Τα αποτελέσματα της μελέτης CASSINI παρουσιάστηκαν ως περίληψη (abstract) στην Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Αιματολογίας στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, που πραγματοποιήθηκε στις 1-4 Δεκεμβρίου 2018.
Τα δεδομένα αυτά, έρχονται να προστεθούν στα στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση της ριβαροξαμπάνης σε ασθενείς με καρκίνο. Τα ευρήματα από τη μελέτη SELECT-D που ανακοινώθηκε πέρυσι, έδειξαν μείωση της υποτροπής της ΦΘΕ, με χαμηλά ποσοστά μείζονος αιμορραγίας σε ασθενείς με ενεργό καρκίνο και ΦΘΕ που λάμβαναν θεραπεία με ριβαροξαμπάνη, σε σύγκριση με τα πρότυπα θεραπείας.
Οι άνθρωποι που ζουν με ενεργό καρκίνο έχουν τέσσερις έως επτά φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ΦΘΕ, από αυτούς χωρίς καρκίνο, η δε χημειοθεραπεία μπορεί να αυξήσει περαιτέρω αυτόν τον κίνδυνο. Η θρόμβωση που σχετίζεται με τον καρκίνο αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα πέμπτο όλων των περιπτώσεων φλεβικής θρομβοεμβολής και η διαχείριση αυτών των ασθενών απαιτεί σημαντικούς πόρους των συστημάτων υγείας.
Η μελέτη CASSINI, μέρος του ερευνητικού προγράμματος CALLISTO, είναι μια πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, μελέτη ανωτερότητας, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο.
Η μελέτη αξιολογεί τη θρομβοπροφύλαξη με 10 mg μία φορά την ημέρα σε περιπατητικούς ασθενείς με καρκίνο, οι οποίοι είναι ασθενείς υψηλού κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ). Πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο φάρμακο δεν έχει εγκριθεί για αυτή τη χρήση.
Το κύριο τελικό σημείο αποτελεσματικότητας της μελέτης ήταν σύνθετο και συμπεριλάμβανε την αντικειμενικά επιβεβαιωμένη συμπτωματική ή ασυμπτωματική εγγύς εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ) στα κάτω άκρα, περιφερική, συμπτωματική ΕΒΦΘ στα άνω ή κάτω άκρα, συμπτωματική ή τυχαία ευρισκόμενη πνευμονική εμβολή και θάνατο που σχετίζεται με ΦΘΕ. Το κύριο τελικό σημείο ασφάλειας ήταν η εμφάνιση μείζονος αιμορραγίας σύμφωνα με τα κριτήρια της Διεθνούς Εταιρείας για την Θρόμβωση και την Αιμόσταση (ISTH).
Τα αποτελέσματα της μελέτης για το κύριο τελικό σημείο αποτελεσματικότητας, κατέδειξαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν 10 mg μία φορά ημερησίως παρουσίασαν αριθμητικά χαμηλότερο ποσοστό συμβάντων, ίσο με 5,95% (25/420) σε σύγκριση με το 8,79% (37/421) της ομάδας εικονικού φαρμάκου. Ωστόσο, το αποτέλεσμα αυτό δεν ήταν στατιστικά σημαντικό.
«Παρόλο που το κύριο τελικό σημείο αποτελεσματικότητας δεν ικανοποιήθηκε, η παρατηρούμενη μείωση των συμβάντων ΦΘΕ σε ασθενείς κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ριβαροξαμπάνη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, προσφέρει νέες πληροφορίες προς την κατεύθυνση αυτή. Το αποτέλεσμα της ασφάλειας σε αυτή την ομάδα ασθενών υψηλού κινδύνου είναι καθησυχαστικό», δήλωσε ο Καθηγητής Alok A. Khorana, Καθηγητής Ιατρικής του Cleveland Clinic Lerner College of Medicine, στο Οχάιο των ΗΠΑ. «Οι ασθενείς με καρκίνο βρίσκονται σε εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο θρομβοεμβολικού επεισοδίου και των συνεπειών του, συμπεριλαμβανομένης της νοσηλείας και πιθανού θανάτου».
Τα ποσοστά εμφάνισης μείζονος αιμορραγίας κατά ISTH, ήταν χαμηλά και στις δύο ομάδες της μελέτης και παρατηρήθηκαν σε 4/404 (0,99%) ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο και 8/405 (1,98%) ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με ριβαροξαμπάνη, η δε διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική. Οι αναλύσεις ασφάλειας διεξήχθησαν για την περίοδο της θεραπείας μόνο για ασθενείς που έλαβαν τουλάχιστον μία δόση φαρμάκου μελέτης.
«Είναι πολύ σημαντική η παρουσίαση αυτών των δεδομένων που ενισχύουν την κατανόηση των πλεονεκτημάτων της ριβαροξαμπάνης σε ασθενείς με καρκίνο», δήλωσε ο Michael Devoy, Διευθυντής Ιατρικών υποθέσεων της Bayer AG. «Θα συνεχίσουμε την έρευνά μας για τη χρήση της ριβαροξαμπάνης σε αυτή την ομάδα ασθενών με το κλινικό πρόγραμμα CALLISTO και ανυπομονούμε να δούμε τα αποτελέσματα, μόλις γίνονται διαθέσιμα».
Τον Ιούλιο του 2018, οι νέες οδηγίες της SSC (Scientific and Standardization Committee) της Διεθνούς Εταιρείας για τη Θρόμβωση και την Αιμόσταση (ISTH)4 πρότειναν τη χρήση της ριβαροξαμπάνης για τη θεραπεία ασθενών με καρκίνο που έχουν διαγνωσθεί με οξεία ΦΘΕ, είναι χαμηλού αιμορραγικού κινδύνου και δεν έχουν φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις με τη συγχορηγούμενη θεραπεία.
Η ριβαροξαμπάνη είναι ένα από τα νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά, με το ευρύτερο φάσμα ενδείξεων από αυτά. Είναι το νεότερο αντιπηκτικό με το μεγαλύτερο εύρος ενδείξεων στη φλεβική και στην αρτηριακή θρομβοεμβολή.
Πιο συγκεκριμένα, το εύρος ενδείξεών του περιλαμβάνει:
-Την πρόληψη του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και συστημικής εμβολής σε ενήλικες ασθενείς με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή και ένα ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου.
-Τη θεραπεία της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (ΕΒΦΘ) σε ενήλικες.
-Τη θεραπεία της πνευμονικής εμβολής (ΠΕ) σε ενήλικες.
-Την πρόληψη της υποτροπής της ΕΒΦΘ και της ΠΕ σε ενήλικες.
-Την πρόληψη της φλεβικής θρομβοεμβολής (ΦΘE) σε ενήλικες ασθενείς που υποβάλλονται σε εκλεκτική χειρουργική αντικατάσταση ισχίου .
-Την πρόληψη της φλεβικής θρομβοεμβολής σε ενήλικες ασθενείς που υποβάλλονται σε εκλεκτική χειρουργική αντικατάσταση γόνατος.
-Την πρόληψη των αθηροθρομβωτικών επεισοδίων, μετά από οξύ στεφανιαίο επεισόδιο σε ενήλικες ασθενείς με αυξημένους καρδιακούς βιοδείκτες και χωρίς προηγούμενο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο όταν συγχορηγείται με ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ΑΣΟ) ή με ΑΣΟ συν κλοπιδογρέλη ή τικλοπιδίνη.
-Την πρόληψη αθηροθρομβωτικών επεισοδίων σε ενήλικες ασθενείς με στεφανιαία νόσο (CAD) ή συμπτωματική περιφερική αρτηριακή νόσο (PAD) σε υψηλό κίνδυνο ισχαιμικών επεισοδίων, συγχορηγούμενο με ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ΑΣΟ).
Τα αντιπηκτικά είναι ισχυρές θεραπείες που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη ή τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών που είναι δυνητικά απειλητικές για τη ζωή. Πριν από την έναρξη της θεραπείας με αντιπηκτικά φάρμακα, αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής, οι γιατροί πρέπει να αξιολογούν προσεκτικά τα οφέλη και τους κινδύνους για τον κάθε ασθενή.