Ένα στα τέσσερα ζωικά είδη που ζουν στο γλυκό νερό, απειλούνται με εξαφάνιση εξαιτίας των ανθρώπινων παρεμβάσεων, προειδοποιεί διεθνής ομάδας επιστημόνων.
Τα περισσότερο απειλούμενα είδη είναι καρκινοειδή και ψάρια που ζουν κυρίως σε ποτάμια, γράφουν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, τα οικοσυστήματα του γλυκού νερού είναι σημαντικά για την επιβίωσή μας και την οικονομική ανάπτυξη. Δυστυχώς όμως δέχονται δυσανάλογες πιέσεις εξαιτίας της αλόγιστης συμπεριφοράς των ανθρώπων.
Υπολογίζεται ότι στο γλυκό νερό ζει πάνω από το 10% όλων των γνωστών ειδών της πανίδας. Η βιοποικιλότητά τους παρέχει σημαντικά οφέλη, αλλά απειλείται από παράγοντες όπως:
- Η ρύπανση
- Τα φράγματα
- Η γεωργία
- Τα χωροκατακτητικά είδη
Οι ερευνητές γράφουν ότι μεταξύ 1970 και 2015 χάθηκε το 35% της επιφάνειας των υγροτόπων στη γη. Στους υγροτόπους ανήκουν λίμνες, ποτάμια, έλη κ.λπ. Η απώλεια αυτή έγινε με ρυθμό τριπλάσιο απ’ ό,τι η απώλεια των δασών, αλλά δεν έγινε ευρέως αντιληπτή.
Από τους εναπομείναντες υγροτόπους, το 65% βρίσκονται υπό μέτρια έως υψηλή απειλή. Επιπλέον, το 37% των ποταμών της γης άνω των 1.000 χιλιομέτρων δεν ρέουν πλέον ελεύθερα σε όλο το μήκος τους.
Τα ευρήματα
Στη νέα έρευνα οι επιστήμονες εξέτασαν στοιχεία για 23.496 είδη που ζουν στο γλυκό νερό. Όπως διαπίστωσαν, το 24% εξ αυτών διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης. Το υψηλότερο ποσοστό απειλούμενων ειδών (φθάνει στο 30%) έχουν τα δεκάποδα καρκινοειδή, δηλαδή:
- Καβούρια
- Καραβίδες
- Γαρίδες
Απειλείται επίσης το 26% των ψαριών του γλυκού νερού (σε αυτά ανήκουν λ.χ. η πέρκα, η αθερίνα, το χέλι κ.λπ.). Σημειώνεται, δε, πως ακόμα και ο σολομός του Ατλαντικού αναπαράγεται και ζει τα πρώτα χρόνια της ζωής του σε γλυκό νερό (ποτάμια). Στη θάλασσα βγαίνει όταν μεγαλώσει.
Στα απειλούμενα είδη συμπεριλαμβάνεται και το 16% των οδοντόγναθων εντόμων. Τα οδοντόγναθα είναι περίπου 6.000 είδη, τα 120 εκ των οποίων ζουν στο γλυκό νερό στην Ευρώπη. Στη χώρα μας είναι πιο γνωστά ως λιβελλούλες.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 71% των απειλούμενων ειδών ζει σε ποτάμια, ενώ επηρεάζονται κυρίως από:
- Τη ρύπανση (το 54%)
- Τα φράγματα και την εξόρυξη νερού (το 39%)
- Την αλλαγή της χρήσης γης και τη γεωργία (το 37%)
- Τα χωροκατακτητικά είδη και τις ασθένειες (το 28%)
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για τη λήψη μέτρων και την αντιμετώπιση των απειλών, για να αποτραπούν περαιτέρω απώλειες στην πανίδα.
Φωτογραφία: iStock