Ο κορωνοϊός συνεχίζει την επέλασή του στον πλανήτη και στη χώρα μας, μολύνοντας ολοένα περισσότερους ανθρώπους και δημιουργώντας μεταλλάξεις που προς το παρόν εξασφαλίζουν την επιβίωσή του. Οι ειδικοί λένε σε κάθε ευκαιρία ότι ο εμβολιασμός αποτελεί την μοναδική ελπίδα μας για να τον εξουδετερώσουμε τελικά. Πόσο αποτελεσματικό είναι, όμως, να κάνει ένα άτομο μία δόση από ένα εμβόλιο και τη δεύτερη από άλλο;
Το mix-and-match των εμβολίων ως ιδέα δεν είναι πρωτόγνωρη. Ακούστηκε νωρίς στην παγκόσμια εκστρατεία των εμβολιασμών και μάλιστα στη Βρετανία.
Όταν πρωτοκυκλοφόρησαν τα εμβόλια εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός, οι δόσεις ήταν περιορισμένες. Έτσι, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ανακοινώσει ότι θα καθυστερούσε τη δεύτερη δόση. Στόχος ήταν να καλυφθεί έστω με την 1η δόση μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού. Εάν όταν ερχόταν η ώρα της δεύτερης δόσης υπήρχε έλλειψη από τα εμβόλια της εκάστοτε εταιρείας, οι πολίτες θα λάμβαναν όποιο εμβόλιο ήταν διαθέσιμο.
Όπως εξηγούν οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γκίκας Μαγιορκίνης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), η στρατηγική αυτή είχε ισχυρή επιστημονική βάση, όσον αφορά την ανοσολογική αποτελεσματικότητα. Η βάση της ήταν τα διαθέσιμα στοιχεία από δεκαετίες εμβολιασμών εναντίον άλλων νοσημάτων, που αφορούσαν την αποδοτικότητα:
- Της καθυστέρησης των δόσεων
- Της αναπλήρωσης δόσεων με ετερόλογα εμβόλια
Ωστόσο οι επιστήμονες έπρεπε να συλλέξουν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της ολοκλήρωσης του εμβολιασμού με άλλο σκεύασμα και για τα εμβόλια του κορωνοϊού.
Με AstraZeneca και Moderna
Σύμφωνα με τους καθηγητές του ΕΚΠΑ, τα πρώτα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν προσφάτως στην ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine (NEJM). Η σχετική μελέτη αφορά εμβολιαστικό σχήμα που άρχισε με εμβόλιο AstraZeneca και ολοκληρώθηκε με Moderna.
Στην μελέτη εντάχθηκαν 88 επαγγελματίες υγείας. Οι 37 εξ αυτών επέλεξαν να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους με το εμβόλιο της AstraZeneca. Οι υπόλοιποι 51 επέλεξαν να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους με το εμβόλιο της Moderna.
Η ανοσολογική απάντηση όσων ακολούθησαν τον ετερόλογο εμβολιασμό ήταν πολύ καλή, όσον αφορά:
- Το προφίλ απόκρισης
- Την ιολογική εξουδετέρωση
Μάλιστα ο οργανισμός τους παρήγαγε αντισώματα και εναντίον του στελέχους Βήτα (νοτιοαφρικανικό) που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός. Αντιθέτως, ο αποκλειστικός εμβολιασμός με AstraZeneca φαίνεται ότι δεν έχει καλή απόκριση εναντίον αυτού του στελέχους.
Με AstraZeneca και Pfizer
Ο ετερόλογος εμβολιασμός εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός φαίνεται ότι είναι αποτελεσματικός και με τον συνδυασμό AstraZeneca με Pfizer. Αυτό υποδηλώνει προδημοσίευση στον ιστότοπο της ιατρικής επιθεώρησης Lancet.
Στην προδημοσίευση αυτή ελέγχθηκε η αποτελεσματικότητα μετά από πρώτη δόση AstraZeneca και δεύτερη Pfizer. Ο συνδυασμός αυτός επίσης είχε πολύ καλό προφίλ αποτελεσματικότητας. Στην πραγματικότητα, προκαλούσε καλύτερη ανοσολογική απόκριση σε σύγκριση με τον αποκλειστικό εμβολιασμό με εμβόλιο AstraZeneca.
Οι ειδικοί του ΕΚΠΑ τονίζουν ότι η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται εν αναμονή περισσότερων μελετών. Τα έως τώρα στοιχεία, όμως, «είναι πολύ ενθαρρυντικά για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των συνδυασμών των εμβολίων», προσθέτουν. «Και συμφωνούν με τα στοιχεία που υπάρχουν διαθέσιμα από την εμπειρία δεκαετιών με εμβολιασμούς».
Φωτογραφία: iStock