Σοκ προκάλεσε στους φιλάθλους του ποδοσφαίρου η είδηση ότι ο βραζιλιάνος σούπερ σταρ Νεϊμάρ υπέστη ρήξη προσθίου χιαστού και ρήξη μηνίσκου στο αριστερό γόνατο και πρέπει να χειρουργηθεί, ενώ θα χρειαστεί πιθανώς οκτώ μήνες έως ότου επιστρέψει στα γήπεδα.
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι πολύ συχνή κάκωση στους αθλητές. Προκαλείται μετά από βίαιη ή ξαφνική στροφική κίνηση ή πλάγια πλήξη του γόνατος. Ωστόσο αναλόγως με την περίπτωση μπορεί να αντιμετωπιστεί και συντηρητικά.
Η ρήξη μηνίσκου, όμως, συνήθως απαιτεί χειρουργική αποκατάσταση. Και αυτό διότι ο μηνίσκος έχει μικρή δυνατότητα αυτοεπούλωσης λόγω της ανεπαρκούς αιμάτωσής του.
Ο ορθοπεδικός Ιωάννης Κ. Τριανταφυλλόπουλος, διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Κλινικής του Νοσοκομείου Υγεία, εξηγεί τι πρέπει να γνωρίζουμε για τους μηνίσκους και την αντιμετώπιση μιας ρήξης σε αυτούς.
Τι είναι ο μηνίσκος;
Ο μηνίσκος είναι δομή στο εσωτερικό του γόνατος που αποτελείται από κολλαγόνο ιστό. Ο ρόλος του είναι να απορροφά και να κατανέμει σωστά τα φορτία, που ασκούνται στις αρθρικές επιφάνειες του γόνατος.
Σε κάθε γόνατο υπάρχουν δύο μηνίσκοι, ο έσω και ο έξω. Οι μηνίσκοι έχουν σχήμα ημισεληνοειδές και μαλακή σύσταση (σαν μαξιλαράκια). Παρεμβάλλονται μεταξύ των αρθρικών επιφανειών των κονδύλων του μηριαίου οστού και της κνήμης, αυξάνοντας την σταθερότητα του γόνατος.
Πως προκαλείται η ρήξη μηνίσκου;
Ρήξη ενός μηνίσκου μπορεί να συμβεί είτε από τραυματισμό, είτε με την πάροδο του χρόνου. Ειδικότερα μπορεί:
- Να συμβεί μετά από βίαιη στροφική κάκωση (οξεία ρήξη)
- Να δημιουργηθεί προοδευτικά μετά από επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς (χρόνια εκφυλιστική ρήξη)
Από το είδος, το σημείο και την έκταση της ρήξης μηνίσκου θα εξαρτηθεί τόσο το μέγεθος των ενοχλημάτων, όσο και το είδος της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Συνήθως όμως απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση, όπως προαναφέρθηκε.
Διαβάστε ακόμα Μάγκνουσον: Πόσο σοβαρή είναι η ρήξη προσθίου χιαστού – Τι πρέπει να γνωρίζουμε
Τι συμπτώματα προκαλεί η ρήξη μηνίσκου;
Τα συμπτώματα συμπεριλαμβάνουν:
- Άλγος (πόνο) στην έσω ή έξω επιφάνεια της άρθρωσης
- Αίσθημα αστάθειας («μου φεύγει το γόνατο») ή/και
- «Μπλοκάρισμα» της κίνησης του γόνατος, αν η ρήξη είναι μεγάλη (ρήξη «δίκην λαβής κάδου»)
Οι μηνισκικές ρήξεις που συνοδεύονται από συνεχές και εντονότερο άλγος, συνοδεύονται και από βλάβες στον χόνδρο. Σε τέτοιες περιπτώσεις καθίσταται ακόμα πιο επιβεβλημένη η επεμβατική αντιμετώπιση.
Πώς διαγιγνώσκεται η ρήξη μηνίσκου;
Η διάγνωση θα βασιστεί στο ιστορικό της κάκωσης και στην κλινική εξέταση από τον ορθοπεδικό. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης απαιτεί την εκτέλεση μαγνητικής τομογραφίας. Αυτή θα αποκαλύψει και τυχόν συνυπάρχουσες βλάβες του γόνατος (π.χ. ρήξη χιαστού ή χόνδρινες βλάβες).
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί τη σύγχρονη μέθοδο αποκατάστασης των ρήξεων ενός μηνίσκου. Η τελειοποίηση των αρθροσκοπικών τεχνικών και των αρθροσκοπικών εργαλείων καθιστούν την επέμβαση γρήγορη, ασφαλή και καλά ανεκτή από τον ασθενή.
Η αρθροσκόπηση πραγματοποιείται συνήθως μέσω δύο πολύ μικρών οπών (μεγέθους 4-5 χιλιοστών) στο γόνατο. Στην περίπτωση που αφαιρείται το κατεστραμμένο τμήμα ενός μηνίσκου (μερική μηνισκεκτομή) ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα. Σε τέτοια περίπτωση ακολουθεί ένα πολύ σύντομο πρόγραμμα αποθεραπείας.
Σε περίπτωση συρραφής του ραγέντος τμήματος του μηνίσκου (μηνισκοσυρραφή) τοποθετούνται ειδικά ράμματα. Ο ασθενής πρέπει ύστερα να ακολουθήσει ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα αποθεραπείας με οδηγίες του θεράποντος ορθοπεδικού.
Η αρθροσκοπική αποκατάσταση της ρήξεως μηνίσκου παρουσιάζει υψηλά ποσοστά επιτυχίας, που επιτρέπουν στον ασθενή να επιστρέψει στις καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητες που είχε πριν τον τραυματισμό.
Τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν όταν η ρήξη μηνίσκου είναι μεγάλη ή ολική;
Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η ρήξη μηνίσκου είναι μεγάλη και δεν είναι δυνατό να συρραφτεί ή έχει καταστραφεί ολόκληρος ο μηνίσκος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν αφήνουμε την άρθρωση χωρίς μηνίσκο, διότι η αφαίρεση μεγάλου τμήματος ή ολόκληρου του μηνίσκου οδηγεί σταδιακά στην αρθρίτιδα.
Στην Ελλάδα ο αριθμός των αρθροσκοπικών μηνισκεκτομών ανέρχεται στις 7.000-8.000 ανά έτος. Καταλαβαίνουμε λοιπόν σε πόσο μεγάλο αριθμό ασθενών (νεαρών και δραστήριων, στην πλειονότητά τους) υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθεί πρώιμη οστεοαρθρίτιδα.
Για την πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας μετά από μηνισκεκτομή, εφαρμόζονται τεχνικές μερικής ή ολικής αντικατάστασης μηνίσκων με τους πλέον εξελιγμένους και πιστοποιημένους τρόπους. Οι τρόποι αυτοί είναι η τοποθέτηση συνθετικών μηνίσκων, και η μεταμόσχευση μηνίσκων με αλλομοσχεύματα.
- Η τοποθέτηση συνθετικών μηνίσκων συνίσταται στην εισαγωγή συνθετικού ικριώματος στη θέση του κατεστραμμένου τμήματος ή ολόκληρου του μηνίσκου. Στο ικρίωμα αυτό θα αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου νέος μηνισκικός ιστός. Η επέμβαση πραγματοποιείται αρθροσκοπικά και ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα. Οι συνθετικοί αυτοί μηνίσκοι παρουσιάζουν ικανή μηχανική αντοχή στα πρώιμα στάδια εμφύτευσης. Διαμορφώνονται σε μέγεθος ίσο με αυτό που αφαιρέθηκε και βοηθούν την αναγέννηση του μηνίσκου με ιδιότητες ίδιες με τον φυσιολογικό.
- Η αρθροσκοπική μεταμόσχευση αλλομοσχεύματος μηνίσκου, που εφαρμόζεται στο Υγεία, γίνεται με μηνίσκους από ιστικές τράπεζες μοσχευμάτων των ΗΠΑ ή της Ευρώπης. Τα μοσχεύματα πληρούν όλους του κανόνες ασφαλείας για την αποφυγή μετάδοσης νοσημάτων. Τα αλλομοσχεύματα μηνίσκων επιλέγονται ώστε να ταιριάζουν απόλυτα στην ανατομία του γόνατος.
Φωτογραφία: iStock