Μύθος ότι το στρες είναι η αιτία για το έλκος στο στομάχι: Τι ισχύει στην πραγματικότητα

Πολλοί πιστεύουν ότι το έλκος στο στομάχι προκαλείται από το στρες, αλλά η σχέση μεταξύ των δύο κατά κανόνα δεν είναι αιτιολογική, αναφέρουν ειδικοί από τις ΗΠΑ. Το στρες συνήθως δεν είναι η άμεση αιτία, αλλά ένας συμβάλλοντας παράγοντας που μπορεί να το πυροδοτήσει και να το επιδεινώσει.

Η αλήθεια είναι πως μερικοί βαριά άρρωστοι ασθενείς, όπως αυτοί που νοσηλεύονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), μπορεί να αναπτύξουν έλκος από το έντονο στρες που νιώθουν. Δεν υπάρχουν, όμως, επιστημονικά δεδομένα ότι το απλό, καθημερινό στρες μπορεί να έχει την ίδια κατάληξη, αναφέρει στους New York Times η Dr. Tonya Adams, γαστρεντερολόγος στη Βιρτζίνια.

Αυτό που μπορεί να συμβεί είναι να συμμετάσχει το στρες στην ανάπτυξη του έλκους σε ανθρώπους που ήδη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο γι’ αυτό, επειδή, λ.χ., παίρνουν ορισμένα φάρμακα ή είναι μολυσμένοι με το βακτήριο που το προκαλεί.

Όπως εξηγεί η γαστρεντερολόγος Dr. Christine Lee, από την Cleveland Clinic στο Οχάιο,  οι ασθενείς που πάσχουν από αυτό συχνά αναφέρουν υψηλά επίπεδα στρες στην καθημερινή τους ζωή. Μία φυσική αντίδραση στο στρες είναι η αύξηση της παραγωγής οξέων στο στομάχι. Το έλκος όμως αναπτύσσεται όταν τα οξέα του στομάχου διαβρώσουν το προστατευτικό εσωτερικό τοίχωμά του ή αυτό του λεπτού εντέρου.

Οι κύριες αιτίες

Επιπλέον, οι ασθενείς με στρες συχνά τείνουν να καταναλώνουν περισσότερα αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τους πόνους τους. Η υπερκατανάλωση αυτών των φαρμάκων είναι μία από τις κύριες αιτίες του πεπτικού έλκους. Υπολογίζεται ότι ευθύνεται για ποσοστό έως 50% των περιστατικών.

Αντίστοιχα, το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το παθογόνο που αποτελεί μία άλλη κύρια αιτία του έλκους, μπορεί να ενεργοποιηθεί από το στρες. Το βακτήριο αυτό υπολογίζεται ότι φέρει το 44% των ενηλίκων αλλά φυσικά δεν αναπτύσσουν  όλοι έλκος.

Το έντονο στρες μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και στο κάπνισμα. Οι παράγοντες αυτές είναι γνωστό ότι τροφοδοτούν και επιδεινώνουν την ανάπτυξη του έλκους, κατά τη Dr. Lee.

Τα ύποπτα συμπτώματα

Το έλκος είναι μία πληγή στο στομάχι ή το λεπτό έντερο. Όταν εντοπίζεται στο στομάχι αποκαλείται γαστρικό. Υπολογίζεται ότι κάθε άνθρωπος έχει 5-10% πιθανότητες να το αναπτύξει κάποια στιγμή στη ζωή του.

Το αίσθημα καύσου (κάψιμο) πίσω από το στέρνο και η δυσπεψία είναι δύο κλασσικά συμπτώματα του έλκους. Οι ασθενείς συχνά τα περιγράφουν ως μια έντονη αίσθηση που μερικές φορές συνοδεύεται από πόνο στο έντερο. Η δυσφορία τυπικά αναπτύσσεται με άδειο στομάχι. Άλλα συνηθισμένα συμπτώματα είναι φούσκωμα, ναυτία ή έμετος.

Μερικές φορές αιμορραγεί το έλκος, με συνέπεια να έχει ο πάσχων σκουρόχρωμα, σχεδόν μαύρα κόπρανα ή κόπρανα με σκούρο αίμα πάνω τους. Ο ασθενής μπορεί επίσης να κάνει έμετο με αίμα, να ζαλίζεται ή και να λιποθυμήσει. Αυτά είναι επείγοντα περιστατικά που χρειάζονται αμέσως ιατρική αξιολόγηση.

Φωτογραφία: iStock