Μεθανόλη στα ποτά: Υπαρκτός και στην Ελλάδα ο κίνδυνος, πώς μπορούμε να προστατευτούμε
Πώς συμβαίνει, όμως, η δηλητηρίαση από μεθανόλη και πώς μπορούμε να προστατευτούμε;
Τι είναι η μεθανόλη και γιατί χρησιμοποιείται στα αλκοολούχα ποτά
Η μεθανόλη είναι ένα άοσμο, άχρωμο και εύφλεκτο υγρό που αποτελεί την απλούστερη μορφή αλκοόλης.
Δεν προορίζεται, όμως, για πόση. Η μεθανόλη χρησιμοποιείται σε πολλά οικιακά και βιομηχανικά προϊόντα, όπως εντομοκτόνα, μελάνια και βαφές, αεροζόλ και στη βενζίνη.
Σε χώρες όπου οι κανονισμοί για το αλκοόλ δεν είναι τόσο αυστηροί, προστίθεται παράνομα στα αλκοολούχα ποτά, με δυνητικά επικίνδυνες συνέπειες.
Ο καθηγητής David Ranson, επικεφαλής του Τμήματος Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου Monash, λέει ότι η μεθανόλη είναι πολύ φθηνότερη από την αιθανόλη, την ένωση που καθιστά ένα ποτό αλκοολούχο. Έτσι χρησιμοποιείται μερικές φορές για να μειωθεί το κόστος παραγωγής.
«Η μεθανόλη είναι στην πραγματικότητα μια αλκοόλη, έχει την ίδια πικάντικη γεύση», δήλωσε στο ABC Radio Melbourne.
«Και αυτό που συμβαίνει είναι ότι σε κάποια φτηνά χύμα προϊόντα, είτε αφήνουν πολλή μεθανόλη μέσα είτε την προσθέτουν, επειδή είναι πολύ φθηνότερη από τη ζύμωση και την παραγωγή αλκοόλ», πρόσθεσε.
Πώς αντιδρά στο σώμα
Πολύ άσχημα.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ranson, όταν τα ένζυμα στο ανθρώπινο σώμα διασπούν τη μεθανόλη, αυτή μετατρέπεται σε φορμαλδεΰδη και μυρμηκικό οξύ.
Αυτές οι ενώσεις χρησιμοποιούνται ως υγρά ταρίχευσης από τους επιστήμονες. Είναι καλά στο να συντηρούν χημικά τους ιστούς του σώματος για μεγάλο χρονικό διάστημα – όχι για να τους διατηρούν υγιείς και λειτουργικούς.
«Αυτές οι ενώσεις επιτίθενται στα όργανα του σώματος και σκοτώνουν στην πραγματικότητα τα κύτταρα», λέει ο καθηγητής Ranson.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μπορούν τελικά να καταστρέψουν όργανα, να προκαλέσουν τύφλωση και να οδηγήσουν σε θάνατο ή μόνιμη αναπηρία.
Ακόμη και μία πολύ μικρή ποσότητα -τόσο μικρή όσο ένα σφηνάκι- μπορεί να αποβεί μοιραία.
Συμπτώματα και θεραπείες
Σύμφωνα με τον καθηγητή, μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 12 ώρες για να εμφανιστούν τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από μεθανόλη.
Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν εμετό, επιληπτικές κρίσεις, ζάλη και αλλοιώσεις στην όραση.
Η αναζήτηση επείγουσας ιατρικής φροντίδας είναι επιτακτική ανάγκη, καθώς ο καθηγητής Ranson λέει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπτώσεων της δηλητηρίασης από μεθανόλη.
Τα φάρμακα αυτά δρουν σταματώντας τα ένζυμα στο σώμα από το να διασπάσουν τη μεθανόλη στις επικίνδυνες ενώσεις της.
Ο καθηγητής Ranson λέει μάλιστα ότι η κατανάλωση αιθανόλης -το συνηθισμένο πόσιμο αλκοόλ- μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της διαδικασίας.
Πού έχουν συμβεί περιστατικά δηλητηρίασης από μεθανόλη
Είναι κατανοητό ότι οι περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνουν στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με την υπηρεσία Smartraveller της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Αυστραλίας, άνθρωποι έχουν πεθάνει ή έχουν αρρωστήσει σοβαρά από δηλητηριασμένα ποτά στην Ινδονησία, την Ταϊλάνδη, την Καμπότζη, την Κόστα Ρίκα και την Τουρκία.
Ο Col Ahearn, ο οποίος διαχειρίζεται τη σελίδα Just Don’t Drink Spirits In Bali στο Facebook, λέει ότι πριν από την πανδημία της COVID, επικοινωνούσαν μαζί του περίπου μία φορά την εβδομάδα ταξιδιώτες που υποπτεύονταν ότι είχαν καταναλώσει ποτό με μεθανόλη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι περισσότεροι άνθρωποι που επικοινωνούν μαζί του ταξιδεύουν μέσω Μπαλί, αλλά γνωρίζει επίσης περιπτώσεις στην Ταϊλάνδη, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία και στο Μεξικό.
Σύμφωνα με το Smartraveller, τα μολυσμένα ποτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τοπικά σπιτικά αλκοολούχα ποτά, ποτά με βάση το αλκοόλ, όπως κοκτέιλ, αλλά και επώνυμα οινοπνευματώδη.
Μέτρα προστασίας
Οι επίσημες συμβουλές αναφέρουν ότι οι ταξιδιώτες πρέπει να εξετάζουν τους κινδύνους της κατανάλωσης αλκοόλ και να είναι προσεκτικοί με τα ποτά που παρασκευάζονται από οινοπνευματώδη. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγουν τα σπιτικά ποτά και να πίνουν αλκοόλ μόνο σε χώρους εμπιστοσύνης.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Ahearn ο καλύτερος τρόπος για να είστε ασφαλείς είναι να αποφεύγετε τα κοκτέιλ και τα ανάμεικτα ποτά που παρασκευάζονται από μπάρμαν όταν ταξιδεύετε.
Αντ’ αυτού, το να πίνει κανείς μόνο ποτά που είναι προπαρασκευασμένα σε μικρά μπουκάλια και κουτιά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο.
«Όσον αφορά τα πιθανά προβλήματα, η δηλητηρίαση από μεθανόλη έχει στατιστικά πολύ μικρή πιθανότητα να συμβεί», λέει.
«[Αλλά] αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να θεωρήσετε ως δεδομένο ότι κάθε ποτό μπορεί να περιέχει λίγη μεθανόλη», προσθέτει.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
ΕΦΕΤ: Ανακαλείται ζάχαρη λευκή και καστανή λόγω παρουσίας ξένων σωμάτων
Χρυσίζων σταφυλόκοκκος: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το επικίνδυνο βακτήριο
Δεντρολίβανο: Το έλαιο που μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη των μαλλιών