Ένα από τα πολλά εντυπωσιακά του ανθρώπινου σώματος είναι ότι έχει πολλές… εφεδρείες. Είναι σαν να σχεδιάστηκε με την ιδέα ότι μπορεί να χρειαζόμαστε αντίγραφα ασφαλείας για την περίπτωση ασθένειας ή τραυματισμού. Και… voila! Όταν όλα πάνε καλά, φτάνουμε στη γέννηση με δύο νεφρά, όχι μόνο ένα!
Φυσικά, τα νεφρά δεν είναι το μόνο παράδειγμα. Γιατί, λοιπόν, χρειαζόμαστε εφεδρείες; Και ποια από τα μέρη του σώματός μάς μπορούν να καταρρεύσουν ή να αφαιρεθούν χωρίς αυτό να βλάψει την υγεία μας;
Η πιο πιθανή απάντηση είναι μάλλον για εξελικτικούς λόγους: για να μπορούν οι άνθρωποι να επιβιώσουν, να ευδοκιμήσουν και να αναπαραχθούν με μεγαλύτερη επιτυχία.
Μάτια, συκώτι, πνεύμονες και πολλά άλλα
Μάτια: Μπορείτε να είστε απόλυτα υγιείς με το ένα μάτι, αν και μπορεί να χάσετε την αντίληψη του βάθους και το μεγαλύτερο οπτικό πεδίο που σας δίνουν τα δύο. Ακόμη και η απώλεια και των δύο ματιών δεν οδηγεί άμεσα σε κακή υγεία, αν και προφανώς η τύφλωση μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις και να επηρεάσει την ποιότητα ζωής. Επιπλέον, μελέτες υποδεικνύουν ότι η σημαντική έκπτωση της όρασης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ.
Αυτιά: Αν και το να έχουμε δύο αυτιά μάς επιτρέπει να εντοπίζουμε ήχους από όλες τις κατευθύνσεις, η απώλεια ακοής στο ένα ή και στα δύο αυτιά δεν επηρεάζει άμεσα τη συνολική υγεία. Αλλά, όπως συμβαίνει και με την απώλεια της όρασης, η ποιότητα ζωής μπορεί να μειωθεί με την απώλεια ακοής. Και όπως και με την απώλεια της όρασης, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με προβλήματα ακοής διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν γνωστικά προβλήματα.
Έντερο: Σχετικά μεγάλα τμήματα του λεπτού και του παχέος εντέρου μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία σας. Στην πραγματικότητα, ολόκληρο το κόλον μπορεί να αφαιρεθεί (μια επέμβαση που ονομάζεται πανκολεκτομή) χωρίς να μικρύνει η ζωή ενός ατόμου, αν και μπορεί να ακολουθήσουν διάρροια ή άλλα πεπτικά συμπτώματα. Η αφαίρεση ενός τμήματος του εντέρου είναι μια σχετικά κοινή επέμβαση (για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, για παράδειγμα), αλλά η αφαίρεση μέρους του εντέρου δεν βλάπτει την υγεία ούτε μειώνει τη διάρκεια ζωής.
Νεφρά: Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν τέλεια με ένα μόνο νεφρό. Γι’ αυτό οι άνθρωποι μπορούν να δωρίσουν ένα νεφρό σε κάποιον που έχει ανάγκη. Ωστόσο, το νεφρό που μένει πρέπει να εργάζεται σκληρότερα και ο κίνδυνος μελλοντικής νεφρικής ανεπάρκειας αυξάνεται κάπως. Επιπλέον, ενδεχόμενος τραυματισμός, μόλυνση ή άλλη ασθένεια μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια πιο γρήγορα από το συνηθισμένο.
Πνεύμονες: Όταν είναι απαραίτητο, μπορεί να αφαιρεθεί ένας ολόκληρος πνεύμονας και μπορείτε να βασιστείτε στον άλλο πνεύμονα και να λειτουργήσετε αρκετά καλά. Ένας πνεύμονας μπορεί να αφαιρεθεί λόγω όγκου, αλλά μερικές φορές αυτό γίνεται και λόγω μόλυνσης ή εμφυσήματος.
Συκώτι: Ένα σχετικά μεγάλο τμήμα του ήπατος μπορεί να αφαιρεθεί (υποθέτοντας ότι το υπόλοιπο ήπαρ είναι υγιές) επειδή υπάρχει τόσο μεγάλος «εφεδρικός» ηπατικός ιστός και επειδή το συκώτι έχει την ικανότητα να αναγεννάται.
Αυτό σημαίνει ότι πολλά μέρη του σώματός μας είναι, όντως, αναλώσιμα;
Μπορεί. Εάν σκέφτεστε μόνο την επιβίωση, θα μπορούσατε να δείτε πολλά από τα μέρη του σώματός μας ως αναλώσιμα. Πράγματι, θα μπορούσατε να επιβιώσετε χωρίς τη σπλήνα σας, μεγάλο μέρος του συκωτιού σας, τα μάτια σας, τα αυτιά σας, έναν πνεύμονα, ένα νεφρό και άλλα μέρη.
Αλλά σαφώς, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη εκτός από την επιβίωση, ιδίως η ποιότητα ζωής. Έτσι, κανείς δεν θα πρότεινε να αποχωριστείτε κανένα σας όργανο χωρίς καλό λόγο.
Συμπέρασμα: Είναι ευτύχημα που τα όργανά μας έχουν τόσες εφεδρείες: εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο οφείλουν την ίδια τους την επιβίωση σε αυτό. Και οι ζώντες δότες οργάνων μπορούν να δωρίσουν ένα νεφρό ή ένα τμήμα άλλου οργάνου για να βοηθήσουν κάποιον άλλο να ζήσει καλά και να είναι υγιής.
Έτσι, ακόμα κι αν ορισμένα εξαρτήματα δεν είναι απολύτως απαραίτητα, είναι καλό να γνωρίζετε ότι υπάρχει διαθέσιμο τόσο μεγάλο απόθεμα. Ποτέ δεν ξέρεις πότε μπορεί να σου φανεί χρήσιμο.
Πηγή: Harvard Health Publishing
Φωτογραφία: Pixabay
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Ρύπανση: Θα αυξηθούν ραγδαία οι θάνατοι από το όζον τις επόμενες δεκαετίες
Λεύκανση των δοντιών: Οι απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις