Η πρόοδος της Ιατρικής, κυρίως της Φαρμακολογίας, έχει αυξήσει σημαντικά το προσδόκιμο ζωής τις τελευταίες δεκαετίες, χωρίς όμως να έχει καταφέρει να μας απαλλάξει από τις χρόνιες ασθένειες, οι οποίες εμφανίζονται πλέον πολύ νωρίτερα στη ζωή και σε πολύ περισσότερους ανθρώπους απ’ ό,τι κατά το παρελθόν. Είναι αυτό αναπόφευκτο;
Όχι απάντησαν τρεις ειδικοί, οι οποίοι μοιράστηκαν με το κοινό του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, επιστημονικά αποδεδειγμένες συμβουλές για μακρά και καλή ζωή.
Το Οικονομικό Φόρουμ διεξήχθη στους Δελφούς 10-13 Απριλίου. Τελούσε υπό την αιγίδα της Α.Ε. Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
«Τα τελευταία 70 χρόνια το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί, κυρίως χάρη στα καλά φάρμακα που διαθέτουμε. Ωστόσο, το ψυχοκοινωνικό στρες είναι παντού παρόν, αρχίζοντας ήδη από την εμβρυική ηλικία. Νωρίς στη ζωή εξ άλλου αρχίζουν επίσης η υπερβαρότητα και η παχυσαρκία» ανέφερε ο κ. Γιώργος Χρούσος, καθηγητής Παιδιατρικής & Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ένα τρίτο των παχύσαρκων και υπέρβαρων ατόμων ηλικίας 50 ετών έχουν πλήρες μεταβολικό σύνδρομο, είπε. Άλλο ένα τρίτο έχουν μερικό μεταβολικό σύνδρομο. Επιπλέον, η χρόνια ενεργοποίηση του συστήματος του στρες συνδυάζεται με την αύξηση της κορτιζόλης και των φλεγμονωδών κυτοκινών, επισήμανε ο κος Χρούσος.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι αυξάνεται ο κίνδυνος για πολλά ψυχοσωματικά προβλήματα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:
- Κατάθλιψη, εξαρτήσεις και αντικοινωνική συμπεριφορά
- Μείωση της ερωτικής επιθυμίας και κούραση
- Πόνος, αύξηση σωματικού βάρους, φλεγμονές
- Ανοσοποιητική δυσλειτουργία, υπογονιμότητα
- Καρδιαγγειακή νόσος, άνοια, οστεοπενία
- Πρόωρη γήρανση
- Προδιάθεση για μολύνσεις και ανάπτυξη καρκίνου
Τι αυξάνει το προσδόκιμο ζωής
Τι μπορούμε να κάνουμε για να ζούμε περισσότερο και καλά; Ανατρέχοντας στον Ιπποκράτη, ο κος Χρούσος ανέφερε:
- Διατροφή
- Άσκηση
- Ύπνος
- Κανονική συχνότητα ύπνου και γευμάτων
- Διαχείριση του στρες
«Εφαρμόζοντας από νωρίς αυτά τα απλά πράγματα, έχει κανείς ένα ανθεκτικό ξεκίνημα στην ζωή», τόνισε.
«Έχουμε καταφέρει να αυξήσουμε το προσδόκιμο ζωής. Τι γίνεται όμως με τα χρόνια που ζούμε χωρίς ασθένεια ή αναπηρία; Φαίνεται πως αυτό δεν το καταφέραμε» ανέφερε η Καλλιόπη Καλαϊτζή, MD, Founder & chief medical officer, The longevity & wellbeing clinic, Greece.
Όπως είπε, από τα 56 εκατομμύρια θανάτους που κατέγραψε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το 2015, τα 40 εκατομμύρια οφείλονταν σε νοσήματα που μπορούν να προληφθούν. Γιατί συμβαίνει αυτό;
«Φαίνεται πως τα συστήματα υγείας είναι περισσότερο συστήματα ασθένειας… παρότι αυτό που προσδιορίζει την πιθανότητα να πεθάνουμε νωρίς έχει να κάνει μόνο κατά 10% με το σύστημα υγείας», είπε η κυρία Καλαϊτζή. «Ένα 40% έχει να κάνει με τον τρόπο ζωής κι ένα 30% έχει να κάνει με τη γενετική. Άρα όλα μας τα χρήματα τα δίνουμε σε αυτό το 10% και κλείνουμε τα μάτια στο 90% που μπορεί να παίζει σημαντικότερο ρόλο».
Καλές συνήθειες
Και αν το να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής μας φαίνεται ακριβό σε ατομικό επίπεδο, για τα συστήματα υγείας στην πραγματικότητα συνιστά εξοικονόμηση πόρων. Κάποιοι λένε ότι μπορούμε να το πετύχουμε στο μέλλον με τα φάρμακα. Τι μπορούμε να κάνουμε άμεσα; Μελέτες δείχνουν πως υιοθετώντας μερικές ακόμα καλές συνήθειες από νεαρή ηλικία μπορούμε να κερδίσουμε δεκαετίες υγιούς ζωής. Οι συνήθειες αυτές είναι:
- Η αποφυγή του καπνίσματος σε όλη τη ζωή
- Ο φυσιολογικός δείκτης μάζας σώματος (BMI μέχρι 25)
- Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ
- Η υγιεινή (μεσογειακή) διατροφή
- Η φυσική δραστηριότητα για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα
Παίρνοντας τον λόγο ο Θοδωρής Φέσσας, πρόεδρος, Quest Holdings ανέφερε ότι το 50% των δαπανών υγείας αφορά στην αντιμετώπιση μόλις πέντε μακροχρόνιων ασθενειών, με το 20% του ΑΕΠ στις ΗΠΑ να απορροφάται από το σύστημα υγείας.
«Ένας υγιής πληθυσμός, εκτός από την ελάφρυνση των εξόδων υγείας, προσφέρει και στην οικονομία αφού υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά εργασίας», πρόσθεσε.
Ο κ. Φέσσας αναφέρθηκε και στα οφέλη που παρέχει η πρόοδος της τεχνολογίας σατο προσδόκιμο ζωής. Σε επίπεδο διάγνωσης, λχ., , η ετήσια MRI θα μπορούσε να εντοπίσει μία ασθένεια πριν εκδηλωθεί ή στα αρχικά της στάδια, ενώ τα wearables θα μπορούσαν να μας προφυλάξουν από καρδιαγγειακά επεισόδια, ανέφερε.
Φωτογραφία: iStock