Κορωνοϊός: Τοξικά «αυτοαντισώματα» αναπτύσσονται μετά την COVID. Τι κίνδυνος υπάρχει

Η λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός μπορεί να έχει ως επακόλουθο την ανάπτυξη αντισωμάτων που επιτίθενται στους υγιείς ιστούς και τα όργανα του σώματος, προειδοποιούν οι επιστήμονες. Μάλιστα αυτό μπορεί να συμβεί μήνες μετά την αρχική ανάρρωση, ακόμα και σε ασθενείς που την είχαν περάσει με ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα.

Οι ειδικοί γνωρίζουν εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο ότι αυτός ο κίνδυνος υπάρχει σε όσους ξεπερνούν την σοβαρή COVID. Ωστόσο τώρα διαπιστώνουν πως δεν είναι προστατευμένοι όσοι εκδηλώνουν τις πιο ήπιες μορφές.

Τι είναι όμως αυτά τα αντισώματα και γιατί αναπτύσσονται; Όπως εξηγούν οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), όταν μας μολύνει ένας ιός, ο οργανισμός μας παράγει αντισώματα για να τον εξουδετερώσει. Σε αρκετές ιογενείς λοιμώξεις αυτά τα αντισώματα μπορεί να  εμφανίζουν και μια «τοξική» δράση απέναντι σε φυσιολογικούς ιστούς και όργανα. Με άλλα λόγια, δρουν ως «αυτοαντισώματα».

Τέτοιου είδους αυτοαντισώματα είχαν εντοπιστεί σε πάσχοντες από σοβαρή μορφή της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός. Ως φαίνεται όμως τα φέρουν και οι αναρρώσαντες από ήπια νόσο.

Η μελέτη

Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Journal of Translational Medicine. Επιστήμονες από το Ιατρικό Κέντρο Κέδροι-Σινά (Cedars-Sinai) πήραν δείγματα αίματος από 177 μη εμβολιασμένους άνδρες και γυναίκες, μέσης ηλικίας 35 ετών. Όλοι τους είχαν μολυνθεί από τον κορωνοϊό.  Οι ερευνητές συνέκριναν τα δείγματα αυτά με εκείνα που είχαν λάβει από υγιή άτομα πριν από την πανδημία.

Όπως διαπίστωσαν, όλοι όσοι είχαν αναρρώσει από τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός είχαν αυξημένα επίπεδα αυτοαντισωμάτων. Μάλιστα μερικά από αυτά τα αυτοαντισώματα ανευρίσκονται σε πάσχοντες από αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Τα νοσήματα αυτά προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό επιτίθεται λανθασμένα στα υγιή όργανα και τους ιστούς.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι αναρρώσαντες από την COVID είχαν αυτοαντισώματα στο αίμα τους επί 6 μήνες μετά την πλήρη ανάρρωσή τους. Είναι η πρώτη φορά, λένε, που διαπιστώνεται η παρουσία αυξημένων αυτοαντισωμάτων όχι μόνο μετά την ήπια ή ασυμπτωματική COVID, αλλά και για τόσο πολύ καιρό.

Απορρύθμιση του ανοσοποιητικού

Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο κορωνοϊός απορρυθμίζει για καιρό το ανοσοποιητικό σύστημα, εκτιμούν οι ειδικοί. Αυτή η απορρύθμιση θα μπορούσε να εξηγεί σε σημαντικό βαθμό τα επίμονα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τους πάσχοντες από μακρά ή εμμένουσα COVID (Long COVID), λένε οι ειδικοί του ΕΚΠΑ.

Σύμφωνα με τους  ερευνητές, βρέθηκαν αυτοαντισώματα που συνήθως σχετίζονται με χρόνια φλεγμονή σε όργανα κα ιστούς όπως:

• Οι αρθρώσεις
• Το δέρμα
• Το νευρικό σύστημα

Διαφορές σε άνδρες και γυναίκες

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι η συνολική ανταπόκριση των αυτοαντισωμάτων ήταν πιο εμφανής στις γυναίκες μετά από ασυμπτωματική λοίμωξη. Ωστόσο, το εύρος και η έκταση της αντιδραστικότητας των αυτοαντισωμάτων ήταν πιο εμφανή στους άνδρες μετά από τουλάχιστον ήπια συμπτωματική λοίμωξη.

Το εύρημα αυτό προκάλεσε έκπληξη. Και αυτό διότι ορισμένα από τα αυτοαντισώματα βρίσκονται συχνότερα σε αυτοάνοσα νοσήματα που επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες.

Ταυτοχρόνως, όμως, είναι και κατά κάποιο αναμενόμενο, λένε οι ειδικοί του ΕΚΠΑ. Ει μη τι άλλο, ο κορωνοϊός είναι πιο επιθετικός στους άνδρες, οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι στις σοβαρές μορφές της COVID.

Στα επόμενα βήματα της μελέτης, οι ερευνητές θα δουν εάν αυτοί οι τύποι αυτοαντισωμάτων:

• Ανευρίσκονται στους πάσχοντες από μακρά COVID-19 (μπορεί να έχουν συμπτώματα και για ένα χρόνο ή περισσότερο)
• Ανιχνεύονται σε εμβολιασμένα άτομα που αναπτύσσουν ορισμένες παρενέργειες

Φωτογραφία: iStock