Είναι σαφώς κάτι που έχετε ξαναζήσει. Τους πόνους σε όλο το σώμα. Τον αντιδραστικό βήχα και το συνάχι. Ίσως και το θετικό τεστ για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός. Ή μπορεί να μην κάνατε το τεστ, γιατί νομίζετε ότι αφού είχατε πρόσφατα COVID, τώρα είναι μία απροσδόκητη ίωση του καλοκαιριού.
Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει. Τους τελευταίους μήνες ολοένα περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται ξανά και ξανά από τον κορωνοϊό, ακόμα κι αν έχουν περάσει λίγες εβδομάδες από την τελευταία λοίμωξη. Στην πραγματικότητα, περισσότερο από το 20% των κρουσμάτων που πλέον προκαλεί ο κορωνοϊός, είναι επαναλοιμώξεις.
Πόσες φορές όμως μπορεί κάποιος να μολυνθεί; «Πολλές», απαντά ο πνευμονολόγος Dr. Abhijit Duggal, από το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών της Cleveland Clinic στο Οχάιο. «Οι ιοί είναι πολύ έξυπνοι και βρίσκουν τρόπους για να διαφεύγουν της προσοχής του ανοσοποιητικού».
Όπως εξηγεί, όπως ακριβώς ένας άνθρωπος δεν ξέρει πόσες φορές θα πάθει γρίπη, έτσι δεν ξέρει και πόσες φορές θα κολλήσει κορωνοϊό. Αυτό οφείλεται στο ότι ενώ μερικοί ιοί (όπως αυτός της ανεμευλογιάς) μένουν σχετικά οι ίδιοι, άλλοι αλλάζουν διαρκώς. Αυτό συμβαίνει με τους ιούς της γρίπης και με τον κορωνοϊό. «Όλοι τους είναι αυθεντίες στην αυτοσυντήρηση και τη μετάλλαξη», λέει.
Η μετάλλαξη δεν χρειάζεται να είναι κάτι δραματικό. Αρκεί μια μικρή αλλαγή, που ίσα-ίσα θα βοηθήσει τον κορωνοϊό να αποφύγει την βίαιη αντίδραση του ανοσοποιητικού, λέει.
Ο Dr. Duggal τονίζει ότι αν είστε πλήρως εμβολιασμένοι και ακολουθείτε τα συνιστώμενα μέτρα αυτοπροστασίας, διατρέχετε μειωμένο κίνδυνο επαναλοίμωξης. Κι αν όμως σας αρρωστήσει ο κορωνοϊός, πιθανότατα θα περάσετε την COVID λιγότερο σοβαρά. Ωστόσο «το γεγονός ότι αρρωστήσατε, δεν σημαίνει ότι εφ’ εξής θα έχετε ανοσία εναντίον του. Αυτό δεν ισχύει», προσθέτει.
Πόσο διαρκεί η ανοσία
Τα επιστημονικά δεδομένα για το πότε μπορεί να μολυνθεί κάποιος εκ νέου, είναι ανάμικτα. Μερικές μελέτες υποδηλώνουν ότι μετά από την COVID είμαστε προστατευμένοι για τουλάχιστον 10 μήνες. Άλλες δείχνουν ότι η ανοσία αρχίζει να φθίνει μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ επισημαίνουν πως το θέμα είναι ακόμα ανοιχτό.
Το θετικό είναι πως κατά κανόνα οι επαναλοιμώξεις είναι ηπιότερες από τις αρχικές λοιμώξεις που προκαλεί ο κορωνοϊός. Το αρνητικό είναι ότι έχουν αρχίσουν να αναδύονται δεδομένα που δείχνουν ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για εμμένοντα συμπτώματα, δηλαδή για long COVID.
Ωστόσο, όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, πάλι θα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο βαριάς νόσου αν ξαναμολυνθούν, τονίζει ο Dr. Duggal. Η εξασθένηση αυτή μπορεί να οφείλεται σε χρόνια νόσο, λήψη φαρμάκων ή άλλους παράγοντες, λέει.
Οι παράγοντες που παίζουν ρόλο
Από τι εξαρτάται, όμως, το αν θα ξαναμολύνει ο κορωνοϊός έναν άνθρωπο; Οι συμβάλλοντες παράγοντες είναι πολλοί, απαντά ο ειδικός. Μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνουν:
- Παλαιότερη έκθεση στον ιό
- Το επίπεδο της εμβολιαστικής κάλυψης του ατόμου
- Την τήρηση (ή μη) των μέτρων αυτοπροστασίας
- Την παραλλαγή του κορωνοϊού που κυριαρχεί την εκάστοτε χρονική περίοδο
- Την υποκείμενη κατάσταση της υγείας του ατόμου
«Όλα παίζουν ρόλο. Και το γεγονός πως σας νόσησε μία φορά ο κορωνοϊός, δεν σημαίνει πως ξεμπερδέψατε με αυτόν», τονίζει ο Dr. Duggal. «Φροντίστε λοιπόν να κάνετε τις αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων εναντίον του. Και να λαμβάνετε μέτρα αυτοπροστασίας, όπως η χρήση μάσκας, παρότι δεν είναι πια υποχρεωτικά».
Φωτογραφία: iStock