Ένα από τα αντιϊικά φάρμακα που χορηγούνται για την καταπολέμηση του κορωνοϊού μπορεί να σχετίζεται με τις μεταλλάξεις του, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων. Το φάρμακο λέγεται molnupiravir (μολνουπιραβίρη) και δρα στοχεύοντας στο γενετικό υλικό του ιού.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πως με την επίθεση που εξαπολύει προκαλεί μεταλλάξεις που «εξασθενούν θανατηφόρα» τον ιό. Έτσι, μειώνεται δραστικά το ιικό φορτίο στους ασθενείς. Ωστόσο μερικές κόπιες του ιού μπορεί να ξεφύγουν και να διασπαρούν περαιτέρω στην κοινότητα.
Η μολνουπιραβίρη ήταν ένα από τα πρώτα αντιϊικά φάρμακα που αναπτύχθηκαν εναντίον του κορωνοϊού. Χρησιμοποιήθηκε σε όλο τον κόσμο και εκτιμάται ότι έσωσε πολλές ζωές. Εξετάζοντας, όμως, τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού σε παγκόσμιες βάσεις δεδομένων, οι επιστήμονες εντόπισαν μερικές πολύ χαρακτηριστικές που σχετίζονται με το φάρμακο.
Οι μεταλλάξεις αυτές είναι εντελώς διαφορετικές από εκείνες που αναπτύσσονται με φυσικό τρόπο, λένε.
Τα ευρήματά τους δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Προσχέδιο της έρευνάς τους είχε δημοσιευθεί στις αρχές Φεβρουαρίου, προκαλώντας και τότε παγκόσμια αίσθηση.
Διαβάστε ακόμα Αντιικό χάπι συνδέεται με μεταλλάξεις του κορονοϊού
Η νέα μελέτη
Οι επιστήμονες βάσισαν τα ευρήματά τους στην ανάλυση 15 εκατομμυρίων αλληλουχήσεων του γονιδιώματος του κορωνοϊού, από παγκόσμιες βάσεις γενετικών δεδομένων. Στόχος τους ήταν να καταγράψουν με ακρίβεια το εξελικτικό ιστορικό του ιού.
Αν και οι ιοί μεταλλάσσονται ασταμάτητα, εντόπισαν μεταλλάξεις σε όλο τον κόσμο πολύ διαφορετικές από τις τυπικές που δημιουργεί μόνος του ο ιός. Οι μεταλλάξεις αυτές σχετίζονταν ισχυρά με ασθενείς που είχαν λάβει το φάρμακο.
Οι μεταλλάξεις αυτές αυξήθηκαν ιδιαιτέρως το 2022. Η χρονική συγκυρία συμπίπτει με την εισαγωγή του φαρμάκου για την αντιμετώπιση της COVID-19. Ήταν επίσης πιθανότερο να προέρχονται από ηλικιωμένους ανθρώπους. Τα αντιϊικά φάρμακα, όμως, χορηγούνται στις ομάδες υψηλού κινδύνου και η πρώτη είναι οι ηλικιωμένοι.
Οι μεταλλάξεις ήταν επίσης περισσότερες σε χώρες με υψηλή χρήση του molnupiravir. Στη Βρετανία, λ.χ., οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το τουλάχιστον 30% των μεταλλάξεων σχετιζόταν με το φάρμακο.
Τι λένε οι ερευνητές
«Το molnupiravir ανήκει σε μία οικογένεια φαρμάκων που εξωθούν τον κορωνοϊό να μεταλλαχθεί τόσο πολύ, ώστε να εξασθενήσει θανατηφόρα», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Christopher Ruis, από την Μονάδα Μοριακής Ανοσίας του Πανεπιστημίου Κάιημπριτζ.
«Ανακαλύψαμε, όμως, ότι σε μερικούς ασθενείς η διαδικασία αυτή δεν σκοτώνει όλες τις κόπιες του ιού. Και μερικοί μεταλλαγμένοι ιοί μπορεί να εξαπλωθούν», πρόσθεσε.
Επομένως, «είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπ’ όψιν το γεγονός αυτό όταν αξιολογούνται τα συνολικά οφέλη και οι δυνητικοί κίνδυνοι από το φάρμακο αυτό και άλλα παρόμοια».
Στη μελέτη συμμετείχαν επίσης επιστήμονες από το Ινστιτούτο Francis Crick, το Imperial College του Λονδίνου (ICL), το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν και την Βρετανική Αρχή Ασφαλείας της Υγείας (UKHSA).
Φωτογραφία: iStock