Η διασπορά που έχει ο κορωνοϊός Covid-19 είναι πλέον τόσο εκτεταμένη, ώστε είναι πολύ πιθανό να βρεθεί οποιοσδήποτε από εμάς δίπλα σε έναν φορέα χωρίς να το ξέρει. Πόσο πιθανό είναι όμως να μην κολλήσει, εάν εκείνος είναι ασυμπτωματικός;
Η απάντηση είναι «εξαρτάται», απαντά η Dr Neha B. Vyas, επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, στο Οχάιο. Η μετάδοση του κορωνοϊού επηρεάζεται σημαντικά από τα μέτρα ασφαλείας που θα έχετε υιοθετήσει οι δυο σας όταν βρεθήκατε κοντά ο ένας με τον άλλο. Αναρωτηθείτε, λοιπόν, τα εξής:
- Φορούσατε και οι δύο προστατευτική μάσκα;
- Βρισκόσασταν σε απόσταση τουλάχιστον 1,8 μέτρων ο ένας από τον άλλο;
- Απολυμάνατε ύστερα τυχόν αντικείμενα ή έπιπλα που αγγίξατε και οι δύο;
- Πλύνατε ύστερα τα χέρια σας;
Όσο περισσότερες καταφατικές απαντήσεις έχετε σε αυτά τα ερωτήματα, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος να σας έχει μολύνει ο κορωνοϊός. Αντιστρόφως, σε όσο περισσότερα απαντήσατε αρνητικά, τόσο περισσότερο κινδυνεύετε να υπήρξε μετάδοση.
Ακόμα, όμως, κι αν τηρήσατε όλα τα μέτρα ή δεν τηρήσατε κανένα, δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα αποφύγετε ή θα εκδηλώσετε τη λοίμωξη. Όπως επισημαίνει η Dr Vyas, υπάρχουν και άλλες παράμετροι που επηρεάζουν τη μετάδοση του κορωνοϊού, όπως:
- Η κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος
- Σε ποιο στάδιο της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός βρισκόταν ο φορέας/ασθενής
- Πόση ώρα διήρκησε η επαφή σας με τον φορέα/ασθενή
Η σημασία του χρόνου
Ο χρόνος θεωρείται πλέον πολύ σημαντικός για την μετάδοση του νέου κορωνοϊού σε άλλα άτομα. Τα αμερικανικά ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) θεωρούν ως επικίνδυνη την επαφή ενός ατόμου επί τουλάχιστον 15 λεπτά με έναν ασθενή και σε απόσταση μικρότερη των 1,8 μέτρων.
Τα 15 λεπτά, όμως, δεν χρειάζεται να είναι συνεχόμενα. Μπορεί να είναι «σκόρπια» πεντάλεπτα, που συνολικά οδηγούν στα 15 ή περισσότερα λεπτά που αυξάνουν τον κίνδυνο. Επιπλέον, ο γενικός αυτός κανόνας δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι ο κορωνοϊός θα αφήσει απυρόβλητο ένα άτομο που εκτίθεται σε έναν ασυμπτωματικό ασθενή επί λιγότερο από 15 λεπτά. Όσο περισσότερο εκτίθεται σε αυτόν, όμως, τόσο περισσότερο κινδυνεύει.
Πάντως, ακόμα κι αν βρισκόσασταν σε απόσταση πάνω από 2 μέτρα, φορούσατε μάσκες και απολυμάνατε τα πάντα, πάλι μπορεί να υπήρξε «κενό ασφαλείας». Μπορεί, λ.χ., να κατέβασε για μια στιγμή ο φορέας/ασθενής τη μάσκα του για να πιει μια γουλιά καφέ. Αν μάλιστα την ώρα που κατέβασε τη μάσκα μιλούσε, τόσο το χειρότερο.
Επομένως, «παρότι τα μέτρα προστασίας μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο, πάντοτε υπάρχει ενδεχόμενο να συμβεί κάτι που θα μας αφήσει εκτεθειμένους στον κορωνοϊό», τονίζει η Dr Vyas.
Και προσθέτει πως τον μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετωπίζουμε όταν βρισκόμαστε σε χώρους διαλείμματος, διατροφής ή συνεδριάσεων. Είναι αυτοί ακριβώς οι χώροι όπου μπορεί κάποιος να τρώει ή να πίνει και να μιλάει ταυτοχρόνως. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται κυρίως με τα αναπνευστικά σταγονίδια που τον φέρουν. Αυτά που εκπέμπονται με την ομιλία είναι τόσο μικρά, ώστε αιωρούνται αρκετή ώρα, διευκολύνοντας τη διασπορά του.
Τι να κάνετε
Αν λοιπόν μάθετε ότι ο νέος κορωνοϊός μόλυνε κάποιο άτομο με το οποίο βρισκόσασταν στον ίδιο χώρο λίγες ημέρες νωρίτερα, πρέπει να εφαρμόσετε αμέσως τα μέτρα που συνιστά ο ΕΟΔΥ. Τα μέτρα αυτά συνοπτικά είναι τα εξής:
- Να μπείτε σε καραντίνα στο σπίτι για 14 ημέρες από την ημέρα επαφής με τον φορέα/ασθενή
- Να ενημερώσετε τον γιατρό σας και να λάβετε συμβουλές από αυτόν
- Να μετράτε τη θερμοκρασία σας δύο φορές την ημέρα
- Να παραμείνετε σε καλά αεριζόμενο δωμάτιο του σπιτιού, αποφεύγοντας τις άσκοπες μετακινήσεις μέσα στο σπίτι
- Να αποφεύγετε την επαφή με άτομα υψηλού κινδύνου (π.χ. ηλικιωμένους)
- Να επικοινωνήσετε αμέσως με τον γιατρό σας και τον ΕΟΔΥ αν παρουσιάσετε συμπτώματα λοίμωξης (π.χ. πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, απώλεια γεύσης/όσφρησης, δύσπνοια κ.λπ.).