Η άπνοια στη διάρκεια του ύπνου είναι μία πολύ συχνή διαταραχή, η οποία αποτελεί κύριο λόγο κακής ποιότητας ύπνου. Η ανάπτυξή της έχει σχετισθεί με πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η υπέρταση, ο διαβήτης και πολλά άλλα.
Όπως εξηγούν ειδικοί από την Επιστημονική Ομάδα «Μελέτη Διαταραχών Αναπνοής στον Ύπνο» της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), το κύριο χαρακτηριστικό της άπνοιας είναι το ροχαλητό που συνοδεύεται από πλήρεις διακοπές της αναπνοής.
Οι διακοπές αυτές διαρκούν από μερικά δευτερόλεπτα έως πάνω από ένα λεπτό. Όσο διαρκούν, διακόπτεται το ροχαλητό. Μόλις όμως ο πάσχων αρχίσει να αναπνέει εκ νέου, ξαναρχίζει το ροχαλητό και μάλιστα είναι πιο έντονο.
Οι διακοπές της αναπνοής ονομάζονται άπνοιες. Αν ένας άνθρωπος εκδηλώνει αρκετές άπνοιες στη διάρκεια του ύπνου, θεωρείται ότι πάσχει από το σύνδρομο της άπνοιας στον ύπνο.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της άπνοιας στον ύπνο είναι:
- Το χρόνιο ροχαλητό με παρουσία διακοπών της αναπνοής (απνοιών)
- Η νυχτερινή συχνουρία
- Οι πρωινοί πονοκέφαλοι
- Η υπνηλία και η κόπωση στη διάρκεια της ημέρας
Ερωτηματολόγιο
H Επιστημονική Ομάδα της ΕΠΕ (συντονιστές: Εμμανουήλ Βαγιάκης, Καλλιρόη Λάμπρου, Πέτρος Μπακάκος) έχει καταρτίσει το αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο STOP BANG, ένα χρήσιμο εργαλείο προς τους ιατρούς για την ανίχνευση ατόμων που είναι πιθανό να πάσχουν από αποφρακτική υπνική άπνοια.
Το ερωτηματολόγιο μπορούν να κάνουν και μόνοι τους, όσοι υποψιάζονται ότι παθαίνουν άπνοιες στον ύπνο. Απαντήστε καταφατικά ή αρνητικά στις ερωτήσεις που παρατίθενται στη συνέχεια.
| Το ροχαλητό σας είναι δυνατό, τόσο ώστε να ακούγεται μέσα από κλειστή πόρτα ή να ενοχλεί τον/την σύντροφό σας στο κρεββάτι; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Κατά τη διάρκεια της ημέρας αισθάνεστε συχνά κουρασμένοι ή νυστάζετε; Μπορεί λ.χ. να σας πάρει ο ύπνος ενώ οδηγείτε ή μιλάτε σε κάποιον; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Κατά τη διάρκεια του ύπνου σας έχει παρατηρήσει κάποιος ότι σταματάει η αναπνοή σας (άπνοια) ή έχετε αίσθημα πνιγμονής; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Έχετε αρτηριακή υπέρταση ή λαμβάνετε θεραπεία για αρτηριακή πίεση; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Ο Δείκτης Μάζας Σώματος σας (ΔΜΣ) είναι μεγαλύτερος από 35 kg/m2;
Για να τον υπολογίσετε, διαιρέστε το βάρος σας σε κιλά (kg) με το ύψος σας σε μέτρα (m) εις το τετράγωνο. Παραδείγματος χάριν, κάποιος που ζυγίζει 90 κιλά και έχει ύψος 1,70 μέτρα, έχει ΔΜΣ: 90 διά (1,7 επί 1,7) = 31,14 kg/m2. Οι τιμές από 25 έως 30 σημαίνουν υπέρβαρο άτομο. Πάνω από 30 σημαίνουν παχυσαρκία. |
ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Είστε άνω των 50 ετών; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Έχετε αυξημένη περίμετρο λαιμού;
Η μέτρηση της περιμέτρου του λαιμού γίνεται στο ύψος του μήλου του Αδάμ. Για τους άντρες αυξημένη θεωρείται η περίμετρος του λαιμού όταν υπερβαίνει τα 43 εκατοστά (cm). Για τις γυναίκες όταν υπερβαίνει τα 41 cm. |
ΝΑΙ | ΟΧΙ |
| Είστε άνδρας; | ΝΑΙ | ΟΧΙ |
Αποτελέσματα
- Αν απαντήσατε ΝΑΙ σε 0-2 ερωτήσεις: Είστε χαμηλού κινδύνου για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο
- Αν απαντήσατε ΝΑΙ σε 3-4 ερωτήσεις: Είστε μέσου κινδύνου
- Αν απαντήσατε ΝΑΙ σε 5-8 ερωτήσεις: Είστε υψηλού κινδύνου
Υψηλού κινδύνου για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο είστε και αν:
- Απαντήσατε ΝΑΙ σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις ΚΑΙ ταυτοχρόνως είστε άνδρες ή
- Απαντήσατε ΝΑΙ σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις ΚΑΙ ταυτοχρόνως έχετε ΔΜΣ πάνω από 35 Kg/m2 ή
- Απαντήσατε ΝΑΙ σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις ΚΑΙ ταυτοχρόνως έχετε περίμετρο τραχήλου πάνω από 43 εκατοστά για άνδρες
ΠΡΟΣΟΧΗ: Το ερωτηματολόγιο μπορεί να εκτιμηθεί και χωρίς την συμπλήρωση της ερώτησης για την αυξημένη περίμετρο λαιμού, αν η μέτρηση δεν είναι εύκολα εφικτή.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην Επιστημονική Ομάδα «Μελέτη Διαταραχών Αναπνοής στον Ύπνο» της ΕΠΕ, στο email: omadahypnouepe@gmail.com.
Φωτογραφία: iStock