Κορτιζόνη: Φίλος ή εχθρός της υγείας;

Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη

Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού

Τα κορτικοστεροειδή φάρμακα είναι συνθετικές μορφές κορτιζόνης (ορμόνη που παράγεται από τα επινεφρίδια) και έχουν ευεργετικές δράσεις σε διάφορες αυτοάνοσες ασθένειες και στις αλλεργικές αντιδράσεις.

Μπορεί να χορηγηθούν από το στόμα, ενέσιμα, ως εισπνεόμενα και με τη μορφή αλοιφής. Όπως όλα τα φάρμακα έχουν και αυτά ορισμένες παρενέργειες που είναι δοσοεξαρτώμενες. Δηλαδή όσο υψηλότερη είναι η ημερήσια δόση και για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λαμβάνονται τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος παρενεργειών. Εάν η δόση είναι χαμηλή και ιδίως αν ληφθούν ορισμένα προληπτικά μέτρα ο κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών είναι πολύ μικρός.

1) Αύξηση Βάρους

Τα κορτικοστεροειδή επηρεάζουν το μεταβολισμό και τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας αποθηκεύει το λίπος. Όσο τα λαμβάνετε μπορεί να αισθάνεστε πεινασμένοι και να τρώτε μεγάλες μερίδες φαγητού με αποτέλεσμα να αυξάνεται το βάρος σας. Σε αυτό συμβάλλει και η κατακράτηση υγρών που παρατηρείται και σας κάνει να αισθάνεστε φουσκωμένοι. Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε συσσώρευση λίπους γύρω από την κοιλιά ακόμη και αν δεν είχατε ποτέ τέτοιο πρόβλημα.

Tips: Υπολογίζετε καθημερινά τις θερμίδες που καταναλώνετε και προσπαθήστε να κάνετε κάποιο είδος άσκησης προκειμένου να αποφύγετε την υπερβολική αύξηση του βάρους. Αποφύγετε το αλάτι το οποίο βοηθά στην κατακράτηση υγρών και να έχετε στο νου σας ότι τα κιλά θα φύγουν όταν σταματήσετε τη θεραπεία.

2) Αύξηση Αρτηριακής Πίεσης

Η κορτιζόνη εμπλέκεται στη ρύθμιση της ισορροπίας του ύδατος, του νατρίου και άλλων ηλεκτρολυτών του οργανισμού. Για το λόγο αυτό η λήψη κορτικοστεροειδών προκαλεί κατακράτηση υγρών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης.

Tips: Βγάλτε το αλάτι από τη διατροφή σας και αποφύγετε τις προπαρασκευασμένες τροφές οι οποίες περιέχουν πολύ νάτριο (συστατικό αλατιού) για να μειώσετε τη συσσώρευση υγρών και να βοηθήσετε στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Ελέγχετε την πίεσή σας τακτικά και αν τη βρείτε αυξημένη να το αναφέρετε στο γιατρό σας.

3) Αύξηση γλυκόζης (σακχάρου)

Δεδομένου ότι η κορτιζόνη εμπλέκεται στη διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, η μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα ή ακόμη και σε σακχαρώδη διαβήτη.

Tips: Θα χρειαστεί να επισκέπτεστε τακτικά το γιατρό σας για να ελέγχετε τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Εάν έχετε διαβήτη θα πρέπει να ακολουθήσετε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με τη διατροφή και την αγωγή σας και μπορεί να χρειαστεί να μετράτε το σάκχαρο στο σπίτι σας.

4) Έλκη ή αιμορραγία στομάχου

Τα κορτικοστεροειδή μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης έλκους ή γαστρεντερικής αιμορραγίας, ειδικά εάν ταυτόχρονα παίρνετε μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή ασπιρίνη.

Tips: Για να μειωθεί ο ερεθισμός του στομάχου και να αποφευχθούν τα έλκη και η αιμορραγία είναι προτιμότερο να λαμβάνετε τα στεροειδή μετά από ένα πλήρες γεύμα ή μαζί με αντιόξινα φάρμακα.

5) Μυκητιασική στοματίτιδα

Εάν τα κορτικοστεροειδή χορηγηθούν με τη μορφή εισπνοών για σύντομο χρονικό διάστημα οι περισσότεροι άνθρωποι τα ανέχονται καλά και έχουν λίγες ή καθόλου παρενέργειες. Η μακροχρόνια όμως χρήση π.χ. για το άσθμα μπορεί να προκαλέσει μυκητιασική στοματίτιδα.

Tips: Αν ξεπλένετε με νερό το στόμα σας μετά τις εισπνοές θα μειώσετε τον κίνδυνο να αναπτύξετε μύκητες στο στόμα.

Χριστίνα Ι. Μπουντούρη

Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός

Email: cbountouri@gmail.com

www.bountouri.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Πως να μην κολλήσω Ηπατίτιδα Β!

Πόνος στην κοιλιά: Πότε να ανησυχήσω;

Μήπως ο υπολογιστής σας αρρωσταίνει;

Τρίξιμο δοντιών: Τι είναι και πως θεραπεύεται;

Γιατί πέφτει ο σίδηρος μου;

Τελικά τι έχω κρυολόγημα ή αλλεργία;