Κορωνοϊός: Τι πρέπει όλοι να γνωρίζουμε για τα εμβόλια και τις θρομβώσεις

Ανησυχία έχει προκαλέσει η είδηση ότι δύο από τα εμβόλια έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός πιθανώς σχετίζονται με τις θρομβώσεις. Τα εμβόλια είναι αυτά των εταιρειών AstraZeneca και Johnson & Johnson, που παράγονται με παρόμοια τεχνολογία.

Την ανησυχία ενέτεινε το γεγονός ότι οι αρμόδιες υγειονομικές Αρχές των ΗΠΑ αποφάσισαν χθες να ανασταλεί προσωρινά η χορήγηση του εμβολίου της Johnson & Johnson, έως ότου διερευνήσουν εξονυχιστικά το θέμα.

Στη χώρα μας, η Επιτροπή Εμβολιασμών συνιστά να γίνεται το εμβόλιο της AstraZeneca στις ηλικίες άνω των 30 ετών. Ωστόσο, πολλοί πολίτες φοβούνται να το κάνουν.

Τι είναι, όμως, έως τώρα γνωστό για το θέμα και πόσο πρέπει να ανησυχούμε; Απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα δίνουν επιστήμονες και οι επίσημες ανακοινώσεις των αρμόδιων Αρχών.

Γιατί διεκόπη προσωρινά η χορήγηση του εμβολίου της Johnson & Johnson;

Όπως ανακοίνωσαν η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων & Φαρμάκων (FDA) και τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, καταγράφηκαν 6 περιστατικά θρομβώσεων επί συνόλου 6,4 εκατομμυρίων εμβολιασμών. Και οι έξι ασθενείς ήσαν γυναίκες, ηλικίας 18 έως 48 ετών.

Μία από τις γυναίκες έχασε τη ζωή της και μία άλλη βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση. Οι γυναίκες εκδήλωσαν τις θρομβώσεις 6-13 ημέρες μετά τον εμβολιασμό τους.

Οι Αρχές διέκοψαν προσωρινά την χορήγηση του εμβολίου για να διερευνήσουν το θέμα. Ελπίζουν ότι η απόφασή τους δεν θα δημιουργήσει εμπόδιο στο πρόγραμμα εμβολιασμού έναντι της Covid-19. Ο κορωνοϊός έχει προκαλέσει έως στιγμής τον θάνατο 562.000 ανθρώπων στις ΗΠΑ.  Σε παγκόσμιο επίπεδα έχει κοστίσει τη ζωή σε περισσότερους από 2,95 εκατομμύρια ανθρώπους.

Στις ΗΠΑ δεν έχουν πρόβλημα με το εμβόλιο της AstraZeneca;

Το εμβόλιο αυτό έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός δεν είναι ακόμα εγκεκριμένο στις ΗΠΑ. Επομένως, δεν χορηγείται.

Πόσες θρομβώσεις έχουν καταγραφεί έως τώρα στην Ευρώπη;

Κατ’ αρχάς να διευκρινίσουμε ότι στην Ευρώπη τα περιστατικά θρομβώσεων αφορούν το εμβόλιο της AstraZeneca. Το εμβόλιο της Johnson & Johnson αυτή την εβδομάδα θα αρχίσει να διανέμεται στις ευρωπαϊκές χώρες.

Όσον αφορά τις θρομβώσεις, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι έως τις 4 Απριλίου 2021 είχαν καταγραφεί:

• 169 περιστατικά εγκεφαλικής θρόμβωσης
• 53 περιστατικά θρόμβωσης σε φλέβες των σπλάγχνων (στην κοιλιά)

Με άλλα λόγια, οι θρομβώσεις που έχουν δηλωθεί ανήλθαν σε 222 επί συνόλου 34 εκατομμυρίων εμβολιασμών. Οι εμβολιασμοί έγιναν σε 31 ευρωπαϊκές χώρες. Οι χώρες αυτές είναι η  Βρετανία και τα 30 κράτη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Σε αυτόν συμμετέχουν:

• Τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν

Από τα πρώτα 86  περιστατικά θρομβώσεων που εξέτασε ο ΕΜΑ, τα 62 ήταν εγκεφαλικές θρομβώσεις. Τα υπόλοιπα 25 ήταν σπλαγχνικές. Τα 86 αυτά περιστατικά καταγράφηκαν επί 25 εκατομμυρίων εμβολιασμών, έως τις 22 Μαρτίου 2021.

Οι περισσότεροι από τους ασθενείς ήταν γυναίκες ηλικίας κάτω των 60 ετών. Παρουσίασαν τις θρομβώσεις μέσα σε 2 εβδομάδες από τον εμβολιασμό. Οι 18 από τους ασθενείς έχασαν τη ζωή τους.

Τι μέτρα έχουν ληφθεί στην Ευρώπη;

Ο ΕΜΑ εξέδωσε γνωμοδότηση στην οποία αναφέρει ότι το εμβόλιο πιθανώς σχετίζεται με τις θρομβώσεις που έχουν παρατηρηθεί. Ωστόσο τόνισε ότι αυτές είναι πολύ σπάνιες. Παρ’ όλα αυτά επέστησε την προσοχή σε όλους όσους κάνουν το εμβόλιο, να έχουν το νου τους. Και αυτό διότι προς το παρόν δεν έχει στα χέρια του επαρκή δεδομένα για τυχόν παράγοντες κινδύνου για θρομβώσεις.

Επιπλέον, ο ΕΜΑ αναθεώρησε το φύλλο οδηγιών χρήσεως του εμβολίου της AstraZeneca. Η αναθεώρηση προσέθεσε στις ανεπιθύμητες ενέργειες την «πολύ σπάνια» παρενέργεια των «θρομβώσεων σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων».

Ποια συμπτώματα είναι ύποπτα για θρομβώσεις μετά τα εμβόλια;

Οι αξιωματούχοι του ΕΜΑ αναφέρουν ότι τα συμπτώματα που πρέπει να έχουν το νου τους όσοι κάνουν τα εμβόλια είναι:

• Δύσπνοια
• Πόνος στο στήθος
• Πρήξιμο στο ένα πόδι
• Επίμονος πόνος στην κοιλιά
• Νευρολογικά συμπτώματα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται δυνατοί και επίμονοι πονοκέφαλοι ή θολωμένη όραση
• Μικροσκοπικές κηλίδες αίματος (πετέχειες) κάτω από το δέρμα, στο σημείο όπου έγινε η έγχυση των εμβολίων

Τα συμπτώματα αυτά είναι ιδιαιτέρως ύποπτα όταν αρχίζουν τις πρώτες εβδομάδες από το εμβόλιο. Όσοι τα εκδηλώσουν, πρέπει να απευθύνονται αμέσως στον γιατρό για να ελέγξει τα επίπεδα των αιμοπεταλίων στο αίμα τους, λένε οι ειδικοί.

Τι συνιστούν οι ειδικοί σε όσους πρόκειται να κάνουν τα εμβόλια;

«Κάθε φορά που προκύπτει τέτοιου είδους πρόβλημα, ο κόσμος αγωνιά τι σημαίνει γι’ αυτόν», δήλωσε στην Washington Post η δρ Λίζα Μαραγκάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής, Λοιμωδών Νόσων και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς. «Αισθάνομαι ότι το μήνυμα είναι σαφέστατα καθησυχαστικό. Ακόμα κι αν οι θρομβώσεις σχετίζονται με τα εμβόλια, γνωρίζουμε καλά πως κάθε φάρμακο και εμβόλιο μπορεί να έχει και σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Ωστόσο έως στιγμής οι παρενέργειες αυτές φαίνεται να είναι πάρα πολύ σπάνιες».

Αντίστοιχα, η Dr. Angela Rasmussen, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Georgetown, συνέστησε στον κόσμο ψυχραιμία έως ότου ολοκληρωθεί η διερεύνηση του θέματος. Και πρόσθεσε πως ο κορωνοϊός καθ’ εαυτός είναι πολύ πιο επικίνδυνος για όλους απ’ ό,τι το ενδεχόμενο των θρομβώσεων.