Μελάνωμα: Πώς η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) βοηθά στη διάγνωση δερματολογικών καρκίνων

Του Δρ. Κωνσταντίνου Κουσκούκη*

Ο ζωοδότης ήλιος προσφέρει την ενέργειά του για τη ζωή μας, για την ευεξία μας, την παραγωγή βιταμίνης D3, η οποία βοηθάει στο ανοσοποιητικό σύστημα και την οστεοπόρωση, αλλά εγκυμονεί και κινδύνους από την υπεριώδη ακτινοβολία με διάφορες επιπτώσεις: από ένα απλό ηλιακό έγκαυμα μέχρι τις πιο χρόνιες καταστάσεις, όπως ο καρκίνος του δέρματος, το μέλανωμα και η φωτογήρανση.

Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στη μείωση του στρώματος του όζοντος, το οποίο λειτουργεί ως φυσικό στρώμα προστασίας της γης, απορροφώντας την επιβλαβή υπεριώδη (UV) ακτινοβολία του ηλίου. Οι μετεωρολογικές αλλαγές και οι μεγαλύτερες περίοδοι ηλιοφάνειας αυξάνουν τον δείκτη UV, οδηγώντας σε έκθεση.

Καθώς οι αυξημένες θερμοκρασίες κυριαρχούν και τα καλοκαίρια γίνονται θερμότερα και πιο παρατεταμένα, οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε υπαίθριους χώρους, αυξάνοντας σημαντικά την έκθεσή τους στη UV ακτινοβολία. Είναι επομένως εύκολο να συμπεράνει κανείς ότι η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσει τις βλαπτικές επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας, ειδικά εάν δεν προφυλασσόμαστε.

Στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο περισσότερα από 1.000 νέα περιστατικά μελανώματος και του καρκίνου του δέρματος, έναντι περίπου 400 που εντοπίζονταν κατά μέσον όρο τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα.

Τεχνητή νοημοσύνη (AI): Πολύτιμο εργαλείο στις δερματολογικές βλάβες

Σε χρήσιμο εργαλείο για την έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος και του καρκίνου του δέρματος εξελίσσεται η Τεχνητή Νοημοσύνη, με την αξιοποίηση της τρισδιάστατης απεικόνισης με ενσωματωμένους αλγόριθμους, που παρουσιάζουν αλματώδη ανάπτυξη, καθώς έχουν τη δυνατότητα να αναλύουν δερματολογικές εικόνες και να εντοπίζουν καταστάσεις όπως το μελάνωμα, η ψωρίαση και το έκζεμα με υψηλό βαθμό διαγνωστικής ακρίβειας.

Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τα προβλήματα που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία εκ μέρους των πολιτών, καθώς έχουν εντάξει και την εξέταση σπίλων στις προληπτικές εξετάσεις. Τα αντηλιακά πρέπει να εφαρμόζονται σε επαρκή ποσότητα και σε όλες τις επιφάνειες του δέρματος, οπωσδήποτε μισή ώρα πριν από την έκθεση στον ήλιο και να ανανεώνονται κάθε δύο ώρες.

Όχι στην ψυχαγωγική έκθεση στον ήλιο

Οι δερματολόγοι συνιστούν τη χρήση ευρέος φάσματος αντηλιακού προϊόντος (UVA και UVB), με σχετικά υψηλό δείκτη προστασίας τουλάχιστον SPF30 και άνω, την αποφυγή της άμεσης και χωρίς προστασία έκθεσης στον ήλιο τις ώρες αιχμής, μεταξύ 11 π.μ. και 4 μ.μ., την αναζήτηση της σκιάς, τη χρήση καπέλου, γυαλιών, προστατευτικού ρουχισμού και χρήση αντηλιακών μεμβρανών στα παράθυρα του αυτοκινήτου και των κατοικιών.

Η ψυχαγωγική έκθεση ενοχοποιείται ισχυρότερα για την εκδήλωση μελανώματος, ενώ και η επαγγελματική έκθεση σε αγρότες, αλιείς και εργάτες οικοδομών είναι εξίσου επικίνδυνη, και σε αυτές τις περιπτώσεις η αντηλιακή προστασία θα πρέπει να τηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου».

Επιβάλλεται η αντίληψη της συχνής και τακτικής εξέτασης του δέρματος ανά 1-2 χρόνια, ειδικά μετά τα 50 έτη και ιδιαιτέρως εάν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση βλαβών, όπως είναι το πολύ ανοιχτόχρωμο δέρμα, οι πολλοί σπίλοι και το ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων, καθώς και η αναζήτηση μιας ισορροπημένης συμβίωσης με τον ήλιο.

*Κωνσταντίνος Κουσκούκης

Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός,

Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημία Ιαματικής Ιατρικής. 
www.thermalmedicineacademy.gr