Μακροζωία: Επιστήμονες βρήκαν γιατί μερικοί άνθρωποι ξεπερνούν τα 100 χρόνια ζωής

Ξεχάστε ό,τι ξέρατε για τη μακροζωία. Αν και οι περισσότερες έως τώρα μελέτες για το θέμα, την συσχετίζουν με τις συνήθειες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, μια νέα μελέτη με ελληνική υπογραφή δείχνει ότι το κλειδί είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Tufts διαπίστωσαν ότι οι υπεραιωνόβιοι άνθρωποι έχουν μοναδική σύνθεση κυττάρων στο ανοσοποιητικό τους σύστημα, τα οποία τους παρέχουν υψηλή προστασία εναντίον των νοσημάτων.

Τα κύτταρα αυτά τους επιτρέπουν να αναρρωνύουν γρήγορα από κάθε πάθηση που εκδηλώνουν. Επιπλέον, δεν ακολουθούν την φυσιολογική εκφύλιση που αναμένεται με την πάροδο της ηλικίας. Το αποτέλεσμα είναι η εκπληκτική μακροζωία των ανθρώπων που τα φέρουν.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Lancet eBiomedicine. Όπως γράφουν οι ερευνητές, η νοσηρότητα και η θνησιμότητα σχετίζονται με αλλαγές στα ανοσοποιητικά κύτταρα, οι οποίες φυσιολογικά συμβαίνουν με την πάροδο του χρόνου.

Σε πολλούς αιωνόβιους ανθρώπους, όμως, παρατηρείται συχνά αξιοσημείωτη καθυστέρηση στην ανάπτυξη χρονίων νοσημάτων. Παρατηρείται επίσης εκπληκτική ικανότητα να ξεπερνούν σοβαρά νοσήματα. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι διαθέτουν μοναδική ανοσία, η οποία παραμένει απρόσμενα λειτουργική καθώς μεγαλώνουν.

Η νέα μελέτη

Για να εξακριβώσουν τι το ιδιαίτερο έχει η ανοσία τους και πως σχετίζεται με τη μακροζωία, οι επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα αίματος από επτά υπεραιωνόβιους εθελοντές, ηλικίας 100 έως 119 ετών.

Η ανάλυση έδειξε ότι διέθεταν απρόσμενο προφίλ ανοσοποιητικών κυττάρων. Είχαν, λ.χ., σημαντική μετατόπιση των CD4 Τ-λεμφοκυττάρων σε Β-λεμφοκύτταρα. Τα CD4 κύτταρα είναι λευκά αιμοσφαίρια που καταπολεμούν λοιμώξεις, αλλά έχουν βοηθητικό ρόλο. Τα Β-λεμφοκύτταρα παράγουν αντισώματα και επιπλέον «θυμούνται» τους εισβολείς στον οργανισμό.

Παρότι, δηλαδή, είναι όλα κύτταρα του ανοσοποιητικού, το καθένα επιτελεί διαφορετικές λειτουργίες. Η μετάθεση των κυττάρων υποδηλώνει ότι το ανοσοποιητικό τους προσαρμόστηκε στη διάρκεια της ζωής τους με τρόπο που οδήγησε στη μακροζωία.

Οι υπεραιωνόβιοι εθελοντές έφεραν επίσης γονίδια που εκφράζονταν μόνο στα κύτταρα του δικού τους αίματος. Ένα από αυτά ήταν, λ.χ., το γονίδιο S100A4. Αυτό ανήκει σε μία ευρύτερη ομάδα γονιδίων που παίζουν ρόλο στις σχετιζόμενες με την ηλικία ασθένειες. Ωστόσο συνδέεται με την μακροζωία και τη μεταβολική ρύθμιση.

Οι ερευνητές επαλήθευσαν τα ευρήματά τους σε επτά άλλους αιωνόβιους εθελοντές. Εξέτασαν επίσης δείγματα αίματος και από 52 νεότερα άτομα (ηλικίες 20-89 ετών). Έτσι διαπίστωσαν ότι τα ανοσοποιητικά κύτταρα των αιωνόβιων ανθρώπων δεν ακολουθούσαν τις τάσεις της φυσικής γήρανσης.

Προστατευτικοί μηχανισμοί

«Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν την υπόθεση ότι οι αιωνόβιοι άνθρωποι διαθέτουν προστατευτικούς παράγοντες που τους επιτρέπουν να ξεπερνούν τις νόσους και να φθάνουν σε πολύ προχωρημένη ηλικία», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Τάνια Καραγιάννη, ειδική σε θέματα Βιοπληροφορικής στο Ιατρικό Κέντρο του Tufts.

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν εάν η μοναδική ανοσολογική ικανότητα των υπεραιωνόβιων ανθρώπων είναι γενετική ή επηρεάζεται από άλλους παράγοντες.

«Η μακροζωία είναι πολύπλοκο θέμα», εξήγησε ο ερευνητής Dr. Stefano Monti, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής & Βιοστατιστικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. «Οι πιθανοί παράγοντες που εμπλέκονται είναι πολλαπλοί. Παίζουν ρόλο τα γονίδια που κληρονομούμε από τους γονείς μας. Παίζει ρόλο ο τρόπος ζωής. Και φυσικά υπάρχει και η τύχη».

Σε κάθε περίπτωση, ευελπιστούν ότι τα ευρήματά τους μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την μελέτη της ανοσολογικής ανθεκτικότητας. Η ανθεκτικότητα αυτή οδηγεί σε ακραία μακροζωία και θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων, καταλήγουν.

Φωτογραφία: iStock