Η μιτοφαγία ως μηχανισμός παθογένεσης της νόσου Πάρκινσον

Μαρία Τσιλιμιγκάκη
24 Οκτωβρίου 2016 | 09:05

Τη μιτοφαγία ως μηχανισμό που εμπλέκεται στη νόσο του Πάρκινσον παρουσίασε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου Genedis 2016 στη Σπάρτη ο καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο Κρήτης, Νεκτάριος Ταβερναράκης. Έχοντας διαπιστώσει πως τα μιτοχόνδρια (τα οργανίδια του κυττάρου, που λειτουργούν ως εργοστάσια παραγωγής ενέργειας), έχουν κομβικό ρόλο στη διαδικασία της γήρανσης και κατ’ επέκταση στην εμφάνιση συνοδών νοσημάτων, διερεύνησε την πιθανότητα εμπλοκής τους και στη νόσο Πάρκινσον.

Η μιτοφαγία είναι μια εξειδικευμένη μορφή κυτταρικής αυτοφαγίας, δηλαδή ένας επιλεκτικός τρόπο απομάκρυνσης και καταστροφής των μη λειτουργικών μιτοχονδρίων, τα οποία ταυτόχρονα υποκαθίστανται μέσω μιας άλλης διαδικασίας, της μιτοχονδριακής βιογένεσης. Μια πρωτεΐνη, η DCT-1/NIX που βρίσκεται στην επιφάνεια των μιτοχονδρίων, είναι αυτή που ρυθμίζει το συντονισμό των δύο παραπάνω διαδικασιών.

Η έρευνα του καθηγητή Ταβερναράκη δείχνει ότι μείωση των επιπέδων μιτοφαγίας σε κύτταρα ασθενών με Πάρκινσον οδηγεί σε προοδευτική συσσώρευση, κυρίως μη λειτουργικών μιτοχονδρίων, ως αποτέλεσμα τόσο της μη απομάκρυνσης των κατεστραμμένων όσο και της εξασθένισης στη δημιουργία νέων, λειτουργικών μιτοχονδρίων. Κάτι τέτοιο οδηγεί τελικά σε καταστροφή νευρικών κυττάρων (νευροεκφυλισμό) και ελάττωση του προσδόκιμου επιβίωσης.