Μάνα είναι μόνο… μία ή δύο;

Ο θεσμός της παρένθετης μητέρας διαδίδεται και στην Ελλάδα μια που έχει θεσμοθετηθεί νομικά έστω και αν υπάρχουν ακόμη θολά σημεία.

Άλλωστε αίσθηση είχε προκαλέσει υπόθεση με παρένθετη μητέρα πριν λίγα χρόνια που έλαβε άδεια εγκυμοσύνης η οποία όμως δεν αναγνωρίσθηκε από το Ταμείο της.

Ήταν μια σπάνια για τα… παγκόσμια χρονικά περίπτωση που ασφαλιστικό ίδρυμα δεν αναγνώρισε τα … αυτονόητα, την εγκυμοσύνη. Παρένθετη μητέρα επισκέφθηκε υποκατάστημα του ΙΚΑ προκειμένου να επιβεβαιώσει τα δικαιώματά της και να λάβει τα επιδόματα της. Ωστόσο την περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη: ο αρμόδιος υπάλληλος της διαμήνυσε ότι δεν αναγνωρίζεται η άδειά της συνεπώς κακώς την έλαβε ενώ δεν δικαιούται και τα αντίστοιχα επιδόματα επειδή ήταν… παρένθετη μητέρα.

Τι είναι η παρένθετη μητέρα

Ηπαρένθετημητέραείναι μια γυναίκα που φέρνει ένα έμβρυο για κάποιον άλλο, συνήθως ένα ζευγάρι.

Όταν αναφερόμαστε στον όρο «παρένθετη μητρότητα» ή «δανεισμό μήτρας» εννοούμε την περίπτωση κατά την οποία μεταφέρεται για κυοφορία στο σώμα τρίτης γυναίκας (της παρένθετης) γονιμοποιημένο ωάριο ξένο προς την ίδια.

Αν και δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα στοιχεία, εκτιμάται ότι στις αρχές του 2007 οι παρένθετες μητέρες φτάνουν τις 500 κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η παρένθετη μητρότητα αποτελεί σήμερα απαγορευμένη πρακτική στην Ιταλία, την Αυστραλία, την Ισπανία και την Κίνα, ενώ επιτρέπεται υπό περιορισμούς στις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την Γερμανία.

Στη Χώρα μας, όπως και σε άλλα Ευρωπαϊκά Κράτη, αποτρέπεται το εμπόριο τέτοιου είδους, καθώς υφίσταται σαφής νομοθεσία που επιτρέπει την παρένθετη μητρότητα και καθορίζει το πλαίσιο βάσει του οποίου μπορεί να διενεργηθεί. Η παρένθετη μητρότητα στην Ελλάδα, υφίσταται από το 2005, όποτε και μπήκε σε εφαρμογή η σχετική νομοθεσία του Υπουργείου Υγείας.

Ένα ζευγάρι που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί με αυτό τον τρόπο, αρχικά μέσω δικηγόρου αποκτά την ειδική άδεια για να ξεκινήσει τις διαδικασίες. Στη συνέχεια βρίσκει την γυναίκα (παρένθετη μητέρα) και αφού υπάρξει δικαστική έγκριση ξεκινά η διαδικασία.

Μετά τη γέννηση του παιδιού, ηπαρένθετη μητέρατο «παραδίδει» στους ανθρώπους που την έχουν «προσλάβει».

Μια γυναίκα θα μπορούσε να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει μια παρένθετη μητέρα για διάφορους λόγους, όπως:

1.Μπορεί να έχει προβλήματα στη μήτρα της.

2. Μπορεί να έχει αφαιρέσει την μήτρα της.

3. Μπορεί να υπάρχουν ασθένειες που καθιστούντην εγκυμοσύνη αδύνατη ή ιατρικά επικίνδυνη, όπως σε:

• Σοβαρήκαρδιοπάθεια,
• Νεφρική ανεπάρκεια,
• Ορμονικές διαταραχές,
• Διαρκή λήψη φαρμακευτικής αγωγής,
• Αυξημένο κίνδυνο αποβολής.

4. Έχει αποτύχει να μείνει έγκυος με εξωσωματική γονιμοποίηση ή να υιοθετήσει ένα παιδί.

5. Η ηλικία.

6. Η οικογενειακή κατάσταση και ο σεξουαλικός προσανατολισμός.

Το γονιμοποιημένο ωάριο μπορεί να προέλθει από:

1. Γενετικό υλικό του άτεκνου ζευγαριού που επιθυμεί την απόκτηση παιδιού.

2. Σπέρμα του συζύγου ή συντρόφου της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί και ωάριο άλλης γυναίκας.

3. Ωάριο της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί και σπέρμα τρίτου δότη.

4. Γενετικό υλικό τρίτων προσώπων.

Σε κάθε περίπτωση, η παρένθετη μητέρα δεν επιτρέπεται να κυοφορεί δικό της γονιμοποιημένο ωάριο!

Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν θεσπισμένα κριτήρια για την επιλογή της παρένθετης μητέρας, αλλά για να την επιλέξετε θα πρέπει να πληρεί τουλάχιστον τα παρακάτω:

1. Να είναι πάνω από 21 ετών και κάτω από 50 .

2. Να έχει ήδη γεννήσει τουλάχιστον ένα υγιές παιδί. Αυτό σημαίνει ότι γνωρίζει τους κινδύνους της εγκυμοσύνης και του τοκετού, όπως και το «συναισθηματικό δέσιμο» με το νεογέννητο.

3. Να έχει περάσει από ψυχιατρική εξέταση.

4. Να υπογράψει πρόθυμα το συμβόλαιο, δηλαδή την έγγραφη και χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα συμφωνία ανάμεσα στους άμεσα εμπλεκομένους, (μέλλοντες γονείς, παρένθετης μητέρας και του συζύγου της εάν έχει).

Η παρένθετη μητέρα θα πρέπει να συμφωνήσει με το ρόλο και τις ευθύνες της στην εγκυμοσύνη, όπως και για τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει για να διασφαλίσει την γέννηση ενός υγιούς νεογνού. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να συμφωνήσει στο να «επιστρέψει» το μωρό μετά τη γέννησή του.

5. Να έχει εξετασθεί για μολυσματικές ασθένειες όπως:

• Σύφιλη
• Γονόρροια
• Χλαμύδια
• Κυτταρομεγαλοϊό
• Ηπατίτιδας B και C
• HIV
• Ιλαρά
• Ανεμοβλογιά
• Ερυθρά
• Κακοήθειες.

6. Η παρένθετη μητέρα θα πρέπει να έχει το δικό της γιατρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

7. Όλοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει να διαμένουν στην Ελλάδα.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να βρεθεί μια παρένθετη μητέρα:

• Από φίλους ή την οικογένεια
• Από διάφορα «πρακτορεία»

Η παρένθετη μητρότητα είναι μια μορφή εξωσωματικής γονιμοποίησης, με ποσοστά επιτυχίας που κυμαίνονται από 30, 60, 70%, ανάλογα με το πρόβλημα και το περιστατικό.