Του Άρη Χ. Τσιγκρή
MD PhD. Μαιευτήρα – Χειρουργού- Γυναικολόγου
Το απόστημα του Βαρθολίνειου αδένα είναι η συγκέντρωση πύου που προκαλεί οίδημα σε έναν από τους Βαρθολίνειους αδένες, οι οποίοι βρίσκονται σε κάθε πλευρά του κολπικού ανοίγματος.
Η φλεγμονώδης απόφραξη του πόρου των βαρθολινείων αδένων οδηγεί σε κατακράτηση της εκκρίσεως του αδένα και κυστική διόγκωση αυτού. Η επιμόλυνση της κύστεως του βαρθολίνειου αδένα από κοινά μικρόβια, όπως ο σταφυλόκοκκος, ο στρεπτόκοκκος, το κολοβακτηρίδιο και συχνότατα ο γονόκοκκος οδηγούν σε διαπύηση και αποστηματοποίηση του αδένα.
Αιτίες της βαρθολινίτιδας
Το απόστημα του Βαρθολινείου αδένα γίνεται όταν το μικρό άνοιγμα (πόρος) του αδένα φράσσει. Το έκκριμα του αδένα δεν παροχετεύεται και μπορεί να γίνει μολυσμένο. Το έκκριμα μπορεί να συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια πολλών ετών προτού να εμφανιστεί ένα απόστημα.
Συχνά το απόστημα εμφανίζεται γρήγορα κατά τη διάρκεια αρκετών ημερών και γίνεται πολύ θερμό και πρησμένο και ασκεί πίεση στον κόλπο κατά το περπάτημα και το κάθισμα.
Συμπτώματα
Μια διόγκωση από κάθε πλευρά του κολπικού ανοίγματος
Πυρετός
Πόνος με τη σεξουαλική επαφή
Λόγω της θέσεως του αδένα διογκώνεται το μεγάλο χείλος και εμφανίζεται εξοιδημένο, με τάση και δέρμα εξέρυθρο και στιλπνό.
Έντονος πόνος στο περπάτημα, στο κάθισμα, ευαισθησία, αίσθημα βάρους, κακουχία, δυσπαρεύνια και πυρετός είναι τα συνοδά συμπτώματα της οξείας φλεγμονής.
Είναι δυνατόν τοπικά να συνυπάρχει γενικότερη φλεγμονώδης αντίδραση ή και φλέγμονας των γενετικών οργάνων.
Η εξέλιξη της φλεγμονής θα οδηγήσει στην αυτόματη ρήξη του αποστήματος και παροχέτευσή του ή στη συριγγιοποίησή του.
Λιγότερο συχνά, το πύο θα απορροφηθεί και θα οδηγήσει σε μικρή ανώδυνη περιχαρακωμένη διόγκωση με κοκκιωματώδη ιστό που θα παραμείνει έτσι για πολλά χρόνια και πιθανό να υποτροπιάσει.
Η πιο συνηθισμένη εξέλιξη είναι η ετερόπλευρη βαρθολινίτιδα, που παρουσιάζεται κυρίως στη γενετήσια ζωή της γυναίκας. Μετά την εμμηνόπαυση οι βαρθολίνειοι αδένες ατροφούν και η δημιουργία κύστεως βαρθολινείου είναι αρκετά σπάνια.
Για το λόγο αυτό σε διόγκωση του αδένα σε μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα, πρέπει να αποκλειστεί η ύπαρξη καρκίνου, με βιοψία και ιστολογική εξέταση.
Θεραπεία
Πλύσιμο με ζεστό νερό τέσσερις φορές ημερησίως για αρκετές ημέρες παρέχει συνήθως κάποια ανακούφιση και αναγκάζει το απόστημα για να ανοίξει και να παροχετευτεί από μόνο του. Εντούτοις, το άνοιγμα είναι συνήθως πολύ μικρό και κλείνει γρήγορα, προτού γίνει πλήρης παροχέτευση.
Μια μικρή χειρουργική τομή μπορεί εντελώς να στραγγίξει το απόστημα. Αυτό παρέχει τη μέγιστη ανακούφιση και τη γρηγορότερη αποκατάσταση. Η διαδικασία μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία στο ιατρείο.
Οι γυναίκες που έχουν επαναλαμβανόμενα αποστήματα μπορούν να προχωρήσουν σε μια διαδικασία αποκαλούμενη ως «μαρσιποποίηση». Δημιουργείται χειρουργικά ένα μικρό, μόνιμο άνοιγμα.
Η καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση συνιστάται σε αφαίρεση όλου του αδένα, που φλεγμαίνει με χειρουργική επέμβαση, γιατί με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι υποτροπές που είναι συχνές στην πάθηση αυτή.
Η απλή διάνοιξη του αποστήματος ή η παρακέντησή του με βελόνα, μόνο προσωρινή λύση και ανακούφιση από τα συμπτώματα θα προσφέρει.
Παράλληλη αντιβίωση μετά από καλλιέργεια επιβάλλεται για τον περιορισμό της φλεγμονής και αποφυγή επιπλοκών από τα γύρω όργανα.
(1)(1).jpg)
Άρης Χ. Τσιγκρής
MD PhD. Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος