Αναστάτωση προκάλεσε στους φιλάθλους του Παναθηναϊκού η είδηση ότι ο Χόρντουρ Μάγκνουσον υπέστη ρήξη προσθίου χιαστού στο αριστερό γόνατο και ενδέχεται να χάσει την τρέχουσα σεζόν.
Ο πρόσθιος χιαστός είναι ένας σύνδεσμος που βρίσκεται στο κέντρο της άρθρωσης του γόνατος. Συνδέει τον μηρό με την κνήμη και σταθεροποιεί το γόνατο στη διάρκεια της κάμψης, της έκτασης και της στροφής του.
Η σημαντικότερη λειτουργία του είναι η συγκράτηση της κνήμης, ώστε να μην παρεκτοπισθεί προς τα εμπρός σε σχέση με τον μηρό κατά τη διάρκεια της κίνησης του γόνατος, αναφέρει ο ορθοπεδικός χειρουργός δρ Ιωάννης Τριανταφυλλόπουλος, διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ.
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι πολύ συχνή κάκωση στους αθλητές. Προκαλείται μετά από βίαιη ή ξαφνική στροφική κίνηση ή πλάγια πλήξη του γόνατος.
Οι θεραπευτικές επιλογές που έχει ο τραυματίας είναι είτε να γίνει συντηρητική αποκατάσταση, είτε χειρουργική-αρθροσκοπική αποκατάσταση. Οι παράγοντες που παίζουν ρόλο στην απόφαση για το τι από τα δύο θα γίνει είναι οι εξής:
- Η παλαιότητα του τραυματισμού
- Ο βαθμός αστάθειας του γόνατος
- Η ηλικία του ασθενούς
- Το επίπεδο των δραστηριοτήτων του
- Οι προσδοκίες του για επιστροφή στην άθληση
- Τυχόν συνυπάρχουσες κακώσεις
Με βάση αυτά τα κριτήρια αποφασίζει ο ορθοπεδικός – και πάντα σε διάλογο με τον ασθενή – για το είδος της θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Η συντηρητική αποκατάσταση
Η συντηρητική αποκατάσταση μετά τη ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου συνίσταται σε συγκεκριμένο πρόγραμμα αποθεραπείας που στόχο έχει:
- Την μυϊκή ενδυνάμωση
- Την ισορροπία
- Την ιδιοδεκτικότητα
Απώτερος στόχος είναι η σταδιακή επιστροφή του ασθενούς στις δραστηριότητες που είχε πριν τραυματισθεί. Το όλο πρόγραμμα σχεδιάζεται από τον ορθοπεδικό ιατρό και εκτελείται σε συνεργασία με φυσικοθεραπευτές που είναι εξειδικευμένοι στις αθλητικές κακώσεις, τονίζει ο κ. Τριανταφυλλόπουλος.
Η αρθροσκοπική αποκατάσταση
Η αρθροσκοπική αποκατάσταση για τη ρήξη του προσθίου χιαστού επιλέγεται σε νεαρά άτομα, στους αθλητές και σε άτομα μέσης ηλικίας με αυξημένες δραστηριότητες.
Είναι επίσης απαραίτητη όταν ο ίδιος ο ασθενής αισθάνεται την αστάθεια της άρθρωσης. Μπορεί να αναφέρει, λ.χ., «γιατρέ, μου φεύγει το γόνατο, φοβάμαι να αθληθώ, δεν έχω εμπιστοσύνη στο πόδι μου…».
Αν οι εξετάσεις δείξουν ότι εκτός από ρήξη προσθίου χιαστού ο ασθενής έχει και άλλες βλάβες, πάλι πρέπει να γίνει αρθροσκοπική αποκατάσταση. Πιθανές συνυπάρχουσες βλάβες είναι λ.χ.:
- Ρήξεις μηνίσκων
- Τραυματισμοί του αρθρικού χόνδρου
- Ρήξεις και άλλων συνδέσμων του γόνατος
Τι μόσχευμα χρησιμοποιείται
Η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου αντιμετωπίζεται με μόσχευμα, που αποκαθιστά τον σύνδεσμο. Το μόσχευμα προέρχεται από το σώμα του ίδιου του ασθενούς (αυτομόσχευμα). Επομένως, είναι ελεύθερο από οποιεσδήποτε ανοσιακές αντιδράσεις, διευκρινίζει ο κ. Τριανταφυλλόπουλος.
Επιπλέον, το αυτομόσχευμα εξασφαλίζει την ταχύτερη και καλύτερη ενσωμάτωσή του στην περιοχή που θα τοποθετηθεί. Η επιλογή του κατάλληλου αυτομοσχεύματος αποφασίζεται από τον θεράποντα και πάντα με ενημέρωση του ασθενούς.
Για να διορθωθεί η ρήξη, η πρώτη επιλογή είναι ο επιγονατιδικός τένοντας. Αυτός λαμβάνεται από την πρόσθια επιφάνεια του γόνατος. Εναλλακτική επιλογή αποτελεί το μόσχευμα των οπίσθιων μηριαίων–καμπτήρων του γόνατος (hamstrings) και του τετρακεφάλου.
«Η χρήση συνθετικών μοσχευμάτων ή αλλομοσχευμάτων (πτωματικών) επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικά ιδιαίτερες και σύνθετες αποκαταστάσεις γονάτων με πολλαπλές κακώσεις», τονίζει ο ειδικός.
Ελάχιστα επεμβατική
Το μόσχευμα του επιγονατιδικού τένοντα, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία αλλά και με βάση τη χειρουργική εμπειρία του θεράποντος, αποτελεί το πλέον ισχυρό μόσχευμα. Έχει τα μικρότερα ποσοστά αποτυχίας και νέας ρήξης, αλλά και τα μικρότερα ποσοστά μετεγχειρητικής μόλυνσης.
«Η λήψη του συγκεκριμένου μοσχεύματος και η τοποθέτησή του παρουσιάζουν τεχνικές δυσκολίες. Απαιτούν επίσης ιδιαίτερη εμπειρία και χειρουργική ικανότητα. Το αποτέλεσμα όμως πραγματικά ανταμείβει τόσο τον χειρουργό όσο και τον ασθενή», υπογραμμίζει ο δρ Τριανταφυλλόπουλος.
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου αντιμετωπίζεται πλέον με την ελάχιστα παρεμβατική τεχνική All Inside. Η τεχνική αυτή προσφέρει λιγότερο μετεγχειρητικό άλγος, μικρότερες χειρουργικές τομές και ευκολότερη αποθεραπεία.
Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην εφαρμογή της όσον αφορά στην ηλικία του ασθενούς ή τις δραστηριότητες και τα αθλήματα που κάνει. Μπορεί να εφαρμοστεί σε αθλητές υψηλών επιδόσεων, ερασιτέχνες αθλητές αλλά και σε νεαρούς αθλητές, οι οποίοι έχουν ανοικτές επιφυσιακές πλάκες οπότε δεν θα επηρεαστεί η ανάπτυξη του πάσχοντος σκέλους, καταλήγει ο ειδικός.
Φωτογραφία: iStock