Αναθεωρημένα στοιχεία για τους τρόπους με τους οποίους εξαπλώνεται η πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός Covid-19, δημοσίευσαν τα Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ.
Τα αναθεωρημένα στοιχεία λαμβάνουν υπ’ όψιν τα ευρήματα των ερευνών που έχουν διεξαχθεί για την μετάδοση του επικίνδυνου ιού. Σύμφωνα με αυτά, ο νέος κορωνοϊός μεταδίδεται κυρίως:
- Μέσω στενής επαφής από άτομο σε άτομο
- Μεταξύ ατόμων που βρίσκονται κοντά ο ένας στον άλλο (σε απόσταση μικρότερη από 2 μέτρα)
Ο νέος κορωνοϊός μπορεί επίσης να μεταδοθεί από ανθρώπους που έχουν μολυνθεί, αλλά δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Ωστόσο, πλην αυτών των δεδομένων υπάρχουν πολλά ακόμα που πρέπει να γνωρίζουμε. Τα νέα δεδομένα για την μετάδοση του κορωνοϊού συνοψίζουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ).
Ο κορωνοϊός μεταδίδεται πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο
Ο νέος κορωνοϊός (η επίσημη ονομασία του είναι SARS-CoV-2) φαίνεται να μεταδίδεται πιο εύκολα από τη γρίπη. Δεν μεταδίδεται όμως εξίσου εύκολα με την ιλαρά, ο ιός της οποίας είναι ένας από τους μεταδοτικότερους στον κόσμο.
Ο κορωνοϊός μεταδίδεται συνήθως κατά τη στενή επαφή
Τον μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης διατρέχουν όσοι βρίσκονται πολύ κοντά στους πάσχοντες από τη νόσο Covid-19 ή έχουν άμεση επαφή μαζί τους. «Πολύ κοντά» σημαίνει σε απόσταση μικρότερη από 2 μέτρα.
Όταν οι ασθενείς με Covid-19 βήχουν, πτερνίζονται, τραγουδούν, μιλούν ή αναπνέουν, παράγουν αναπνευστικά σταγονίδια. Αυτά τα σταγονίδια μπορεί να είναι ποικίλου μεγέθους, από αρκετά μεγάλα (ενίοτε και ορατά) έως μικροσκοπικά. Οι λοιμώξεις είναι κυρίως αποτέλεσμα της έκθεσης σε αναπνευστικά σταγονίδια.
Τα αναπνευστικά σταγονίδια προκαλούν λοίμωξη όταν εισπνέονται ή εναποτίθενται σε βλεννογόνους, όπως στο εσωτερικό της μύτης και του στόματος. Η απόσταση έχει καθοριστική σημασία. Όσο μακρύτερα ταξιδεύουν τα αναπνευστικά σταγονίδια από την πηγή τους (εν προκειμένω, τον ασθενή με Covid-19), τόσο μειώνεται η συγκέντρωσή τους.
Τα μεγαλύτερα σταγονίδια πέφτουν από τον αέρα λόγω της βαρύτητας. Τα μικρότερα σταγονίδια και σωματίδια διαχέονται στον αέρα. Με το πέρασμα του χρόνου, η ποσότητα του μολυσματικού ιού στα αναπνευστικά σταγονίδια μειώνεται.
Ο κορωνοϊός μπορεί να μεταδοθεί αερογενώς
Ορισμένες ιογενείς λοιμώξεις μπορούν να μεταδοθούν μεταξύ των ανθρώπων, μέσω της έκθεσης σε μικρά σταγονίδια και σωματίδια που φέρουν ιικό φορτίο. Τα σταγονίδια/σωματίδια μπορεί να αιωρούνται για χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες.
Οι ιοί που μεταδίδονται αερογενώς μπορεί να μολύνουν άτομα που απέχουν περισσότερο από 2 μέτρα από τον φορέα της λοίμωξης. Μπορεί επίσης να μεταδοθούν ακόμα και όταν ο φορέας της λοίμωξης έχει απομακρυνθεί από τον χώρο. Αυτού του είδους η μετάδοση αποκαλείται αερομεταφερόμενη μετάδοση. Αποτελεί σημαντικό τρόπο εξάπλωσης λοιμώξεων όπως η φυματίωση, η ιλαρά και η ανεμοβλογιά.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ασθενείς με τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός μόλυναν ανθρώπους σε απόσταση μεγαλύτερη των 2 μέτρων. Αυτά τα περιστατικά έχουν αναφερθεί σε κλειστούς χώρους με ανεπαρκή αερισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρθηκε ότι το μολυσμένο άτομο ανέπνεε έντονα κατά τη διάρκεια τραγουδιού ή άσκησης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι επιστήμονες εκτιμούν πως υπήρξε επαρκής συσσώρευση μολυσματικών μικροσταγονιδίων/σωματιδίων και ο κορωνοϊός μεταδόθηκε σε άλλους ανθρώπους. Τα άτομα που είχαν μολυνθεί με αυτό τον τρόπο βρίσκονταν στον ίδιο χώρο ταυτοχρόνως ή λίγο αργότερα από τους ασθενείς με Covid-19.
Παρ’ όλα αυτά, η μετάδοση μέσω στενής επαφής είναι ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του κορωνοϊού. Είναι επίσης πολύ συχνότερη σε σύγκριση με τη μετάδοση μέσω αερολύματος.
Ο κορωνοϊός μεταδίδεται λιγότερο συχνά μέσω των μολυσμένων επιφανειών
Τα αναπνευστικά σταγονίδια εναποτίθενται τελικά σε επιφάνειες και αντικείμενα. Είναι πιθανό ένα άτομο να έρθει σε επαφή με τον κορωνοϊό, αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια και ύστερα να μολυνθεί αγγίζοντας το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του. Ωστόσο, ο συγκεκριμένος τρόπος μετάδοσης δεν θεωρείται συχνός.
Ο κορωνοϊός σπανίως μεταδίδεται μεταξύ ανθρώπων και ζώων
Έχουν αναφερθεί μεμονωμένες περιπτώσεις μετάδοσης του κορωνοϊού από ανθρώπους σε κατοικίδια ζώα, κυρίως γάτες και σκύλους. Αυτό συνέβη έπειτα από στενή επαφή των ζώων με πάσχοντες από τη νόσο Covid-19. Γι’ αυτό τον λόγο εφιστάται η προσοχή κατά την επαφή με κατοικίδια ζώα στη διάρκεια της λοίμωξης Covid-19.
Ο κίνδυνος εξάπλωσης της λοίμωξης Covid-19 από ζώα σε ανθρώπους θεωρείται χαμηλός.