Το νερό μάς είναι απαραίτητο. Και η παραμικρή έλλειψή του, όπου κι αν οφείλεται, μας κάνει να αισθανόμαστε άρρωστοι. Εκδηλώνουμε δίψα και κόπωση, ίσως λίγο πονοκέφαλο, που σιγά-σιγά δίνουν τη θέση τους στην νοητική και σωματική εξασθένηση.
«Χάνουμε συνεχώς νερό μέσω της αναπνοής, της ούρησης, του δέρματος και της αφόδευσης», λέει ο Dr. Toby Mündel, λέκτορας Επιστήμης & Φυσιολογίας της Ασκήσεως στο Πανεπιστήμιο Massey, στη Νέα Ζηλανδία.
Και συνεχίζει: «Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ρυθμίζουν θαυμάσια μέσω της διατροφής την ισορροπία του νερού στον οργανισμό τους, χρησιμοποιώντας ως οδηγό την πείνα και την δίψα τους.
»Η ρύθμιση αυτή, όμως, είναι δύσκολη για τα νήπια, τους ασθενείς και τους ηλικιωμένους. Είναι επίσης δύσκολη για τους αθλητές και για όσους ασκούν βαριά χειρωνακτικά επαγγέλματα, ιδίως στη ζέστη».
Δίψα σημαίνει αφυδάτωση
Όπως εξηγεί ο Dr. Mündel, έως ότου αναπτυχθεί το αίσθημα της δίψας, το σώμα έχει ήδη υποστεί μικρή αφυδάτωση. Αυτό σημαίνει ότι ο μηχανισμός της δίψας υπολείπεται του πραγματικού επιπέδου ενυδάτωσης του οργανισμού.
Μελέτες έχουν δείξει πως όταν είμαστε αφυδατωμένοι κατά μόλις 1%, επηρεάζεται αρνητικά η ψυχική διάθεση, η προσοχή, η μνήμη και ο συντονισμός των κινήσεών μας.
Μία πιθανή εξήγηση γι’ αυτό είναι ότι τα υγρά στον εγκεφαλικό ιστό μειώνονται με την αφυδάτωση. Έτσι ελαττώνεται ο όγκος του εγκεφάλου και επηρεάζεται παροδικά η λειτουργία των κυττάρων του.
Αν εξακολουθήσουμε να αφυδατωνόμαστε, το αίμα θα γίνει πιο συμπυκνωμένο. Αυτό θα δώσει το μήνυμα στους νεφρούς να κατακρατήσουν υγρά, διότι υπάρχει πρόβλημα. Επακόλουθο: μειώνεται η παραγωγή των ούρων.
Λιποθυμία
Ωστόσο, «όσο πιο πυκνό και συμπυκνωμένο γίνεται το αίμα, τόσο πιο δύσκολο είναι για το καρδιαγγειακό σύστημα να αντιδράσει, αυξάνοντας τον καρδιακό παλμό ώστε να διατηρηθεί η αρτηριακή πίεση», λέει ο Dr. Mündel.
Αν λοιπόν το αφυδατωμένο σώμα πιεστεί (π.χ. επειδή πρέπει να κάνετε μια δουλειά ή έχει πολλή ζέστη), υπάρχει κίνδυνος εξάντλησης ή κατάρρευσης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει, λ.χ., μια λιποθυμία, αν προσπαθήσετε να σηκωθείτε γρήγορα από την καρέκλα.
Τα μειωμένα αποθέματα νερού επεμβαίνουν και στους μηχανισμούς θερμορρύθμισης που διαθέτει το σώμα μας. Η συνέπεια μπορεί να είναι η υπερθερμία (η σωματική θερμοκρασία είναι πολύ υψηλότερη από το φυσιολογικό).
Μία άλλη συνέπεια είναι ότι ο οργανισμός έλκει νερό από τα κύτταρα μη ζωτικών οργάνων (π.χ. από το δέρμα), για να το προωθήσει εκεί όπου χρειάζεται περισσότερο (π.χ. στο αίμα).
Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται όλες αυτές τις αλλαγές και εντείνει το αίσθημα της δίψας, έως ότου αρχίσει η αναπλήρωση των υγρών.
Παρακολούθηση της ενυδάτωσης
Για να ξέρετε αν πίνετε αρκετό νερό ή χρειάζεστε περισσότερο, ο Dr. Mündel λέει ότι υπάρχουν τρεις τρόποι:
* Να παρακολουθείτε το βάρος σας. Ζυγιστείτε τρεις συνεχόμενες μέρες, αμέσως μόλις σηκωθείτε από το κρεβάτι και πριν φάτε πρωινό. Προσθέστε τις μετρήσεις και διαιρέστε με το 3. Με αυτό τον τρόπο θα ξέρετε το βασικό σωματικό βάρος σας. Να ζυγίζεστε καθημερινά και να προσέχετε ώστε το βάρος σας να μην διαφοροποιείται περισσότερο από 1% από το βασικό.
* Να παρακολουθείτε καθημερινά την ούρησή σας. Πρέπει να ουρείτε τουλάχιστον 3-4 φορές όσο είστε ξύπνιοι και τα ούρα σας να έχουν χρώμα ανοικτό κίτρινο ή υποκίτρινο. Δεν πρέπει επίσης να έχουν έντονη μυρωδιά. Αν ουρείτε λιγότερο συχνά, τα ούρα σας είναι κίτρινα ή και πιο σκούρα ή μυρίζουν έντονα, αυξήστε την κατανάλωση υγρών.
* Προσέξτε τη δίψα σας. Φροντίστε να πίνετε νερό σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να ΜΗΝ διψάτε.
Διαβάστε περισσότερα
Πόσο νερό χρειαζόμαστε κάθε μέρα
Νερό: Πόσο πρέπει να πίνουν καθημερινά τα παιδιά
Νερό: Δεκαπέντε οφέλη που παρέχει στην υγεία
Νερό: Οι κίνδυνοι που απειλούν την υγεία όταν είναι μολυσμένο