Νικήστε τις αρρυθμίες της καρδιάς!

Του Θανάση Πατσιαλά

Καρδιολόγου

Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια αρρυθμία όπου οι κόλποι της καρδιάς {κολπική} πάλλονται με 350-600 παλμούς/λεπτό (δηλ. μαρμαίρουν {μαρμαρυγή} = τρεμουλιάζουν) ενώ στις κοιλίες άγονται περίπου 100-160 παλμοί/λεπτό. Επέρχεται αποσυντονισμός μεταξύ κόλπων και κοιλιών με αποτέλεσμα απώλεια της καρδιακής απόδοσης έργου (δύναμης) σε ποσοστό περίπου 23%. Ο ρυθμός στη περιφερική ψηλάφηση του καρπού είναι ακανόνιστος.

Εντοπίζεται στο 1% των ατόμων άνω των 60 ετών και σε ποσοστό 5% σε άτομα άνω των 69 ετών ενώ είναι συχνότερη στους άνδρες.

Τα αίτια που προκαλούν μια κολπική μαρμαρυγή μπορεί να είναι πολλά και ποικίλα, όπως η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, βαλβιδοπάθεια κυρίως της Μιτροειδούς και της Αορτικής, διάταση αριστερού κόλπου, αρτηριακή υπέρταση, υπερθυρεοειδισμός, θυρεοτοξίκωση, η προχωρημένη ηλικία κλπ.

Η Κολπική Μαρμαρυγή (ΚΜ) διακρίνεται σε παροξυντική και χρόνια. Προδιαθέτει σε θρομβωτικό Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ). Ο θρόμβος δημιουργείται στον αριστερό κόλπο της καρδιάς (και ιδιαίτερα στο ωτίο του) λόγω επιβράδυνσης της κυκλοφορίας και σε δεδομένη στιγμή μπαίνει στη συστηματική κυκλοφορία ολόκληρος ή θραύσματά του με αποτέλεσμα την απόφραξη αγγείων των οφθαλμών (τύφλωση μερική ή ολική) ή αγγείων του εγκεφάλου (ΑΕΕ) αλλά και σε πολλά άλλα όργανα.

Κυρίαρχο σύμπτωμα της ΚΜ είναι το αίσθημα παλμών στο προκάρδιο (σαν φτερούγισμα μέσα στο στήθος), περιορισμένη αντοχή στη κόπωση (εύκολη κόπωση λόγω απώλειας της δύναμης της καρδιάς κατά 23%), γενικευμένη αδιαθεσία και συχνά τάση για εμετό. Μπορεί να συνυπάρχουν και συμπτώματα της υποκείμενης νόσου που προκάλεσε την ΚΜ.

Σε περίπτωση επεισοδίου παροξυντικής ΚΜ συστήνεται η ΑΜΕΣΗ διακομιδή του ασθενούς στο πλησιέστερο εφημερεύον νοσοκομείο για ανάταξη σε φυσιολογικό φλεβοκομβικό ρυθμό. Η διατήρηση του φυσιολογικού ρυθμού είναι πολύ σημαντική για τον ασθενή ο οποίος έχει μεγάλο όφελος στη καθημερινότητά του στην αντοχή στη κόπωση και τη ποιότητα ζωής γενικότερα.

Η αντιμετώπιση της ΚΜ συμπεριλαμβάνει εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή και κάποιες αλλαγές του τρόπου ζωής και διατροφής. Έτσι πρέπει να αποφεύγονται τα «βαριά» δύσπεπτα φαγητά, ιδιαίτερα αυτά με αρκετά λιπαρά, το αλκοόλ σε όλες του τις μορφές (τσίπουρο, κρασί, μπύρα, ουίσκι κλπ) διότι προκαλεί επεισόδιο ΚΜ.

Συστήνεται επίσης αρκετό βάδισμα-άσκηση, η διόρθωση του σωματικού βάρους, της αρτηριακής υπέρτασης, του σακχαρώδους διαβήτη, των δυσλειτουργιών του θυρεοειδούς και γενικώς των υποκείμενων νοσημάτων.

Ο θεραπευτικός στόχος της ΚΜ είναι τετραπλός: 1. Θεραπεία της βασικής αιτίας που την προκαλεί 2. Έλεγχος της κοιλιακής συχνότητας (ταχυκαρδία) και του ρυθμού 3. Πρόληψη επανεμφανίσεων και 4.

Πρόληψη θρομβοεμβολικών επεισοδίων (ΑΕΕ κλπ). Συνολικά το 20-25% των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων (ΑΕΕ) οφείλονται σε καρδιογενή εμβολή η οποία αυξάνεται αν συνυπάρχουν αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, προηγούμενο ΑΕΕ, διάταση αριστερού κόλπου, στεφανιαία νόσος, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (ΣΚΑ), προχωρημένη ηλικία. Μελέτες έδειξαν ότι η ΜΗ ΒΑΛΒΙΔΙΚΗ ΚΜ προκαλεί πιο συχνά ΑΕΕ σε σχέση με τη βαλβιδικής αιτιολογίας ΚΜ.

Ιδιαίτερη κατηγορία ασθενών (κατά περίπτωση) είναι αυτοί που θα πρέπει να καλυφθούν με χρόνια αντιπηκτική αγωγή με SINTROM. Αυτοί θα πρέπει να ελέγχουν με μια εξέταση αίματος ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ (ή νωρίτερα ανάλογα με τις υποδείξεις του γιατρού) τον Χρόνο Προθρομβίνης (ΧΠ) και το INR(International Normalized Ratio) ώστε ο ΧΠ να είναι 1,5-2 φορές τον «χρόνο μάρτυρα» της εξέτασης και το INR=2-2,5 μέχρι 3 ώστε να είναι «καλυμμένοι» για την πρόληψη ενδεχόμενου ΑΕΕ.

Αυτοί θα πρέπει να επικοινωνούν κάθε μήνα (μόλις έχουν το αποτέλεσμα από το εργαστήριο) με τον θεράποντα καρδιολόγο τους για τη ρύθμιση της δόσης του SINTROM ανάλογα με την εκάστοτε τιμή του INR, δεδομένου ότι αυτή ποικίλει, εξαρτώμενη κατά πολύ από τη διατροφή και τη λήψη άλλων φαρμάκων.

. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η καλύτερη ώρα για τη λήψη του SINTROM είναι στις 5-6 το απόγευμα.

Οι ομάδες υψηλού κινδύνου (για ΑΕΕ) που έχουν εγκατεστημένη ΚΜ πάνω από 48 ώρες και πρόκειται να υποβληθούν σε ανάταξη φαρμακευτική ή ηλεκτρική θα πρέπει να λαμβάνουν SINTROM για 3 εβδομάδες με INR 2-3 πριν την ανάταξη και για 4 εβδομάδες μετά την ανάταξη σε φλεβοκομβικό ρυθμό. Σίγουρα ο κάθε ασθενής είναι μια ξεχωριστή περίπτωση και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ανάλογα.

Υπάρχουν νέα αντιπηκτικά φάρμακα στον ορίζοντα υπό μελέτη, για να πάρουν τη σχετική ένδειξη, ώστε να μην υποβάλλεται ο ασθενής στη ταλαιπωρία της εξέτασης του ΧΠ και του INR κάθε μήνα.

Για τους ασθενείς στους οποίους η φαρμακευτική αγωγή αποτυγχάνει, νέες προσεγγίσεις κατάλυσης εστιών με ειδικούς καθετήρες και υψίσυχνο ρεύμα εφαρμόζονται με επιτυχία, χωρίς να ξεχνάμε και τη δυνατότητα εμφύτευσης μόνιμου βηματοδότη σε ειδικές περιπτώσεις.

Πατσιαλάς Θανάσης

Καρδιολόγος

http://www.patsialas.gr/