Ένας στους δέκα πάσχοντες από άνοια μπορεί να μην έχουν τελικά μόνιμη έκπτωση των νοητικών λειτουργιών εξαιτίας παθολογικών διεργασιών που συμβαίνουν στον εγκέφαλό τους, αλλά μία αναστρέψιμη κατάσταση που οφείλεται σε πρόβλημα με το ήπαρ τους!
Αυτό είναι το απρόσμενο εύρημα νέας μελέτης που διεξήχθη σε εκατοντάδες χιλιάδες βετεράνους του αμερικανικού στρατού, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν πως ισχύει και για τον γενικό πληθυσμό.
Όπως λένε οι ερευνητές, είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν οι γιατροί την άνοια από την νοητική εκφύλιση που προκαλεί η προχωρημένη ηπατική νόσος. Η εκφύλιση αυτή αποκαλείται ηπατική εγκεφαλοπάθεια και είναι συχνή, λ.χ., στους πάσχοντες από κίρρωση του ήπατος.
Αν δεν διαγνωσθεί σωστά, οι ασθενείς μπορεί να μην λάβουν ποτέ την κατάλληλη θεραπεία. Η θεραπεία αυτή, όμως, μπορεί να την αντιστρέψει ή έστω να αποτρέψει την επιδείνωσή της.
Η νέα μελέτη διεξήχθη για να μάθουν περισσότερα οι επιστήμονες για την επίπτωση και τους παράγοντες κινδύνου που προκαλούν ηπατική εγκεφαλοπάθεια.
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Network Open. Οι ερευνητές ενέταξαν στη μελέτη τους 177.422 βετεράνους. Το 97% ήσαν άνδρες. Όλοι τους είχαν διαγνωστεί με άνοια μεταξύ 2009 και 2019. Κανένας τους όμως δεν είχε διαγνωστεί με κίρρωση του ήπατος. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 78 έτη.
Οι ερευνητές τους υπέβαλλαν σε εξετάσεις για να ελέγξουν τον βαθμό ίνωσης στο ήπαρ, που σηματοδοτεί την κίρρωση. Η κίρρωση είναι το τελικό αποτέλεσμα της ίνωσης, κατά την οποία δημιουργούνται ουλές στο ήπαρ που αντικαθιστούν τον μαλακό ιστό του. Οι ουλές αποτελούνται από ουλώδη ιστό ο οποίος είναι σκληρός.
Η ίνωση προέρχεται κυρίως από οίδημα και φλεγμονή. Μπορεί να είναι αναστρέψιμη, εάν εξαλειφθεί η αιτία που την προκαλεί.
Οι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην ίνωση και την κίρρωση είναι πολλοί και συμπεριλαμβάνουν:
- Την ηλικία (πιο συχνή μετά τη μέση ηλικία)
- Το φύλο (οι άνδρες κινδυνεύουν περισσότερο)
- Η χρήση αλκοόλ (ιδίως η κατάχρηση)
- Η ιογενής ηπατίτιδα
- Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και άλλα νοσήματα
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι το σχεδόν 30% των βετεράνων έχουν κάποιου βαθμού ηπατική νόσο.
Τα ευρήματα
Όπως έδειξε η παρούσα μελέτη, το 10,3% των συμμετεχόντων είχαν παθολογικά ευρήματα στις εξετάσεις ήπατος. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι είχαν αδιάγνωστη, προχωρημένη ηπατική νόσο και πιθανώς κίρρωση.
Ανάλογα ευρήματα είχε και μια άλλη, μικρότερη μελέτη που πραγματοποίησαν στους ασθενείς με άνοια εντός ιατρικού κέντρου. Το 11,2% είχαν επίσης παθολογικά ευρήματα στις εξετάσεις ήπατος.
«Η λανθασμένη διάγνωση της ηπατικής εγκεφαλοπάθειας μπορεί να καθυστερεί τη θεραπεία πολλών ανθρώπων», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Jasmohan Bajaj, καθηγητής Ηπατολογίας στο Πανεπιστήμιο Commonwealth της Βιρτζίνια. «Η έγκαιρη διάγνωση των ηπατικών προβλημάτων επιτρέπει την στοχευμένη αντιμετώπισή τους».
Ο Dr. Bajaj και οι συνεργάτες του εκτιμούν επίσης ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να βελτιωθεί η νοητική λειτουργία και η ποιότητα ζωής των ασθενών με άνοια, εάν πάσχουν από προχωρημένη ηπατική νόσο και κάνουν θεραπεία γι’ αυτήν. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστούν να υποβάλλονται όλοι οι πάσχοντες από άνοια σε εξετάσεις ήπατος.
«Με αυτό τον τρόπο, σημαντικός αριθμός ασθενών θα είχε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τη νοητική διαταραχή που επιφέρει η ηπατική νόσος», επισήμανε ο Dr. Bajaj.
Το σημαντικό είναι «να γνωρίζουν οι γιατροί για την δυνητική αλληλοκάλυψη της άνοιας με την ηπατική εγκεφαλοπάθεια, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί», κατέληξε.
Φωτογραφία: iStock