Εξαιρετικά επικίνδυνη για τα μάτια και την όραση μπορεί να αποδειχθεί η περίοδος των γιορτών, καθώς το αίσθημα της ανεμελιάς και το άφθονο ποτό μάς κάνουν πιο ριψοκίνδυνους απ’ όσο συνήθως.
Δυστυχώς, όμως, πολλά είναι αυτά που μπορεί να πάνε στραβά. O χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ. Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, εξηγεί ποιες είναι οι γιορτινές παγίδες για τα μάτια και τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε εσάς και τους αγαπημένους σας.
Χριστουγεννιάτικο δέντρο
Τα αιχμηρά, βελονοειδή φύλλα του αλλά και τα κλαδιά του αποτελούν συχνή αιτία τραυματισμού στα μάτια. Για να προστατευθείτε, βεβαιωθείτε κατ’ αρχάς ότι βρίσκεται σε μία γωνία του σπιτιού, όπου δεν είναι εύκολο να εκτεθεί κάποιος σε αυτό.
Αν έχετε μικρά παιδιά στο σπίτι, βεβαιωθείτε ότι έχετε δημιουργήσει γύρω από το δέντρο φυσικά εμπόδια, ώστε να μην το πλησιάζουν άθελά τους όταν παίζουν.
Σαμπάνια
Οι περισσότεροι άνθρωποι ανοίγουν την Πρωτοχρονιά ένα μπουκάλι σαμπάνια ή αφρώδη οίνο «για το καλό». Δεν είναι όμως καθόλου καλή ιδέα να το ανακινήσετε πριν το ανοίξετε. Ούτε πρέπει να προσπαθήσετε να το ανοίξετε δίχως να το παγώσετε πρώτα.
Ο φελλός που εκτοξεύεται όταν έχει ανακινηθεί το μπουκάλι, μπορεί να φτάσει την ταχύτητα των 80 χιλιομέτρων την ώρα. Η ταχύτητα αυτή είναι αρκετή για να σπάσει το παρακείμενο τζάμι. Φανταστείτε λοιπόν τι βλάβη μπορεί να προκληθεί, αν κτυπήσει εσάς ή κάποιον παρευρισκόμενο στο μάτι.
Διαβάστε ακόμα: Τι μπορεί να πάθετε αν σας κτυπήσει ο φελλός της σαμπάνιας στο μάτι
Οι πιθανοί τραυματισμοί που έχουν αναφερθεί κυμαίνονται από εκδορά στον κερατοειδή (επιφανειακό) χιτώνα του ματιού έως πληγή που φθάνει βαθιά μέσα στο μάτι.
Αυτού του είδους οι τραυματισμοί απαιτούν χειρουργική επέμβαση για να διορθωθούν. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσουν χρόνια αργότερα στην τύφλωση. Και αυτό διότι μακροπρόθεσμα μπορεί να έχουν συνέπειες, όπως το όψιμης έναρξης γλαύκωμα που μπορεί να οδηγήσει σε προοδευτική απώλεια της όρασης.
Γι’ αυτό τον λόγο, μετά από τέτοιου είδους τραυματισμούς συνιστάται τακτικός προληπτικός έλεγχος των ματιών, ώστε να εντοπιστούν εγκαίρως τυχόν προβλήματα.
Για να προφυλαχθείτε όλοι, ακολουθήστε τις εξής συμβουλές:
- Παγώστε καλά τον αφρώδη οίνο ή την σαμπάνια πριν την ανοίξετε
- Μην ανακινήσετε το μπουκάλι
- Ανοίξτε προσεκτικά το μπουκάλι, με τον φελλό υπό γωνία 45 μοιρών και στραμμένο προς μία κατεύθυνση όπου δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος (ούτε και επιφάνεια όπου μπορεί να εξοστρακιστεί).
Φώτα LED και λέιζερ
Είναι πολύ κακή ιδέα να κοιτάζετε επίμονα τους λαμπτήρες LED και τα λέιζερ. Και τα δύο μπορεί να προκαλέσουν βλάβη βαθιά μέσα στα μάτια, στις φωτοευαίσθητες δομές τους. Οι δομές αυτές είναι τα κύτταρα-υποδοχείς του φωτός στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και στην ωχρά κηλίδα).
Για τον ίδιο λόγο δεν πρέπει ποτέ να αφήνετε τα μικρά παιδιά να παίζουν με παιχνίδια λέιζερ.
Πυροτεχνήματα και sparklers
Η αλλαγή του χρόνου με τα πυροτεχνήματα να φωτίζουν τον σκοτεινό ουρανό αποτελεί αγαπημένη παράδοση σε όλο τον κόσμο. Το ίδιο και η χρήση μικρών πυρσών (sparklers) που πολλοί ανάβουν για να τονίσουν την γιορτινή ατμόσφαιρα.
Ωστόσο τα πυροτεχνήματα μπορεί να αποδειχθούν πολύ επικίνδυνα στα χέρια των μη ειδικών, όλων των ηλικιών. Αν δεν ασχολείστε επαγγελματικά με τα πυροτεχνήματα, μην τα χρησιμοποιήσετε εσείς. Και αν παρευρεθείτε σε κάποιον εορτασμό με πυροτεχνήματα, διατηρήστε απόσταση ασφαλείας.
Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι στο 65% των ατυχημάτων, τραυματίζονται οι παρευρισκόμενοι και όχι οι χρήστες τους. Επιπλέον, από τους τραυματισμούς με πυροτεχνήματα το 15% συμβαίνει στα μάτια.
Αντίστοιχα, οι φλόγες που πετούν τα sparklers μπορεί εύκολα να τραυματίσουν στο μάτι κάποιον που πλησιάζει το πρόσωπό του πολύ κοντά τους. Στις ΗΠΑ, λ.χ., τραυματίζονται ετησίως στα μάτια σχεδόν 1.200 άτομα από τα sparklers, καθώς η φλόγα τους φτάνει σε θερμοκρασίες άνω των 1.000 βαθμών Κελσίου, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας.
Επομένως, πρέπει να τα χρησιμοποιείτε με την μέγιστη δυνατή προσοχή. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι:
- Θα τα ανάβετε μόνο στη βεράντα ή τον κήπο
- Θα τα κρατάτε μακριά από το πρόσωπό σας και τους άλλους παρευρισκόμενους
- Δεν θα τα επαναχρησιμοποιείτε
Πάρτι poppers
Τα πάρτι poppers θεωρούνται παιδικά πυροτεχνήματα. Είναι ένας κύλινδρος που περιέχει πολύχρωμες λωρίδες και κομφετί, σε συμπιεσμένο αέρα. Ωστόσο πρέπει και αυτά να χρησιμοποιούνται με προσοχή, διότι το περιεχόμενό τους εκτοξεύεται με αρκετή δύναμη ώστε να φτάσουν σε απόσταση αρκετών μέτρων.
Αν λοιπόν δεν προσέξετε την κατεύθυνση όπου θα κινηθεί το περιεχόμενό τους, μπορεί εύκολα να συμβεί τραυματισμός στα μάτια. Για κάθε ενδεχόμενο, να μην αφήνετε τα μικρά παιδιά να τα χρησιμοποιούν χωρίς επίβλεψη.
Βρώμικα χέρια
Το τελευταίο που χρειάζεστε τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς είναι να μολυνθείτε με τα παθογόνα που συγκεντρώνονται στα χέρια με κάθε αντικείμενο που αγγίζετε. Αν θέλετε να τρίψετε τα μάτια σας, φροντίστε πρώτα να σαπουνίσετε καλά ή να απολυμάνετε τα χέρια σας.
Περπάτημα σε πεζοδρόμια και δρόμους
Η νύχτα της Πρωτοχρονιάς είναι η πιο επικίνδυνη απ’ όλες για τους πεζούς, οι οποίοι συχνά έχουν καταναλώσει αλκοόλ με συνέπεια να μην έχουν καλή ισορροπία. Η μεγαλύτερη απειλή για τα μάτια τους είναι οι πτώσεις. Αποτελούν την δεύτερη συχνότερη αιτία μεταφοράς στο νοσοκομείο με τραυματισμό στο μάτι (πρώτη είναι οι καυγάδες).
Ειδικά τον χειμώνα, αν στον δρόμο έχει πάγο ή/και φοράτε ολισθηρά ή ψηλοτάκουνα παπούτσια, ο κίνδυνος πτώσεως είναι ακόμα μεγαλύτερος. Επομένως, να προσέχετε που πατάτε όταν βαδίζετε στα πεζοδρόμια και τους δρόμους για να προστατεύσετε (και) τα μάτια σας.
Φωτογραφία: iStock