγούσαν σε νέες λοιμώξεις, σήμερα αρρωσταίνουν τους ανθρώπους», λέει ο Dr. Gordon. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απαιτείται να λάβουμε πρόσθετα μέτρα, όπως χρήση διπλής μάσκας και χρήση μάσκας παντού».
Γιατί υψηλής προστασίας
Έχει όμως μεγάλη σημασία τι είδους μάσκα θα φοράμε, προσθέτει. Για μέγιστη μείωση του κινδύνου μόλυνσης, οι υφασμάτινες μάσκες πρέπει να αντικατασταθούν από μάσκες υψηλής προστασίας που ταιριάζουν καλά στο πρόσωπο.
«Το πρόσωπο πρέπει ουσιαστικά να σφραγίζεται γύρω από τη μύτη και το στόμα για να είναι κάποιος ασφαλής», εξηγεί. «Η μάσκα πρέπει επίσης να διηθεί επαρκώς τα αιωρούμενα σωματίδια».
Τις προδιαγραφές αυτές πληροί έως ένα βαθμό η χρήση χειρουργικής μάσκας και από πάνω μιας υφασμάτινης. Η υφασμάτινη συνήθως καλύπτει τα κενά στα πλάγια που αφήνει η χειρουργική. Η χειρουργική, όμως, έχει μεγαλύτερη απορροφητικότητα των σωματιδίων. Έτσι, ο συνδυασμός τους είναι αρκετά προστατευτικός.
Αντιθέτως, δύο χειρουργικές μάσκες δεν είναι επαρκείς, αφού τα κενά δεξιά κι αριστερά παραμένουν. Ούτε μία ή δύο υφασμάτινες από μόνες τους είναι επαρκείς.
Σε τι διαφέρουν οι N95 από τις KN95 και KF94
Οι καλύτερες παραμένουν οι μάσκες υψηλής προστασίας. Ποιες όμως πρέπει να προμηθευτούμε; «Οι μάσκες Ν95 είναι οι καλύτερες απ’ όλες. Ταιριάζουν πολύ καλά στο πρόσωπο και φέρουν μεταλλικό έλασμα στο πρόσθιο τμήμα για καλύτερη προσαρμογή», απαντά ο ειδικός. «Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές στη διήθηση του αέρα, καθώς απορροφούν το σχεδόν 95% των αιωρούμενων σταγονιδίων. Επιπλέον, ελέγχονται από το Εθνικό Ίδρυμα Επαγγελματικής Ασφάλειας & Υγείας (NIOSH). Μάλιστα υπάρχει και κατάλογος με τα εγκεκριμένα μοντέλα».
Ωστόσο ο Dr. Gordon συνιστά να μην σπεύσουμε να προμηθευτούμε τις μάσκες Ν95. «Τα CDC εξακολουθούν να συνιστούν τη χρήση τους κατά προτεραιότητα από το υγειονομικό προσωπικό», λέει. «Και αυτό διότι από τις αρχές της πανδημίας που προκάλεσε ο κορωνοϊός, υπάρχει έλλειψη σε αυτές. Αν λοιπόν κάποιος δεν είναι εργαζόμενος στην Υγεία, καλό είναι να τις αφήσει για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές».
Στη θέση τους μπορούμε να προμηθευτούμε τις μάσκες KN95. Και αυτές κλείνουν περιμετρικά το πρόσωπο, δημιουργώντας μια μικρή «τέντα» γύρω από τη μύτη και το στόμα. Έτσι διευκολύνουν την αναπνοή όταν τις φοράμε.
Οι μάσκες αυτές επίσης διηθούν το σχεδόν 95% των αιωρούμενων σταγονιδίων, αλλά δεν ελέγχονται από το NIOSH. Ελέγχονται από τις αρμόδιες Αρχές της Κίνας, κατά τον Dr. Gordon.
Μία άλλη καλή επιλογή είναι οι KF94. Αυτές διηθούν το σχεδόν 94% των αιωρούμενων σταγονιδίων. Ούτε αυτές, όμως, ελέγχονται από το NIOSH αλλά από τις αρμόδιες Αρχές της Κορέας.
Υπάρχουν και «μαϊμούδες»
Υπάρχουν βέβαια και μάσκες υψηλής προστασίας οι οποίες είναι στην πραγματικότητα απομιμήσεις. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν ελέγχονται από καμία από τις προαναφερθείσες Αρχές. Τα CDC έχουν ολόκληρη λίστα με τέτοιου είδους προϊόντα, την οποία ανανεώνουν διαρκώς.
«Είναι ασφαλέστερο να χρησιμοποιούμε προϊόντα εγκεκριμένα από τις ρυθμιστικές Αρχές», τονίζει ο Dr. Gordon. «Στο τέλος της ημέρας όμως, οποιαδήποτε μάσκα «σφραγίζει» το πρόσωπο είναι καλύτερη από μία μάσκα που αφήνει κενά». Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και μία απομίμηση μάσκας ΚΝ95 μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από μία χαλαρή χειρουργική που πέφτει συνεχώς.
Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα; Με την παραλλαγή Όμικρον να εξαπλώνεται ραγδαία, καλό είναι να αναλογιστείτε τι είδους μάσκα φοράτε. Και να διαλέξετε κάποια που είναι εγκεκριμένη, ταιριάζει καλύτερα στο πρόσωπό σας και είναι πιο απορροφητική, καταλήγει ο Dr. Gordon.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μάσκα Ν95 και μάσκα ΚΝ95: Ομοιότητες και διαφορές
Κορονοϊός: Κάντε αυτό στην μάσκα σας για να μην αφήνει κενά και να ταιριάζει καλύτερα στο πρόσωπο
Κορονοϊός: Κάτω από 1% την πιθανότητα να κολλήσετε αν φοράτε σωστά μάσκες KN95
Κορωνοϊός: Πόσο μας προστατεύει η απόσταση των 2 μέτρων. Τι συμβαίνει με και χωρίς μάσκα