Η προσθήκη ενός ανοσοθεραπευτικού φαρμάκου στην καθιερωμένη αγωγή για το προχωρημένο λέμφωμα του Χότζκιν μπορεί να μειώνει κατά το ήμισυ τον ρυθμό εξέλιξης της νόσου και τον κίνδυνο θανάτου από αυτήν, σύμφωνα με νέα, διεθνή μελέτη.
Η ανοσοθεραπεία είναι το φάρμακο νιβολουμάμπη (nivolumab) που δοκιμάστηκε μαζί με το καθιερωμένο φαρμακευτικό σχήμα AVD. Τα αποτελέσματα από τον συνδυασμό τους δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine.
Το λέμφωμα Χότζκιν είναι καρκίνος των β-λεμφοκυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Προσβάλλει δυσανάλογα νέους ανθρώπους και είναι μία σχετικά σπάνια αιματολογική κακοήθεια. Στη χώρα μας διαγιγνώσκονται ετησίως περίπου 210 περιστατικά, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου (GCO).
«Η μέση ηλικία των ασθενών κατά τη διάγνωση είναι τα 30 έτη. Αυτό σημαίνει ότι οι μισοί ασθενείς είναι νεώτεροι», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Jonathan Friedberg, καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ.
Όπως γράφουν οι ερευνητές στο άρθρο τους, η καθιερωμένη θεραπεία για το προχωρημένο (στάδιο 3 ή 4) λέμφωμα Χότζκιν είναι η χορήγηση του σχήματος AVD μαζί με ένα άλλο φάρμακο που λέγεται brentuximab vedotin. Η θεραπεία αυτή σε συντομογραφία συμβολίζεται BV-AVD.
Ο συνδυασμός αυτός έχει βελτιώσει σημαντικά την έκβαση σε ενήλικες και παιδιά με τη νόσο, γράφουν οι επιστήμονες. Ωστόσο αυξάνει τις τοξικές επιδράσεις της θεραπείας στους ενήλικες. Επιπλέον, πάνω από τα μισά παιδιά θα χρειασθούν στη συνέχεια πρόσθετη ακτινοθεραπεία, ενώ πρόκληση αποτελούν και οι υποτροπές.
Η νέα θεραπεία
Στα μέσα του 2023 δημοσιεύθηκαν τα πρώτα, πολύ θετικά αποτελέσματα από τον συνδυασμό του nivolumab με το σχήμα AVD (σε συντομογραφία: Ν-AVD). Τώρα, τα νέα ευρήματα ενισχύουν εκείνη την πρώτη θετική εικόνα.
Στη σχετική μελέτη εντάχθηκαν 970 ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν λέμφωμα Χότζκιν. Η ηλικίας τους ήταν 12 ετών και άνω. Όλοι έπασχαν από προχωρημένο νόσο, δηλαδή σταδίου 3 ή 4.
Οι ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η μία έλαβε τον καθιερωμένο συνδυασμό BV-AVD και η άλλη τον ερευνητικό συνδυασμό Ν-AVD.
Η πρώτη ανάλυση (αυτή του 2023) έγινε κατά μέσον όρο 12,1 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας. Όπως έδειξε, ο συνδυασμός Ν-AVD μείωνε κατά 52% τις πιθανότητες εξέλιξης της νόσου ή θανάτου.
Η νέα ανάλυση έγινε στα 2,1 χρόνια παρακολούθησης κατά μέσον όρο. Όπως έδειξε, το 92% των ασθενών που πήραν τον συνδυασμό N-AVD δεν παρουσίασαν εξέλιξη του λεμφώματός τους. Το αντίστοιχο ποσοστό σε όσους πήραν τον καθιερωμένο συνδυασμό BV-AVD ήταν 83%.
Επιπλέον, οι ασθενείς που έπαιρναν το nivolumab και έχασαν τη ζωή τους ήταν πολύ λιγότεροι. Πέθανε το 0,6% έναντι του 1,7% στην ομάδα που είχε πάρει το καθιερωμένο σχήμα.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι πιθανότητες εξέλιξης ή θανάτου από το λέμφωμα ήταν κατά 55% λιγότερες με το νέο συνδυασμό.
Και λιγότερες παρενέργειες
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι με το νέο σχήμα ήταν πολύ λιγότεροι οι ασθενείς που χρειάσθηκε να διακόψουν τη θεραπεία λόγω παρενεργειών. Η διαφορά ήταν 7,6% έναντι 12% στην ομάδα που έπαιρνε την καθιερωμένη αγωγή.
Οι παρενέργειες ήταν γενικώς λιγότερες με το nivolumab, αναφέρουν οι ερευνητές. Αυτό ίσχυε ιδιαιτέρως για τους ηλικιωμένους ασθενείς (60 ετών και άνω).
Όπως εξήγησε ο Dr. Friedberg, η αντιμετώπιση του λεμφώματος Χότζκιν γενικώς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ογκολογίας. «Τη δεκαετία του 1960 η διάγνωσή του ισοδυναμούσε με θανατική καταδίκη για τους ασθενείς. Σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα (το 75% ή και 80%) ιώνται», τόνισε.
Ωστόσο μερικοί ασθενείς έχουν ιδιαιτέρως επιθετικό λέμφωμα Χότζκιν ή διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Αυτοί οι ασθενείς είναι το εναπομείναν «20-25% των ασθενών που δεν ιώνται. Αυτοί οι ασθενείς χρειάζονται περαιτέρω αγωγή και λαμβάνουν σημαντικά τοξική θεραπεία», είπε. «Η νέα θεραπεία είναι ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση όσον αφορά την μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών».
Το σχήμα AVD αποτελείται από τα φάρμακα δοξορουμπικίνη/αδριαμυκίνη, βινμπλαστίνη και δακαρβαζίνη.
Φωτογραφία: iStock